Mawia się często, że tym, co najbardziej fascynuje czytelników, są postacie czarnych charakterów. Chyba każdy słyszał opinie w rodzaju „tak, główny bohater może nie jest specjalnie interesujący, ale za to ten zły, to naprawdę pasjonująca figura!”. Tym bardziej warto się zastanowić, jaki cel mają autorzy w kreowania negatywnych bohaterów i w jaki sposób poszczególni artyści próbują ich ukazać.
Chyba najbardziej znanym czarnym charakterem polskiej literatury jest książę Janusz Radziwiłł z „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Potężny magnat decyduje się współpracować z królem szwedzkim, przedkładając prywatę nad dobro ojczyzny. Zmusza on podstępem Andrzeja Kmicica, bohatera powieści, do złożenia przysięgi wierności – w ten sposób pociąga szlachcica w zdradziecką działalność. Radziwiłł to manipulator – potrafi wszystko przedstawić w ten sposób, by uchodzić za patriotę. Nie cofa się przed niczym – ani przed porzuceniem króla, ani przed zlecaniem pospolitych morderstw. Radziwiłł przypomina postać z dramatów Williama Szekspira – wydaje mu się, że znajduje się ponad moralnością zwykłych ludzi. Z punktu widzenia Kmicica przypominać może wręcz szatana – tak potężne wydają się sieci jego kłamstw i matactw. Co interesujące, poznajemy Radziwiłła nie jako zdrajcę, a jako bohaterskiego wodza w wojnach z Moskwą. Widać więc, że jest to postać złożona i skomplikowana, chociaż bez wątpienia negatywna.
Interesującym przykładem zbiorowego bohatera negatywnego są replikanty z klasycznej powieści sf Philipa K. Dicka „Czy androidy marzą o elektrycznych owcach”. Replikanty to roboty do złudzenia przypominające człowieka. Jedyną, acz bardzo istotną, różnicą jest ich całkowity brak uczuć i empatii. Androidy Dicka nie są krwiożercze, nie planują zniszczenia planety. Są jednak niezwykle przerażające, bowiem skłaniają nas do zastanowienia, czy my sami nie jesteśmy do nich podobni? Replikanty to niejako odbicia zwykłych ludzi – możemy się przejrzeć w ich postaciach i rozważyć, czy posiadamy zdolność empatii, czy bliżej nam do nieludzkich maszyn.
Bohaterowie negatywni mogą być konstruowani w różny sposób. Czasem przypominają potężne potwory w ludzkich skórach – Janusz Radziwiłł z „Potopu” to niemalże smok, szatan. Zagrożeniem dla bohaterów jest wpadnięcie w jego sidła, pozwolenie, by omotał ich kłamstwami. Ale czarne charaktery mogą być też kreowane zupełnie inaczej. Zagrożeniem dla postaci z powieści Dicka nie jest to, że androidy zaczną ich kontrolować. Zagrożeniem jest to, że mogą oni stać się tak bezduszni, jak replikanty.
Streszczenie Nowela rozpoczyna się opisem mężczyzny który przechadzał się każdego dnia wzdłuż ulicy Miodowej. Pan Tomasz już dojrzały mecenas poszukiwał żony....
„Nic dwa razy” to wiersz Wisławy Szymborskiej w którym poetka wyraża zdziwienie nad naturą ludzkiej egzystencji. W fakcie przemijania odnajduje ona zarówno...
Geneza Gdy pokolenie pozytywistów zastąpiło na scenie dziejowej romantyków sytuacja polskiego narodu była opłakana. Działania zaborców coraz skuteczniej...
„Ten czas” to kolejny utwór Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w którym autor analizuje losy swojego pokolenia. W wierszu zwraca się do mojej kochanej...
„Kruk i lis” Krasickiego porusza temat pojawiający się również w innych bajkach (np. w „Szczur i kot”). Mianowicie utwór dotyczy zapatrzenia...
Geneza „Wierna rzeka” jest powieścią Stefana Żeromskiego poświęconą powstaniu styczniowemu (1863). W zamyśle miała być częścią cyklu opisującego losy...
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
Akcja powieści rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Anglii. Głównym bohaterem jest Pip chłopiec wychowywany przez siostrę i jej męża kowala Joego. Pewnego dnia...
Streszczenie Rozdział I Poznajemy głównego bohatera – Pawła którego ojciec dawno wyruszył w rejs a on od dłuższego czasu czeka niecierpliwie na list...
