Dywizjon 303 – opracowanie, interpretacja, bohaterowie

Geneza

Arkady Fiedler napisał „Dywizjon 303” w Wielkiej Brytanii w 1940 roku. Materiały do książki autor zebrał na podstawie rozmów z polskimi pilotami z Eskadry Kościuszkowskiej, którzy brali udział w powietrznej bitwie o Anglię we wrześniu 1940 roku.

Czas i miejsce akcji

Akcja „Dywizjonu 303” toczy się w Wielkiej Brytanii w 1940 roku, podczas II wojny światowej. Wydarzenia obejmują czas pomiędzy ostatnim dniem sierpnia a końcem września, kiedy ważyły się losy bitwy o Anglię.

Interpretacja

„Dywizjon 303” to książka reportażowa, która upamiętnia bohaterstwo polskich lotników walczących z niemieckim najeźdźcą podczas II wojny światowej. Arkady Fiedler podkreśla ogromny wkład Polaków w obronę Anglii w 1940 roku. Polscy żołnierze wykazali się niezwykłym męstwem, brawurą, ale także niespotykanymi umiejętnościami i mistrzowską taktyką w walce z wrogiem. Angielscy dowódcy początkowo nieufni w stosunku do obcych lotników z czasem musieli zmienić zdanie na ich temat. Polacy przynieśli chlubę całemu narodowi, a ich zwycięstwa zostały nagrodzone podziękowaniami samego króla Wielkiej Brytanii.

Bohaterowie

Charakterystyka Jana Zumbacha

Jan Zumbach to jeden z bohaterów „Dywizjonu 303”. Młody podporucznik podczas bitwy o Anglię wykazał się niesłychaną odwagą, determinacją i zimną krwią. W jednej z potyczek z niemieckimi samolotami znalazł się w bardzo trudnej sytuacji – został zaatakowany przez kilka Messerschmittów jednocześnie. Nie stracił jednak panowania nad sobą, mimo że sytuacja wydawała się beznadziejna.

Nieustannie analizował sytuację i podejmował błyskawiczne decyzje: nie schował się w chmurę, bo to na dłuższą metę oznaczałoby niebezpieczeństwo, ale systematycznie obniżał lot w ślad za jednym zdezorientowanym niemieckim samolotem. Na ziemi Polak poprosił o papierosa i szklankę wody, a także uśmiechnął się pomimo zakrwawionych ust.

Bohaterska postawa Zumbacha współgrała z jego zasadami moralnymi. Kiedy podczas cocktail-party lady Smith Bingham poznał piękną angielską damę, początkowo wydawał się nią zauroczony, jednak szybko się opanował. Przypomniał sobie bowiem swoją polską dziewczynę. Zumbach to zatem wzór żołnierza i mężczyzny, który w chwilach próby zawsze staje na wysokości zadania.

Charakterystyka Witolda Urbanowicza

Witold Urbanowicz, jeden z bohaterów książki Arkadego Fiedlera, był dowódcą Dywizjonu 303 walczącego w powietrznej bitwie o Anglię w 1940 roku. 34-letni kapitan Wojsk Polskich i major armii brytyjskiej stanął na czele oddziału po tym, jak poprzedni dowódca, major Krasnodębski, został poważnie ranny. Fiedler nazywa Urbanowicza asem, najwybitniejszym z polskich pilotów, „lotnikiem bez lęku i skazy”. Żołnierz ten odznaczał się niezwykłym męstwem i talentem.

Po zajęciu Polski przez hitlerowskie Niemcy dostał się do niewoli, z której zbiegł i przedostał się do Rumunii, a następnie do Francji. Gdy Hitler wkroczył do Paryża, Urbanowicz udał się do Wielkiej Brytanii. Jako doświadczony pilot został zaangażowany do walki powietrznej i szybko wykazał się bohaterstwem. Jego działania charakteryzowały niespotykana precyzja, odwaga i zaciekłość. Fiedler wyraźnie podkreśla, że Urbanowicz walczył za Anglię z takim oddaniem, jakby bronił swojej ojczyzny. Podczas gdy wielu brytyjskich żołnierzy w czasie niemieckich nalotów na Londyn spokojnie popijało herbatę, on nie marnował ani chwili i lądował jedynie po to, żeby zatankować paliwo i pobrać amunicję. Po wielkiej bitwie o Anglię Brytyjczycy zatrudnili Urbanowicza w dowództwie Grupy Myśliwskiej.

Pozostali bohaterowie:

Sierżant Józef Frantiszek – z pochodzenia Czech

Sierżant Stefan Karubin

Podporucznik Kazimierz Daszewski

Major Kellet

Porucznik Ferić