Unikalne i sprawdzone teksty

Bohater negatywny w literaturze – cel i sposób kreowania bohaterów negatywnych

Mawia się często, że tym, co najbardziej fascynuje czytelników, są postacie czarnych charakterów. Chyba każdy słyszał opinie w rodzaju „tak, główny bohater może nie jest specjalnie interesujący, ale za to ten zły, to naprawdę pasjonująca figura!”. Tym bardziej warto się zastanowić, jaki cel mają autorzy w kreowania negatywnych bohaterów i w jaki sposób poszczególni artyści próbują ich ukazać.

Chyba najbardziej znanym czarnym charakterem polskiej literatury jest książę Janusz Radziwiłł z „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Potężny magnat decyduje się współpracować z królem szwedzkim, przedkładając prywatę nad dobro ojczyzny. Zmusza on podstępem Andrzeja Kmicica, bohatera powieści, do złożenia przysięgi wierności – w ten sposób pociąga szlachcica w zdradziecką działalność. Radziwiłł to manipulator – potrafi wszystko przedstawić w ten sposób, by uchodzić za patriotę. Nie cofa się przed niczym – ani przed porzuceniem króla, ani przed zlecaniem pospolitych morderstw. Radziwiłł przypomina postać z dramatów Williama Szekspira – wydaje mu się, że znajduje się ponad moralnością zwykłych ludzi. Z punktu widzenia Kmicica przypominać może wręcz szatana – tak potężne wydają się sieci jego kłamstw i matactw. Co interesujące, poznajemy Radziwiłła nie jako zdrajcę, a jako bohaterskiego wodza w wojnach z Moskwą. Widać więc, że jest to postać złożona i skomplikowana, chociaż bez wątpienia negatywna.

Interesującym przykładem zbiorowego bohatera negatywnego są replikanty z klasycznej powieści sf Philipa K. Dicka „Czy androidy marzą o elektrycznych owcach”. Replikanty to roboty do złudzenia przypominające człowieka. Jedyną, acz bardzo istotną, różnicą jest ich całkowity brak uczuć i empatii. Androidy Dicka nie są krwiożercze, nie planują zniszczenia planety. Są jednak niezwykle przerażające, bowiem skłaniają nas do zastanowienia, czy my sami nie jesteśmy do nich podobni? Replikanty to niejako odbicia zwykłych ludzi – możemy się przejrzeć w ich postaciach i rozważyć, czy posiadamy zdolność empatii, czy bliżej nam do nieludzkich maszyn.

Bohaterowie negatywni mogą być konstruowani w różny sposób. Czasem przypominają potężne potwory w ludzkich skórach – Janusz Radziwiłł z „Potopu” to niemalże smok, szatan. Zagrożeniem dla bohaterów jest wpadnięcie w jego sidła, pozwolenie, by omotał ich kłamstwami. Ale czarne charaktery mogą być też kreowane zupełnie inaczej. Zagrożeniem dla postaci z powieści Dicka nie jest to, że androidy zaczną ich kontrolować. Zagrożeniem jest to, że mogą oni stać się tak bezduszni, jak replikanty.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kochankowie z ulicy Kamiennej –...

„Kochankowie z ulicy Kamiennej” to wiersz Agnieszki Osieckiej wykonywany jako piosenka przez Sławę Przybylską. To utwór tyleż interesujący i wzruszający...

Brzydkie kaczątko – streszczenie...

Streszczenie „Brzydkie kaczątko” to baśń napisana przez duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena. Opowiada ono o tytułowym ptaku. Poznajemy go gdy wykluwa...

Wy którzy pospolitą rzeczą władacie...

W Pieśni XIV („Wy którzy pospolitą rzeczą władacie”) Jan Kochanowski odnosi się do spraw publicznych państwowych. Był to wątek częsty w jego twórczości...

Głos w sprawie pornografii –...

„Głos w sprawie pornografii” Wisławy Szymborskiej to ironiczny wiersz w którym poetka dokonuje przewrotnego porównania myślenia do pornografii. Tekst...

Romantyczność – interpretacja...

„Romantyczność” to jedna z najbardziej znanych ballad autorstwa Adama Mickiewicza. Poetycka opowieść dotyka problemu miłości odmiennego postrzegania świata...

Do Mecenasa Horacy – interpretacja...

Utwór Horacego pt. „Do mecenasa” znajduje się w I tomie „Pieśni”. Podmiot liryczny zwraca się w nim do Mecenasa czyli do protektora sztuki poety....

Chłopi – streszczenie plan wydarzeń...

Tom I. Jesień Powieść rozpoczyna się słowami starej Agaty wyruszającej na żebry: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus” którymi kobieta pozdrawia...

Ferdynand Wspaniały – streszczenie...

Streszczenie Któregoś wtorkowego dnia w letnie popołudnie pies o imieniu Ferdynand postanowił od teraz chodzić na dwóch łapach i ubierać się jak eleganccy...

Eviva l'arte! - interpretacja i...

„Eviva l'arte!” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyrażający uwielbienie poety dla sztuki i dumę z bycia artystą. Tytułowe wykrzyknienie w języku...