„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana, pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”, grasującego w wodzie upiora, narodzonego z człowieka, który zginął w odmętach. Leśmian nieraz przywoływał w swojej twórczości fantastyczne postacie, interpretując je jednak na nowo. Tak jest i w tym przypadku.
W zwiewnych nurtach kostrzewy, na leśnej polanie,
Gdzie się las upodabnia łące niespodzianie,
Leżą zwłoki wędrowca, zbędne sobie zwłoki.
Te zwłoki to oczywiście tytułowy topielec. W kolejnych wersach poznajemy jego historię. Dowiadujemy się, iż wędrowiec ów Przewędrował świat cały. Nie zaspokoił to jego podróżniczych apetytów, bowiem nagle w niecierpliwej zapragnął żałobie/ Zwiedzić duchem na przełaj zieleń samą w sobie. Ruszył w drogę do tego onirycznego celu, zwodzony przez „demona zieleni”. Wreszcie wędrowiec zatracił wszystkie ludzkie cechy i padł martwy, zostając „topielcem zieleni”.
[…] biegł wybrzeżami coraz innych światów,
Odczłowieczając duszę i oddech wśród kwiatów
Jak rozumieć ten utwór? Odnaleźć w nim można ślady myśli Zygmunta Freuda, twórcy psychoanalizy, bardzo cenionego przez Leśmiana. Freud sądził, że człowiekiem rządzą podświadome instynkty – a jednym z nich jest dążenie do autodestrukcji. Zauważmy, że wędrowiec podejmuje decyzję o drodze do zieleni w niecierpliwej […] żałobie. Żałoba nie jest przecież tym, co zachęca nas do podróżowania – Leśmian ewidentnie więc odnosi się do freudowskiej koncepcji natury ludzkiej. Człowiek nie potrafi poradzić sobie z komplikacją swojej duszy i rzuca się w otchłań samozniszczenia. Podążając za swoimi instynktami wydaje się zatracać ludzką naturę, wchodzi w formę zwierzęcą. Leśmian podkreśla jednak, że podążanie za instynktami nie przynosi wyzwolenia, a wyłącznie śmierć.
Wiersz „Topielec” ukazuje tragizm ludzkiej egzystencji. Nie potrafimy być stworzeniami całkowicie racjonalnymi i wyzwolić się z władzy popędów. Z drugiej strony, ulegnięcie ich wezwaniom może nas doprowadzić wyłącznie do śmierci. Wszystko to sprawia, że bytowanie nasze na ziemi jest dogłębnie bolesne i pełne cierpienia.
Forma utworu (kilka informacji):
– układ rymów aabb
– neologizm (niedowcieleń)
– motywy ludowe (utopiec)
Streszczenie Tezeusz był synem Ejgeusza oraz Ajtry. Ojciec Tezuesza porzucił matkę jednak wskazał jej miejsce w którym ukryte były miecz i sandały dla ich syna....
Wiersz Leopolda Staffa „Harmonia” stanowi medytację poety nad własnym życiem. Rozpoczyna się od wspomnienia burzliwości przejść przeszłości i zmiennych kolei...
Geneza czas akcji „Kandyd” jest utworem w którym Wolter polemizuje z teoriami Gottfrieda Wilhelma Leibniza mówiącymi iż nasz świat jest najlepszym...
Streszczenie Tom I W tynieckiej gospodzie „Pod Lutym Turem” zgromadziło się kilka osób które przysłuchiwały się opowieści dojrzałego rycerza...
Geneza „Ziele na kraterze” napisane zostało w 1951 r. Powieść została opublikowana przez wydawnictwo Roy Publishers a w Polsce ukazała się w 1957 nakładem...
Geneza Związek Jana Sobieskiego z Marią Kazimierą d’Arquien był czymś szczególnym w XVII stuleciu. Kiedy para wzięła potajemny ślub – 14 maja 1665...
Hymn to uroczysta pieśń która chwali w niniejszym utworze Boga. Charakteryzuje się wzniosłym nastrojem a podmiot liryczny wypowiada się by zaprezentować jakieś...
Streszczenie Niobe córka Tantalosa wyszła za mąż za władcę Teb – Amfiona. Mieli wspólnie czternaścioro dzieci. Dumna Niobe uważała że to ją powinno...
Geneza Jedno z najważniejszych dzieł Goethego - powieść epistolarna pt. „Cierpienia młodego Wertera” - opublikowane zostało w 1774 r. Utwór szybko zyskał...
