„Pochwała złego o sobie mniemania” to wiersz Wisławy Szymborskiej, który stanowi filozoficzną refleksję nad moralnością. Pod względem formalnym tekst składa się z czterech strof, które przypominają logiczny wywód z przewrotną pointą. W początkowej partii tekstu poetka posługuje się enumeracją zwierzęcych zachowań, służących przetrwaniu.
Podmiot liryczny wylicza kolejne drapieżniki: myszołowa, panterę, piranie i grzechotnika. Wszystkie te zwierzęta łączy brak skrupułów, wątpliwości i zastrzeżeń co do słuszności własnych czynów. W drugiej mowa jest zaś o innych zwierzętach egzemplifikujących tę tezę. Są to szakal, szarańcza, aligator, trychina i giez, które „żyją jak żyją i rade są z tego”.
Podmiot liryczny przytacza również przykład orki. Jej serce waży bowiem sto kilogramów, ale pod innym względem jest lekkie, nie dręczą go bowiem wyrzuty sumienia. Ostatnia strofa wiersza stanowi ironiczną pointę:
Nic bardziej zwierzęcego
niż czyste sumienie
na trzeciej planecie Słońca.
Od refleksji nad prawami natury podmiot przechodzi zatem do ogólnych rozważań o człowieku. Peryfraza, za pomocą której określa się ziemię, wprowadza swoisty dystans w perspektywie widzenia osoby mówiącej. Wypowiada się ona jako zewnętrzny, obiektywny obserwator. Jej wnioski są zaś przewrotne, okazuje się bowiem, że paradoksalnie zwrot „czyste sumienie” ma charakter „zwierzęcy”. Nie oznacza zatem niewinności, ale wręcz przeciwnie – bezrefleksyjne czynienie zła.
Szymborska powiada zatem, że człowiek powinien różnić się od świata zwierzęcego świadomością własnej moralnej ułomności. Z takim przewrotnym wnioskiem koresponduje tytuł utworu – „Pochwała złego o sobie mniemania”.
Geneza „Tango” napisał Sławomir Mrożek przebywając poza granicami Polski. Pierwodruk dramatu ukazał się w 1964 w 11 numerze czasopisma literackiego „Dialog”....
Streszczenie Czasem osoby które dotychczas były dalekie mogą stać się powiernikami największych sekretów. Nielubiany przez Martę partner matki Wiktor otrzymuje...
„Ballada o zejściu do sklepu” to utwór Mirona Białoszewskiego. Już po tytule możemy poznać autora który wielokrotnie dał się poznać z łączenie...
Fraszka „O doktorze Hiszpanie” przedstawia dowcipną anegdotę związaną z okresem gdy Kochanowski żył na dworze królewskim. Doktor Hiszpan to Piotr Rozjusz...
Nasza Szkapa streszczenie Po pracy do domu wraca zmęczony i zły ojciec. Przybywa do izby w której widoczna jest bieda. Wspomina że stracił zlecenie na wożenie żwiru....
Streszczenie Podczas burzowej nocy w pewnej zbójeckiej rodzinie urodziła się dziewczynka której nadano imię Ronja. Była ona córką Lovis i Mattisa. Mattis...
„Bajki i przypowieści” Ignacego Krasickiego ukazały się po raz pierwszy w 1779 roku a w późniejszych latach wydano kilka dalszych ich tomów. Bajki...
Geneza „Lalka” czyli jedno z najważniejszych dzieł w dorobku Bolesława Prusa była publikowana w „Kurierze Codziennym” w latach 1887 - 1889. Pierwsze...
Streszczenie Przypowieść o dobrym Pasterzu opisuje wizytę pasterza w owczarni który udaje się do niej przez bramę co odróżnia go od złodziei. Gdy już jest...