„Portret kobiecy” Wisławy Szymborskiej to wiersz, w którym autorka, jak sam tytuł wskazuje, podejmuje próbę stworzenia wizerunku kobiety. Szybko jednak okazuje się, że jest to zadanie niewykonalne, ponieważ pod pojęciem „kobieta” kryje się nieskończona ilość fizjonomii, charakterów i losów.
Początkowe wersy odnoszą się do samego zadania konstruowania literackiego portretu kobiety. Już na poziomie intelektualnych przygotowań podmiot liryczny dochodzi do wniosku, że podjął się rzeczy niemożliwej. Równoprawne wydają się bowiem sądy: „to łatwe, niemożliwe, trudne, warte próby”. Wszystko zależy zatem od przyjętej perspektywy. Posługiwanie się generalizacją i stereotypem ułatwi przedsięwzięcie, z kolei wgłębianie się w szczegóły – utrudni.
Kobiecy portret stworzony przez Szymborską stanowi zatem eklektyczne pomieszanie różnych schematów i dyskursów, w jakich umieszcza się problem kobiecości. Już samą fizjonomię kobiety można opisać na rozmaite sposoby. Jej oczy mogą być bowiem „modre” (w języku ludowym), po prostu „szare”, „wesołe” (jeśli opisujemy nie barwę, ale wrażenie) czy „bez powodu pełne łez” (stereotyp mówiący o skłonności kobiet do płaczu).
Stosunek kobiety do mężczyzny można rozpatrywać z perspektywy piętnujących moralnych ocen („śpi z nim jak pierwsza z brzegu”) lub z perspektywy miłości („jedyna na świecie”). Kobieta może urodzić wiele dzieci, ale może też pozostać bezdzietna.
Poetka bardzo dogłębnie analizuje stereotypy na temat kobiecości tkwiące w naszej kulturze i za pomocą paradoksów obnaża ich wzajemną sprzeczność. Mówi się zatem, że kobieta jest „naiwna”, ale z drugiej strony „najlepiej doradzi”, ponieważ jest wrażliwa. Następnie kobieta bywa postrzegana jako „słaba” płeć, ale „udźwignie” – potrafi znosić życiowe przeciwności.
Przypisuje się kobiecie opiekuńczość i czułość, a z drugiej strony skłonność do agresji i kłótni. Jedyne spójne wymaganie kultury wobec kobiety dotyczy jej wieku – kobieta ma być wiecznie młoda. Tylko młodość zapewnia bowiem zachowanie kobiecej tożsamości.
Szymborska pokazuje zatem, że nie można stworzyć spójnego portretu kobiety, ponieważ rzeczywistość nie przystaje do myślowych schematów i stereotypów.
Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...
„Wojna futbolowa” to książkowy zbiór reportaży Ryszarda Kapuścińskiego. Tom ukazał się w 1978 roku. Autor opisuje w nim przemiany zachodzące w krajach...
Geneza Zanim napisany został „Szatan z siódmej klasy” powstała inna powieść która wykazywała pewne podobieństwo jeśli chodzi o poszczególne...
„Przypowieść o maku” to wiersz Czesława Miłosza będący częścią powstałego w 1943 roku cyklu („Świat. Poema naiwne”). Podobnie jak w pozostałych...
Część I Akcja powieści rozgrywa się na statku „Nellie” w okolicach Gravesend podczas rejsu po Tamizie. Głównym bohaterem jest marynarz – Charlie...
Bajka Ignacego Krasickiego „Słowik i szczygieł” oferuje krótki ale dosadny komentarz dotyczący działań artystów a być może każdego człowieka...
Puddleby Doktor Jan Dolittle mieszkał na skraju niewielkiego miasteczka Puddleby. Jego dom nie był zbyt wielki ale za to otaczał go rozległy i przepiękny ogród. Doktor...
„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....
Tom I Akcja powieści rozgrywa się w Łodzi w latach 80. XIX wieku. Głównym bohaterem jest Karol Borowiecki. Mężczyzna dowiaduje się że spłonęła fabryka Goldberga...
