„Rzecz Czarnoleska” to wiersz Juliana Tuwima, którego tytuł posłużył również całemu tomikowi. Samo sformułowanie „rzecz Czarnoleska” pochodzi od Cypriana Kamila Norwida, piszącego Czarnoleskiej ja rzeczy/Chcę - ta serce uleczy! („Moja piosenka”) Oczywiście zarówno Tuwim, jak i Norwid odnoszą się przede wszystkim do owego „świętego” miejsca polskiej poezji, jakim była siedziba Jana Kochanowskiego. Jak zauważył Czesław Miłosz: nazwa "Czarnolas" ma dla polskich poetów jedyne w swoim rodzaju, legendarne konotacje.
W Czarnolesie doszło między innymi do dramatów duchowych, jakie przeżywał Mistrz Jan po śmierci ukochanej córki Urszulki – przeżycia te stały się dlań inspiracją do napisania „Trenów”. Przypomnijmy – to bardzo istotne w kontekście wiesza Tuwima – że „Treny” opisują początkową rozpacz Kochanowskiego i jego wątpliwości, co do miłosierdzia Boga i wartości cnoty, a później odzyskanie przez poetę spokoju ducha i poczucia ładu świata.
W utworze Tuwima owa „rzecz Czarnoleska” staje się symbolem poezji jako takiej. Z pierwszych wersów wyłania się opis natchnienia, które niepokoi dziwem poetę. Artysta znajduje słowa, by zawrzeć w nich opis owych niezwykłych uczuć, jakie przeżywa. Dzięki temu „Z chaosu ład się tworzy”. Widać wyraźnie, że Tuwim przypisuje wielką rolę poezji. To ona pozwala odnaleźć w tym strasznym, mrocznym świecie ład i porządek. Dzięki niej Głuchy nierozum, ciemny sens człowieczy zostaje Zbudzony i wyzwolony. Można się nawet zastanowić, czy to nie sama poezja nadaje ten sens światu, który sam w sobie go nie posiada?
Tak, czy inaczej, artysta awansuje do roli kapłana, przewodnika, prowadzącego ludzkość przez mroczny i nieprzyjazny świat. Poeta wyjaśnia bliźnim sens życia, staje się kimś na kształt proroka.
„Rzecz Czarnoleska” opowiada o roli poezji, a także samego poety. Rola owa jest nad wyraz doniosła – twórczość nie służy bowiem rozrywce, a wyjaśnianiu rzeczy najistotniejszych. Za doskonały przykład tego typu artysty-filozofa zostaje ewidentnie uznany Mistrz Jan Kochanowski z Czarnolasu.
Forma utwory (kilka informacji) :
– układ rymów abab
– epitety (np. „ciemny sens”)
– autotematyzm
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
„Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Wisławy Szymborskiej to wiersz należący do liryki patriotycznej. Poetka wyraża w nim zachwyt nad pięknem rodzinnego kraju...
Streszczenie Królestwo niebieskiego porównane jest do człowieka który siał dobre nasiona. Jednakże w nocy jego nieprzyjaciel nasiał chwastów pomiędzy...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
