„Rzecz Czarnoleska” to wiersz Juliana Tuwima, którego tytuł posłużył również całemu tomikowi. Samo sformułowanie „rzecz Czarnoleska” pochodzi od Cypriana Kamila Norwida, piszącego Czarnoleskiej ja rzeczy/Chcę - ta serce uleczy! („Moja piosenka”) Oczywiście zarówno Tuwim, jak i Norwid odnoszą się przede wszystkim do owego „świętego” miejsca polskiej poezji, jakim była siedziba Jana Kochanowskiego. Jak zauważył Czesław Miłosz: nazwa "Czarnolas" ma dla polskich poetów jedyne w swoim rodzaju, legendarne konotacje.
W Czarnolesie doszło między innymi do dramatów duchowych, jakie przeżywał Mistrz Jan po śmierci ukochanej córki Urszulki – przeżycia te stały się dlań inspiracją do napisania „Trenów”. Przypomnijmy – to bardzo istotne w kontekście wiesza Tuwima – że „Treny” opisują początkową rozpacz Kochanowskiego i jego wątpliwości, co do miłosierdzia Boga i wartości cnoty, a później odzyskanie przez poetę spokoju ducha i poczucia ładu świata.
W utworze Tuwima owa „rzecz Czarnoleska” staje się symbolem poezji jako takiej. Z pierwszych wersów wyłania się opis natchnienia, które niepokoi dziwem poetę. Artysta znajduje słowa, by zawrzeć w nich opis owych niezwykłych uczuć, jakie przeżywa. Dzięki temu „Z chaosu ład się tworzy”. Widać wyraźnie, że Tuwim przypisuje wielką rolę poezji. To ona pozwala odnaleźć w tym strasznym, mrocznym świecie ład i porządek. Dzięki niej Głuchy nierozum, ciemny sens człowieczy zostaje Zbudzony i wyzwolony. Można się nawet zastanowić, czy to nie sama poezja nadaje ten sens światu, który sam w sobie go nie posiada?
Tak, czy inaczej, artysta awansuje do roli kapłana, przewodnika, prowadzącego ludzkość przez mroczny i nieprzyjazny świat. Poeta wyjaśnia bliźnim sens życia, staje się kimś na kształt proroka.
„Rzecz Czarnoleska” opowiada o roli poezji, a także samego poety. Rola owa jest nad wyraz doniosła – twórczość nie służy bowiem rozrywce, a wyjaśnianiu rzeczy najistotniejszych. Za doskonały przykład tego typu artysty-filozofa zostaje ewidentnie uznany Mistrz Jan Kochanowski z Czarnolasu.
Forma utwory (kilka informacji) :
– układ rymów abab
– epitety (np. „ciemny sens”)
– autotematyzm
„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...
„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...
„Niebo” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym mamy do czynienia z filozoficzną refleksją nad światem i intelektualnymi kategoriami służącymi do jego...
Geneza Powieść Antoniego Libery „Madame” ukazała się w 1998 roku. Autor wysłał ją na konkurs wydawnictwa Znak jednak pracował nad nią już od kilku lat....
“Książka” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta wykorzystuje topos księgi. Księga w tradycji literackiej to oznaka najwyższej tajemnej wiedzy przeznaczonej...
Streszczenie Król Syzyf był władcą Koryntu. Jego życie wolne było od trosk. Sam zamieszkiwał w pięknym pałacu a kraj przez niego rządzony słynął z dostatku....
„Nn próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy” to wiersz Stanisława Barańczaka. NN oznacza „nazwisko nieznane” – skrót taki często...
