Unikalne i sprawdzone teksty

Bohater negatywny w literaturze – cel i sposób kreowania bohaterów negatywnych

Mawia się często, że tym, co najbardziej fascynuje czytelników, są postacie czarnych charakterów. Chyba każdy słyszał opinie w rodzaju „tak, główny bohater może nie jest specjalnie interesujący, ale za to ten zły, to naprawdę pasjonująca figura!”. Tym bardziej warto się zastanowić, jaki cel mają autorzy w kreowania negatywnych bohaterów i w jaki sposób poszczególni artyści próbują ich ukazać.

Chyba najbardziej znanym czarnym charakterem polskiej literatury jest książę Janusz Radziwiłł z „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Potężny magnat decyduje się współpracować z królem szwedzkim, przedkładając prywatę nad dobro ojczyzny. Zmusza on podstępem Andrzeja Kmicica, bohatera powieści, do złożenia przysięgi wierności – w ten sposób pociąga szlachcica w zdradziecką działalność. Radziwiłł to manipulator – potrafi wszystko przedstawić w ten sposób, by uchodzić za patriotę. Nie cofa się przed niczym – ani przed porzuceniem króla, ani przed zlecaniem pospolitych morderstw. Radziwiłł przypomina postać z dramatów Williama Szekspira – wydaje mu się, że znajduje się ponad moralnością zwykłych ludzi. Z punktu widzenia Kmicica przypominać może wręcz szatana – tak potężne wydają się sieci jego kłamstw i matactw. Co interesujące, poznajemy Radziwiłła nie jako zdrajcę, a jako bohaterskiego wodza w wojnach z Moskwą. Widać więc, że jest to postać złożona i skomplikowana, chociaż bez wątpienia negatywna.

Interesującym przykładem zbiorowego bohatera negatywnego są replikanty z klasycznej powieści sf Philipa K. Dicka „Czy androidy marzą o elektrycznych owcach”. Replikanty to roboty do złudzenia przypominające człowieka. Jedyną, acz bardzo istotną, różnicą jest ich całkowity brak uczuć i empatii. Androidy Dicka nie są krwiożercze, nie planują zniszczenia planety. Są jednak niezwykle przerażające, bowiem skłaniają nas do zastanowienia, czy my sami nie jesteśmy do nich podobni? Replikanty to niejako odbicia zwykłych ludzi – możemy się przejrzeć w ich postaciach i rozważyć, czy posiadamy zdolność empatii, czy bliżej nam do nieludzkich maszyn.

Bohaterowie negatywni mogą być konstruowani w różny sposób. Czasem przypominają potężne potwory w ludzkich skórach – Janusz Radziwiłł z „Potopu” to niemalże smok, szatan. Zagrożeniem dla bohaterów jest wpadnięcie w jego sidła, pozwolenie, by omotał ich kłamstwami. Ale czarne charaktery mogą być też kreowane zupełnie inaczej. Zagrożeniem dla postaci z powieści Dicka nie jest to, że androidy zaczną ich kontrolować. Zagrożeniem jest to, że mogą oni stać się tak bezduszni, jak replikanty.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Dzieci z Bullerbyn – streszczenie...

Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...

Ballady i romanse – opracowanie...

„Ballady i romanse” ukazały się w roku 1822 w Wilnie. Utwory w nich zawarte stanowią część cykli zatytułowanego „Poezyje”. W skład utworów...

Kartoteka – opracowanie interpretacja...

Geneza „Kartoteka” Tadeusza Różewicza została opublikowana w 1960 roku na łamach „Dialogu”. Pisarz inspirował się między innymi dramatem...

Świat – interpretacja i analiza...

„Świat” to wiersz Jana Twardowskiego. Ksiądz-poeta w utworze tym po raz kolejny udowodnił że jak nikt inny potrafił mówić o sprawach skomplikowanych...

Przypowieść o zagubionej owcy...

Streszczenie Wokół pewnego mężczyzny zgromadzili się grzesznicy by słuchać jego słowa. Powiedział im że ktoś kto ma 100 owiec i zaginie mu jedna zostawia 99...

Kubuś Puchatek - opracowanie problematyka...

Geneza „Kubuś Puchatek” A. A. Milne’a wydany został w roku 1926. Historia Misia o Bardzo Małym Rozumku miała swój początek w codziennym życiu autora....

Legenda o przerwanym hejnale

Dawno temu przed wiekami ziemie polskie były grabione przez okrutnych bezlitosnych Tatarów. Kraków również znajdował się w poważnym niebezpieczeństwie....

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Jądro ciemności – opracowanie...

Geneza „Jądro ciemności” zostało opublikowane w 1899 roku. Na powstanie mikropowieści Josepha Conrada miały wpływ osobiste doświadczenia autora. Pracował...