„Rozmowa z kamieniem” Wisławy Szymborskiej to wiersz pochodzący z tomu „Sól” z 1962 roku. Utwór wpisuje się w poetykę i problematykę poezji tego okresu, a mianowicie zanegowanie estetyki socrealizmu. Kamień, podobnie jak u Zbigniewa Herberta („Kamyk”), to niejako najprostszy element rzeczywistości, którą należy opisać na nowo po kłamstwie fałszywej literatury ideologicznej. Poetka zwraca się w stronę tego, co najbardziej namacalne i realne, pragnie niejako poznać istotę kamienia.
Podmiot liryczny nawiązuje dialog z kamieniem i chce dostać się do jego wnętrza. Stosuje w tym celu rozmaite metody perswazji. Prosi, używa argumentów odwołujących się do emocji i intelektu kamienia. On jednak za każdym razem odmawia. W końcu okazuje się, że kamień nie może wpuścić poetki do środka z banalnej przyczyny – nie ma drzwi.
Rozmowa podmiotu lirycznego z kamienia pozwala zaobserwować różnice pomiędzy tymi bytami. Z jednej strony człowiek ma pewną przewagę nad kamieniem – jest istotą rozumną, potrafi badać rzeczywistość i wyciągać wnioski. Stwierdza, że może oferować kamieniowi wiedzę o nim samym, jakiej on nie posiada – nie ma bowiem samoświadomości. Kamień jednak pozostaje niewzruszony i na prośby podmiotu reaguje jedynie czymś w rodzaju śmiechu (nie ma bowiem „mięśni śmiechu”). Nie potrzebuje on bowiem żadnych rozważań, jego byt wyraża się w trwaniu, jest on samowystarczalny.
Co więcej, w przeciwieństwie do człowieka kamień jest niemal wieczny, może przetrwać nawet kilka tysiącleci. Istota ludzka ma zaś ograniczony czas na rozwikłanie tajemnicy świata. Kamień nie współczuje człowiekowi, a jedynie z niego drwi; jest przecież kamieniem – symbolem obojętności i twardości.
Wiersz Szymborskiej jest tekstem o fiasku ludzkiego poznania. Elementy natury takie, jak kamień, liść czy kropla wody, są dla człowieka wieczną zagadką, ponieważ nie istnieje możliwość wejścia z nimi w jakąkolwiek komunikację. Człowiek doznaje również nieustannie swoistej ironii świata, który pozostaje głuchy na jego pragnienia.
Geneza Początkowo „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza publikowane było w formie odcinkowej w trzech periodykach ukazujących się na terenie trzech zaborów....
Geneza czas akcji „Kandyd” jest utworem w którym Wolter polemizuje z teoriami Gottfrieda Wilhelma Leibniza mówiącymi iż nasz świat jest najlepszym...
Trzecia część „Dziadów” jest dramatem w którym świat rzeczywisty przenika się ze sferą metafizyczną. Co ciekawe – oba te plany mają równorzędne...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
Streszczenie W biblijnej „Księdze Rodzaju” znajduje się opis potopu. Spowodowany był on zepsuciem moralnym ludzkości. Bóg niezadowolony był z tego że...
Streszczenie Akcja „Opowieści wigilijnej” toczy się w Wigilię Bożego Narodzenia. Głównym bohaterem jest Elbenezer Scrooge stary kupiec który po...
Streszczenie Podczas przedstawienia Iwan Dmitriewicz Czerwiakow poczuł się nieco gorzej. Kichnąwszy zauważył że ubrudził on przy tym obecnego na przedstawieniu Bryzżałowa....
W bajce „Filozof i chłop” Ignacego Krasickiego ukazane zostają dwie postacie. Pierwszą z nich jest tytułowy filozof „mędrzec” co bardzo wiele myślał...
Streszczenie skrótowe W roku 1801 pan Lockwood (jeden z narratorów powieści zamożny gentleman z południa Anglii) przybył do Yorkshire gdzie wynajął posiadłość...
