„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana, pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”, grasującego w wodzie upiora, narodzonego z człowieka, który zginął w odmętach. Leśmian nieraz przywoływał w swojej twórczości fantastyczne postacie, interpretując je jednak na nowo. Tak jest i w tym przypadku.
W zwiewnych nurtach kostrzewy, na leśnej polanie,
Gdzie się las upodabnia łące niespodzianie,
Leżą zwłoki wędrowca, zbędne sobie zwłoki.
Te zwłoki to oczywiście tytułowy topielec. W kolejnych wersach poznajemy jego historię. Dowiadujemy się, iż wędrowiec ów Przewędrował świat cały. Nie zaspokoił to jego podróżniczych apetytów, bowiem nagle w niecierpliwej zapragnął żałobie/ Zwiedzić duchem na przełaj zieleń samą w sobie. Ruszył w drogę do tego onirycznego celu, zwodzony przez „demona zieleni”. Wreszcie wędrowiec zatracił wszystkie ludzkie cechy i padł martwy, zostając „topielcem zieleni”.
[…] biegł wybrzeżami coraz innych światów,
Odczłowieczając duszę i oddech wśród kwiatów
Jak rozumieć ten utwór? Odnaleźć w nim można ślady myśli Zygmunta Freuda, twórcy psychoanalizy, bardzo cenionego przez Leśmiana. Freud sądził, że człowiekiem rządzą podświadome instynkty – a jednym z nich jest dążenie do autodestrukcji. Zauważmy, że wędrowiec podejmuje decyzję o drodze do zieleni w niecierpliwej […] żałobie. Żałoba nie jest przecież tym, co zachęca nas do podróżowania – Leśmian ewidentnie więc odnosi się do freudowskiej koncepcji natury ludzkiej. Człowiek nie potrafi poradzić sobie z komplikacją swojej duszy i rzuca się w otchłań samozniszczenia. Podążając za swoimi instynktami wydaje się zatracać ludzką naturę, wchodzi w formę zwierzęcą. Leśmian podkreśla jednak, że podążanie za instynktami nie przynosi wyzwolenia, a wyłącznie śmierć.
Wiersz „Topielec” ukazuje tragizm ludzkiej egzystencji. Nie potrafimy być stworzeniami całkowicie racjonalnymi i wyzwolić się z władzy popędów. Z drugiej strony, ulegnięcie ich wezwaniom może nas doprowadzić wyłącznie do śmierci. Wszystko to sprawia, że bytowanie nasze na ziemi jest dogłębnie bolesne i pełne cierpienia.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów aabb
– neologizm (niedowcieleń)
– motywy ludowe (utopiec)
„Widokówka z tego świata” to wiersz Stanisława Barańczaka. Jak sugeruje tytuł forma utworu jest grą ze schematycznymi zapisami na odwrotach pocztówek....
Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Analiza Utwór rozpoczyna się powtórzeniem. Pojawia się opis szczytów Tatr wokół których pojawiają się pędzone przez wiatr chmury. Wiatr...
„Piosenka o porcelanie” Czesława Miłosza to wiersz który powstał niedługo po II wojnie światowej i odwołuje się do doświadczeń z tego trudnego czasu....
Streszczenie 1. Najdalej jak ogonem sięgam Felek Pareras to mały kudłaty i pocieszny piesek którego imię oznacza szczęśliwy a nazwisko Pareras – parę ras.Trzydziestego...
Geneza i interpretacja czas i miejsce akcji „Moralność pani Dulskiej” to dramat kontrowersyjnej w swoim czasie pisarki i aktorki Gabrieli Zapolskiej (prawdziwe...
Streszczenie Po Heliksandrze władcy powszechnie uważanym za dobrego na tronie zasiadł Murdas. Fakt ten zmartwił nieco poddanych gdyż wiadomo było iż nowy król to...
„Pamiętajcie o ogrodach” to piosenka napisana przez Jonasza Koftę (muzykę napisał Jan Pietrzak). Utwór stanowi liryczną poradę jak żyć w trudnej i...
