„Głos w sprawie pornografii” Wisławy Szymborskiej to ironiczny wiersz, w którym poetka dokonuje przewrotnego porównania myślenia do pornografii. Tekst jest stylizowany na wywód, w którym udowadnia się postawioną tezę: „Nie ma rozpusty gorszej niż myślenie” za pomocą kolejnych argumentów. Pozorna krytyka myślenia stanowi jednak ukrytą pochwałę, dzięki zastosowaniu ironii jako najważniejszej kategorii estetycznej. W ten sposób sens dosłowny staje się bowiem zaprzeczeniem sensu ukrytego.
W leksykalnej warstwie tekstu dominują określenia odnoszące się do sfery wyuzdanej erotyki. Mowa jest zatem o „swawolach”, „rozwiązłych analizach”, „wszetecznych syntezach” czy „lubieżnym obmacywaniu drażliwych tematów”. Zestawienie seksu i czynności intelektualnych opiera się na spostrzeżeniu, że pomiędzy tymi dwiema sferami istnieją pewne cechy wspólne. Jedna i druga czynność ma bowiem charakter niezwykle osobisty i intymny, wiąże się z odkrywaniem tajemnicy.
Czynność myślenia zostaje porównana do najbardziej perwersyjnych form seksualności: miłosnych trójkątów i czworokątów, związków kazirodczych i homoerotyki. Używanie rozumu „wykoleja”, „deprawuje” i „stręczy do nierządu”. Fakt, że poetka zestawia wysiłek intelektualny z negatywną oceną wynika z tego, iż zauważa ona podobne tendencje w kulturze współczesnej. Świadczy o tym zwłaszcza stwierdzenie, że szczególnie naganny jest gust ludzi myślących, którzy wolą książki bez obrazków i nie podobają im się „różowe pośladki z pism ilustrowanych”.
Oznacza to, że w dzisiejszym świecie myślenie wydaje się czynnością zakazaną i piętnowaną. Kultura masowa karmi odbiorców obrazkami i pornografią, które wypaczają społeczne gusty. Tym samym dokonuje się przewartościowanie tradycyjnych pojęć i moralności. To, co powinno zasługiwać na pochwałę, jest traktowane jako szkodliwa odmienność i perwersja na miarę pornografii. Wiersz Szymborskiej to zatem ironiczny komentarz do współczesności.
Geneza Książka „Pinokio” została napisana przez włoskiego dziennikarza polityka i powieściopisarza Carlo Collodiego. Początkowo opublikowano ją w prasie w...
„Tren XIX albo sen” łączy wątki cyklu stanowi też jego podsumowanie. Poetę przez niemal całą noc dręczy bezsenność dopiero tuż przed świtem udaje mu się...
Czas i miejsce akcji „Katarynka” to nowela której akcja koncentruje się na ulicy Miodowej która mieści się w Warszawie. Większość wydarzeń dotyczy...
Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...
Streszczenie Motto: Coraz to z ciebie jako z drzazgi smolnej Wokoło lecą szmaty zapalone Gorejąc nie wiesz czy stawasz się wolny Czy to co twoje ma być zatracone? Czy popiół...
Streszczenie „Apokalipsa” św. Jana jest to opis wizji końca świata i Sądu Ostatecznego. Ta wizja zaprezentowana jest z perspektywy jednego z proroków i...
„Wierna rzeka” to powieść Stefana Żeromskiego poświęcona powstaniu styczniowemu (1863). Jednak nie śledzimy bezpośrednio wielkiej polityki czy też najważniejszych...
„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”...
Analiza Utwór rozpoczyna się wyliczeniami oraz wykrzyknieniem podkreślającymi bezradność w sytuacji poruszanej w wierszu. Kolejna strofa stanowi przedstawienie niemocy...