Recenzja – gatunek z pogranicza krytyki i publicystyki; opis, interpretacja i ocena tekstu kultury (dzieła literackiego, muzycznego, malarskiego, teatralnego, filmowego itd.), najczęściej nowo powstałego, aktualnego.
Według Janusza Sławińskiego recenzja, jako tekst krytyczny, powinna spełniać następujące funkcje:
– poznawczo-oceniającą (zebranie informacji na temat dzieła, interpretacja i ocena),
– postulatywną (zderzenie dzieła z prawdopodobnymi oczekiwaniami odbiorcy względem niego),
– operacyjną (usytuowanie dzieła w kontekście wydarzeń życia literackiego, artystycznego itp.),
– metakrytyczną (odniesienie do krytyki jako takiej).
Recenzje, ze względu na przewagę funkcji, jakie realizują, grono odbiorców, do których są adresowane oraz charakter mediów, w których się ukazują, można podzielić na dziennikarskie (publicystyczne) i krytyczne.
W recenzji dziennikarskiej zdecydowanie dominować będzie funkcja poznawczo-oceniająca, ze szczególnym uwzględnieniem zabiegów mających na celu zachęcenie potencjalnego odbiorcy do zapoznania z danym dziełem (reklama). Potencjalnym adresatem takiej recenzji jest przeciętny odbiorca, który w danej materii się nie specjalizuje. Recenzje tego typu ukazują się w prasie ogólnej i na popularnych portalach internetowych.
W recenzji krytycznej wszystkie cztery funkcje wyszczególnione przez Sławińskiego są równorzędne, a dominacja jednej z nich w obrębie danego tekstu zależy od indywidualnego stylu krytyka i innych subiektywnych czynników, reklama natomiast odgrywa tutaj rolę marginalną. Tego typu tekst adresowany jest przede wszystkim do specjalistów w danej dziedzinie, a jego publikacja ma miejsce w magazynach branżowych.
Esej to prozatorski gatunek z pogranicza literatury i nauki o rodowodzie renesansowym. Sama nazwa wywodzi się od francuskiego słowa essai które znaczy tyle co „próba”...
Opowiadanie jest jedną z podstawowych form narracyjnych. Jako gatunek literacki charakteryzuje się ono niewielkimi rozmiarami oraz prostą zazwyczaj jednowątkową fabułą...
Reportaż to gatunek dziennikarstwa polegający na przedstawianiu wydarzeń których autor był świadkiem lub też które rekonstruuje dzięki rozmowom ze świadkami...
1. Wybierz dzieło aktualne. Zarówno krytyka jak i publicystyka zajmują się wydarzeniami aktualnymi a w dziedzinie literatury obie interesują się prawie wyłącznie...
Coraz popularniejszą formą wypowiedzi w szkolnictwie jest rozprawka – bez doskonałej znajomości reguł jakimi się rządzi trudno osiągnąć dobre wyniki. Jednak nie...
Felieton jest doskonałym gatunkiem kształcącym umiejętności pisarskie oraz dziennikarskie. Pozwala na zastanowienie się nad bieżącymi sprawami ich ocenę oraz wyrażenie...
Sprawozdanie to jedna z form pisemnych których tworzenie ma na celu przedstawienie wydarzeń. Sprawozdanie powinno więc zawierać dokładne informacje o danym zdarzeniu...
Dostajemy zadanie „napisać reportaż” i zapewne od razu chwytamy się za głowę. Ja mam napisać reportaż? Przecież dobry reporter powinien udać się do jakiegoś...
Pisanie opowiadań wbrew pozorom nie jest wyzwaniem szczególnie wymagającym. Poczyniwszy odpowiednie przygotowania każdy może napisać udany tekst. Kluczem do sukcesu...
