Unikalne i sprawdzone teksty

Pan Błyszczyński – interpretacja i analiza

„Pan Błyszczyński” to długi wiersz, wręcz poemat, autorstwa Bolesława Leśmiana. Utwór rozpoczyna się od opisu ogrodu tytułowego Pana Błyszczyńskiego. Sam go wywiódł z nicości błyszczydłami swych oczu – mówi autor o owym ogrodzie. Można się domyślić w tym nawiązania do motywu poety-twórcy, popularnego chociażby w okresie renesansu.

I faktycznie w dalszej części wiersza pojawia się sam Bóg, który wydaje się niejako oburzony przejęciem przez Pana Błyszczyńskiego jego twórczych prerogatyw.

Kto te szumy narzucił moim dumnym przestworom?
Kto ten ogród roznicestwił tak liściato?..."
-pyta oburzony Stwórca. Pan Błyszczyński wyjaśnia, że to jego dzieło.

Jam te drzewa powcielał! To - mój zamysł i odruch...
Moje dziwy... Moje rosy... Dreszcz i znój mój !

Później zaś zaprasza Boga do zwiedzenia owego niezwykłego miejsca. Wędrując po jego zakamarkach, docierają do pewnej kobiety.

Szli, aż doszli tam, gdzie w mrzonce zagęstwionej i niczyjej
Cień dziewczyny jaśniał oczu w dal rozbłystką,
A jej usta i piersi i ramiona i sny jej
Były takie, żeby właśnie kochać wszystko...

Okazuje się, że ona również jest tworem imaginacji Pana Błyszczyńskiego. Co więcej, ów się w niej zakochał – a miłość to oczywiście nieszczęśliwa, skoro dziewczyna nie istnieje. Nawet Bóg nie może jednak pomóc biednemu kochankowi: Boga już nie było... Pustka padła wzdłuż na kwiaty. Wreszcie nawet widmo dziewczyny rozpływa się w nicości i Błyszczyński zostaje sam w swoim ogrodzie.

Jak rozumieć utwór Leśmiana? Z pewnością należy on do bardziej złożonych dzieł poety. Z jednej strony mamy bowiem do czynienia z traktatem o naturze poezji. Poezja, czy szerzej – sztuka – pozwala tworzyć dzieła wspaniałe i zachwycające. Jednak nigdy nie dadzą one człowiekowi spełnienia, nigdy nie wyjdą poza sferę fantazji. Mogą one nadawać życiu sens, ale jednocześnie go odbierają.

Z drugiej strony pojawienie się postaci Boga nadaje szersze, metafizyczne znaczenie „Panu Błyszczyńskiemu”. Można w utworze odczytać smutną refleksję o ułomnej naturze ludzkiej, o dążeniu do czegoś, czego nie możemy osiągnąć. Wreszcie dzieło stanowi gorzki opis samotności człowieka w świecie – Leśmian nie sądzi, że religia, filozofia, czy sztuka są w stanie uczynić człowieka szczęśliwym. W taki sposób fantastyczny opis ogrodu Pana Błyszczyńskiego staje się posępnym rozrachunkiem ze złym światem, skażonym niedoskonałością od początku.

Forma utworu (kilka informacji)
– układ rymów abab
– neologizmy (liczne)
– dialog (Paba Błyszczyńskiego z Bogiem)

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Balon - interpretacja i analiza

W 1789 roku francuski wynalazca Jean-Pierre Blanchard odbył nad Warszawą lot balonem. Wydarzenie to zainspirowało Adama Naruszowicza do napisania ody – z dzisiejszego...

Palinodia – interpretacja i analiza...

Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego w której pozornie odwołuje on zarzuty jakie...

Granica – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie I Zenon Ziembiewicz był postacią powszechnie znaną. Tragiczny i groteskowy koniec jego kariery sprawił że mężczyźnie temu który przemierzał miasto...

Mała księżniczka – opracowanie...

Geneza „Mała księżniczka” to utwór powstały na podstawie innego napisanego w częściach przez autorkę który został przez nią rozwinięty. Czas...

Sachem – streszczenie plan wydarzeń...

StreszczenieAntylopa była miasteczkiem położonym w widłach rzeki. Obecnie jej społeczność czekała na przybycie cyrku. Jednak sama miejscowość powstała na zgliszczach...

Powrót taty – interpretacja i...

Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...

Konceptyzm i marinizm w poezji Jana...

Twórczość poetycka Jana Andrzeja Morsztyna postrzegana jest dzisiaj jako niezwykle wartościowe zjawisko doby polskiego baroku. Doskonale wykształcony poeta –...

Ja kiedy usta... - interpretacja...

Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera o incipicie „Ja kiedy usta…” należy do liryki miłosnej. Poeta w bardzo śmiały sposób analizuje tu naturę aktu...

Opis pamiątki z wakacji

Wakacyjne wyjazdy były dla mnie zawsze okazją do kupna wielu pamiątek. W swojej kolekcji mam bransoletki pocztówki czy małe figurki przypominające mi o miejscach...