„Pan Błyszczyński” to długi wiersz, wręcz poemat, autorstwa Bolesława Leśmiana. Utwór rozpoczyna się od opisu ogrodu tytułowego Pana Błyszczyńskiego. Sam go wywiódł z nicości błyszczydłami swych oczu – mówi autor o owym ogrodzie. Można się domyślić w tym nawiązania do motywu poety-twórcy, popularnego chociażby w okresie renesansu.
I faktycznie w dalszej części wiersza pojawia się sam Bóg, który wydaje się niejako oburzony przejęciem przez Pana Błyszczyńskiego jego twórczych prerogatyw.
Kto te szumy narzucił moim dumnym przestworom?
Kto ten ogród roznicestwił tak liściato?..."
-pyta oburzony Stwórca. Pan Błyszczyński wyjaśnia, że to jego dzieło.
Jam te drzewa powcielał! To - mój zamysł i odruch...
Moje dziwy... Moje rosy... Dreszcz i znój mój !
Później zaś zaprasza Boga do zwiedzenia owego niezwykłego miejsca. Wędrując po jego zakamarkach, docierają do pewnej kobiety.
Szli, aż doszli tam, gdzie w mrzonce zagęstwionej i niczyjej
Cień dziewczyny jaśniał oczu w dal rozbłystką,
A jej usta i piersi i ramiona i sny jej
Były takie, żeby właśnie kochać wszystko...
Okazuje się, że ona również jest tworem imaginacji Pana Błyszczyńskiego. Co więcej, ów się w niej zakochał – a miłość to oczywiście nieszczęśliwa, skoro dziewczyna nie istnieje. Nawet Bóg nie może jednak pomóc biednemu kochankowi: Boga już nie było... Pustka padła wzdłuż na kwiaty. Wreszcie nawet widmo dziewczyny rozpływa się w nicości i Błyszczyński zostaje sam w swoim ogrodzie.
Jak rozumieć utwór Leśmiana? Z pewnością należy on do bardziej złożonych dzieł poety. Z jednej strony mamy bowiem do czynienia z traktatem o naturze poezji. Poezja, czy szerzej – sztuka – pozwala tworzyć dzieła wspaniałe i zachwycające. Jednak nigdy nie dadzą one człowiekowi spełnienia, nigdy nie wyjdą poza sferę fantazji. Mogą one nadawać życiu sens, ale jednocześnie go odbierają.
Z drugiej strony pojawienie się postaci Boga nadaje szersze, metafizyczne znaczenie „Panu Błyszczyńskiemu”. Można w utworze odczytać smutną refleksję o ułomnej naturze ludzkiej, o dążeniu do czegoś, czego nie możemy osiągnąć. Wreszcie dzieło stanowi gorzki opis samotności człowieka w świecie – Leśmian nie sądzi, że religia, filozofia, czy sztuka są w stanie uczynić człowieka szczęśliwym. W taki sposób fantastyczny opis ogrodu Pana Błyszczyńskiego staje się posępnym rozrachunkiem ze złym światem, skażonym niedoskonałością od początku.
Forma utworu (kilka informacji)
– układ rymów abab
– neologizmy (liczne)
– dialog (Paba Błyszczyńskiego z Bogiem)
„Dusiołek” należy do najbardziej znanych wierszy Bolesława Leśmian. Polski poeta wskrzesza w nim świat ludowych legend i podań. Czytelnik zostaje już na początku...
„Dżuma” to najsłynniejsza powieść Alberta Camusa. Jej głównym bohatera a także narratorem (co okazuje się pod koniec dzieła) jest lekarz Bernard Rieux....
Streszczenie Dziwny dom Na ulicy Wierzbowej 13 stał blok który miał 13 pięter. Raz przyszedł do niego listonosz który miał listy polecone dla mieszkańców...
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Nike” pochodzi z 1926 roku. Był to okres fascynacji autorki japońską poezją haiku – i właśnie takim polskim...
„Biblia królowej Zofii” zwana inaczej „Biblią Szaroszpatacką” to jeden z ważniejszych zabytków istotny nie tylko z powodów religijnych...
„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....
Streszczenie Hej wysoko ci u nas technika stanęła wysoko... Pan młody posiadał leżące pod lasem laboratorium dwa reaktory oraz zakład chemicznej syntezy. Z kolei majątek...
Streszczenie „Balladyna” Słowackiego poprzedzona została listem dedykacyjnym który autor zaadresował do Zygmunta Krasińskiego. Nadawca przytacza zasłyszaną...
Geneza czas i miejsce akcji Opowieść o losach sierotki oraz krasnoludków rozgrywa się w kilku miejscach. Pierwszym z nich jest zamek krasnali który zamieszkują...