„Rzecz Czarnoleska” to wiersz Juliana Tuwima, którego tytuł posłużył również całemu tomikowi. Samo sformułowanie „rzecz Czarnoleska” pochodzi od Cypriana Kamila Norwida, piszącego Czarnoleskiej ja rzeczy/Chcę - ta serce uleczy! („Moja piosenka”) Oczywiście zarówno Tuwim, jak i Norwid odnoszą się przede wszystkim do owego „świętego” miejsca polskiej poezji, jakim była siedziba Jana Kochanowskiego. Jak zauważył Czesław Miłosz: nazwa "Czarnolas" ma dla polskich poetów jedyne w swoim rodzaju, legendarne konotacje.
W Czarnolesie doszło między innymi do dramatów duchowych, jakie przeżywał Mistrz Jan po śmierci ukochanej córki Urszulki – przeżycia te stały się dlań inspiracją do napisania „Trenów”. Przypomnijmy – to bardzo istotne w kontekście wiesza Tuwima – że „Treny” opisują początkową rozpacz Kochanowskiego i jego wątpliwości, co do miłosierdzia Boga i wartości cnoty, a później odzyskanie przez poetę spokoju ducha i poczucia ładu świata.
W utworze Tuwima owa „rzecz Czarnoleska” staje się symbolem poezji jako takiej. Z pierwszych wersów wyłania się opis natchnienia, które niepokoi dziwem poetę. Artysta znajduje słowa, by zawrzeć w nich opis owych niezwykłych uczuć, jakie przeżywa. Dzięki temu „Z chaosu ład się tworzy”. Widać wyraźnie, że Tuwim przypisuje wielką rolę poezji. To ona pozwala odnaleźć w tym strasznym, mrocznym świecie ład i porządek. Dzięki niej Głuchy nierozum, ciemny sens człowieczy zostaje Zbudzony i wyzwolony. Można się nawet zastanowić, czy to nie sama poezja nadaje ten sens światu, który sam w sobie go nie posiada?
Tak, czy inaczej, artysta awansuje do roli kapłana, przewodnika, prowadzącego ludzkość przez mroczny i nieprzyjazny świat. Poeta wyjaśnia bliźnim sens życia, staje się kimś na kształt proroka.
„Rzecz Czarnoleska” opowiada o roli poezji, a także samego poety. Rola owa jest nad wyraz doniosła – twórczość nie służy bowiem rozrywce, a wyjaśnianiu rzeczy najistotniejszych. Za doskonały przykład tego typu artysty-filozofa zostaje ewidentnie uznany Mistrz Jan Kochanowski z Czarnolasu.
Forma utwory (kilka informacji) :
– układ rymów abab
– epitety (np. „ciemny sens”)
– autotematyzm
Napisany przez Jana Andrzeja Morsztyna epigramat „Niestatek Prędzej kto wiatr ” znalazł się w pierwszej księdze zbioru poetyckiego „Lutnia” który...
Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...
Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...
„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...
Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...
Streszczenie Przedmowa Polska od niemal pół wieku jest ofiarą okrucieństwa bezwzględnych władców a zarazem krajem zamieszkanym przez ludzi gotowych do największych...
Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane jest do człowieka który przekazał służącym majątek przed podróżą. Jednemu dał 5 talentów...