Ojciec Goriot – streszczenie, plan wydarzeń

Streszczenie

Akcja powieści toczy się w Paryżu, w 1819 roku. Historia rozpoczyna się w podrzędnym pensjonacie pani Vauquer, przy ulicy Neuve-Sainte-Geneviève, gdzie mieszkają panna Wiktoryna Taillefer, student prawa Eugeniusz de Rastignac, czterdziestoletni Vautrin i starzec Jan Joachim, nazywany ojcem Goriot. Pensjonariusze, którzy spotykają się przy wspólnych posiłkach, żartują z ojca Goriot, który w przeszłości był zamożnym producentem makaronu, jednak stracił cały majątek. Początkowo sądzą, że mężczyzna wydał pieniądze na kobiety, jednak z czasem okazuje się, że oddał go niewdzięcznym córkom.

Student, który przyjechał do Paryża, żeby zrobić karierę, zaczyna wkupywać się w łaski paryskiej burżuazji i bywać na salonach. Może liczyć na protekcję ciotki, wicehrabiny de Beauseant. Dzięki niej poznaje na balu panią de Restaud, w której od razu się zakochuje. Wkrótce odwiedza ją w jej domu, gdzie spotyka również ojca Goriot i kochanka hrabiny, pana Maksyma de Trailles. To dziwne spotkanie wyjaśnia studentowi pani de Beauseant – okazuje się, że Goriot jest ojcem hrabiny de Restaud i Delfiny de Nucingen, które po bogatym zamążpójściu wyrzekły się ojca.

Tymczasem Vautrin próbuje nakłonić Rastignaca, żeby uwiódł pannę Wiktorynę. Pochodzi ona z bardzo zamożnej rodziny, jednak nie może odziedziczyć fortuny z powodu brata. Vautrin proponuje zatem, żeby student prawa zabił w pojedynku brata panny Wiktoryny, co ułatwi jej przejęcie majątku. Rastignac odmawia.

Student postanawia poznać drugą córkę ojca Goriot, Delfinę. Ta urzeka go, kiedy widzi ją w teatrze. Pani de Nucingen wyjaśnia młodemu mężczyźnie, że nie może się widywać z własnym ojcem z powodu męża, który jej tego zabrania. Kiedy Rastignac opowiada o tym ojcu Goriot, ten postanawia mu pomóc zdobyć względy córki. Rastignac nawiązuje romans z Delfiną, codziennie bywa u niej na obiedzie, chodzą wspólnie na bale i trwonią pieniądze. Wkrótce Rastignac popada w długi i podpisuje weksel pożyczkowy u Vautrina na 3500 franków. Udaje mu się jednak wygrać dużą sumę i oddać dług. Tymczasem okazuje się, że Vautrin  to poszukiwany przestępca Jakub Coollin o pseudonimie Ołży-Śmierć. Policja nie dokonuje jednak od razu aresztowania, ponieważ musi potwierdzić tożsamość złoczyńcy.

Wiktoryna zakochuje się w Rastignacu, który okazuje jej swoje względy. Brat dziewczyny wyzywa znajomego na pojedynek, a Rastignac próbuje ostrzec go o podstępie Vautrina. Ten jednak dosypuje jemu i ojcu Goriot środki nasenne do wina. Nazajutrz okazuje się, że brat Wiktoryny jest umierający, a Vautrin zostaje aresztowany. Wiktoryna wraz z opiekunką wyprowadzają się do ojca.

Rastignac otrzymuje od swojej ciotki zaproszenie na bal wraz z Delfiną. Niespodziewanie w pensjonacie zjawiają się obie córki Goriota, które twierdzą, że potrzebują pieniędzy. W najgorszej sytuacji jest Anastazja de Restaud. Okazuje się bowiem, że sprzedała ona rodowe klejnoty męża, by zapłacić za długi niewiernego kochanka. Goriot na tę wiadomość dostaje udaru mózgu.

Eugeniusz wraz z Delfiną idą na wielki bal u wicehrabiny. Nazajutrz kobieta prosi studenta, by ten odebrał od jej kochanka wszystkie listy, które następnie pali i oznajmia Rastignacowi, że wyjeżdża. Po powrocie do pensjonatu student odkrywa, że ojciec Goriot umiera. Bezskutecznie próbuje nakłonić jego córki, by pożegnały się z nim przed śmiercią. W ostatniej chwili przybywa jedynie Anastazja. Rastignac sam organizuje pogrzeb. Na ceremonii jest tylko student i służący Krzysztof. Po pogrzebie student patrzy na Paryż i wypowiada znamienne słowa: „teraz się spróbujemy”.

Plan wydarzeń

1. Przybycie Eugeniusza Rastignaca do Paryża i zamieszkanie w pensjonacie pani Vauquer
2. Bal u hrabiny de Beauseant i poznanie przez Eugeniusza Anastazji de Restaud
3. Wizyta Rastignaca w domu pani de Restaud
4. Odwiedziny studenta u hrabiny de Beauseant i poznanie historii ojca Goriot
5. Zawarcie znajomości z Delfiną de Nucingen w teatrze
6. Romans Rasignaca z Delfiną
7. Plan Vautrina dotyczący uwiedzenia panny Wiktoryny przez Eugeniusza
8. Przyjaźń Rastignaca i ojca Goriot
9. Nawiązanie intymnej relacji między Wiktoryną i Eugeniuszem
10. Aresztowanie Vautrina
11. Trudna sytuacja materialna córek ojca Goriot i ich prośba o wsparcie finansowe
12. Choroba ojca Goriot
13. Bal u hrabiny de Beauseant
14. Samotna śmierć i pogrzeb ojca Goriot