A jak poszedł król na wojnę... - interpretacja i analiza
Analiza
Utwór to wiersz zbudowany na zasadzie kontrastów, które uwydatnione są za pomocą paralelizmów składniowych widocznych w poszczególnych strofach. Pierwsza z nich opisuje sytuację króla, pojawia się epitet podkreślający bogactwo grających surm. Chłopa w kolejnej strofie żegna jedynie przyroda. Pierwsza ze strof kończy się zwiastowaniem zwycięstwa i chwały, strofa dotycząca chłopa ukazuje zły los, który niebawem stanie się jego udziałem.
W kolejnych strofach pojawia się po raz kolejny kontrast. Wersy rozpoczynają się od litery „A” i pokazują odwagę królów i śmierć chłopów walczących na wojnie. Opisywany w wierszu Stach umiera, król natomiast powraca zdrowy na zamek. Szereg wyliczeń pokazuje z jakimi honorami witany jest powracający monarcha. Chłop pochowany zostaje bez honorów, w towarzystwie przyrody.
Kontrasty podkreślone są za pomocą epitetów, aliteracji oraz wyliczeń pojawiających się w sześciu strofach. Widoczne są paralelizmy składniowe dostrzegalne w budowie poszczególnych strof. Wiersz stanowi opis dwóch odmiennych postaw w obliczu wojny.
Interpretacja
Przedstawiony przez poetkę obraz to gorzka refleksja, która ukazuje różnice pomiędzy losem przeciętnego chłopa oraz władcy. Mimo stanowczo większych zasług, które są udziałem tego pierwszego, zaszczyty spotykają króla.
Opuszczający zamek monarcha żegnany jest ze wszystkimi honorami i tak też witany. Podziwia się jego waleczność, choć tak naprawdę w jego imieniu ofiarę ponoszą walczący chłopi. Mimo to nikt o nich nie pamięta. Podkreślenie dołu, do którego trafia Stach pokazuje, że nawet po śmierci nie doczekuje się on nagrody za wierną służbę. Pamiętać o nim zdaje się jedynie przyroda jego wierna towarzyszka, która żegnała go gdy opuszczał rodzinne strony.
Kontrast pomiędzy postawami jasno pokazuje los, który staje się udziałem chłopów oraz realia w jakich żyją królowie. Wydaje się, że chłop to obywatel drugiej, gorszej kategorii. Jego poświęcenie wydaje się być nieznaczącym, zostaje zapomniane.