„Głos w sprawie pornografii” Wisławy Szymborskiej to ironiczny wiersz, w którym poetka dokonuje przewrotnego porównania myślenia do pornografii. Tekst jest stylizowany na wywód, w którym udowadnia się postawioną tezę: „Nie ma rozpusty gorszej niż myślenie” za pomocą kolejnych argumentów. Pozorna krytyka myślenia stanowi jednak ukrytą pochwałę, dzięki zastosowaniu ironii jako najważniejszej kategorii estetycznej. W ten sposób sens dosłowny staje się bowiem zaprzeczeniem sensu ukrytego.
W leksykalnej warstwie tekstu dominują określenia odnoszące się do sfery wyuzdanej erotyki. Mowa jest zatem o „swawolach”, „rozwiązłych analizach”, „wszetecznych syntezach” czy „lubieżnym obmacywaniu drażliwych tematów”. Zestawienie seksu i czynności intelektualnych opiera się na spostrzeżeniu, że pomiędzy tymi dwiema sferami istnieją pewne cechy wspólne. Jedna i druga czynność ma bowiem charakter niezwykle osobisty i intymny, wiąże się z odkrywaniem tajemnicy.
Czynność myślenia zostaje porównana do najbardziej perwersyjnych form seksualności: miłosnych trójkątów i czworokątów, związków kazirodczych i homoerotyki. Używanie rozumu „wykoleja”, „deprawuje” i „stręczy do nierządu”. Fakt, że poetka zestawia wysiłek intelektualny z negatywną oceną wynika z tego, iż zauważa ona podobne tendencje w kulturze współczesnej. Świadczy o tym zwłaszcza stwierdzenie, że szczególnie naganny jest gust ludzi myślących, którzy wolą książki bez obrazków i nie podobają im się „różowe pośladki z pism ilustrowanych”.
Oznacza to, że w dzisiejszym świecie myślenie wydaje się czynnością zakazaną i piętnowaną. Kultura masowa karmi odbiorców obrazkami i pornografią, które wypaczają społeczne gusty. Tym samym dokonuje się przewartościowanie tradycyjnych pojęć i moralności. To, co powinno zasługiwać na pochwałę, jest traktowane jako szkodliwa odmienność i perwersja na miarę pornografii. Wiersz Szymborskiej to zatem ironiczny komentarz do współczesności.
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Czego chcesz od nas Panie…” jest pieśnią dziękczynną skierowaną do Boga. Podmiot liryczny chwali go za stworzenie i utrzymywanie w istnieniu świata....
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
Dla człowieka ptaki to zwierzęta szczególne. W czasach przed wzbiciem się ludzkości w powietrze to właśnie one mogły unosić się do góry. Nadawało im to...
“Guziki” to wiersz Zbigniewa Herberta poświęcony zbrodni katyńskiej. Wiosną 1940 roku ponad dwadzieścia tysięcy polskich oficerów zostało rozstrzelanych...
„Eviva l'arte!” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyrażający uwielbienie poety dla sztuki i dumę z bycia artystą. Tytułowe wykrzyknienie w języku...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Tren XI to kontynuacja krytyki filozofii jako drogi do szczęścia (por. Tren IX). Filozofia miała uczynić człowieka cnotliwym – a cnota i szczęście miały być tym...
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...