„Rzecz Czarnoleska” to wiersz Juliana Tuwima, którego tytuł posłużył również całemu tomikowi. Samo sformułowanie „rzecz Czarnoleska” pochodzi od Cypriana Kamila Norwida, piszącego Czarnoleskiej ja rzeczy/Chcę - ta serce uleczy! („Moja piosenka”) Oczywiście zarówno Tuwim, jak i Norwid odnoszą się przede wszystkim do owego „świętego” miejsca polskiej poezji, jakim była siedziba Jana Kochanowskiego. Jak zauważył Czesław Miłosz: nazwa "Czarnolas" ma dla polskich poetów jedyne w swoim rodzaju, legendarne konotacje.
W Czarnolesie doszło między innymi do dramatów duchowych, jakie przeżywał Mistrz Jan po śmierci ukochanej córki Urszulki – przeżycia te stały się dlań inspiracją do napisania „Trenów”. Przypomnijmy – to bardzo istotne w kontekście wiesza Tuwima – że „Treny” opisują początkową rozpacz Kochanowskiego i jego wątpliwości, co do miłosierdzia Boga i wartości cnoty, a później odzyskanie przez poetę spokoju ducha i poczucia ładu świata.
W utworze Tuwima owa „rzecz Czarnoleska” staje się symbolem poezji jako takiej. Z pierwszych wersów wyłania się opis natchnienia, które niepokoi dziwem poetę. Artysta znajduje słowa, by zawrzeć w nich opis owych niezwykłych uczuć, jakie przeżywa. Dzięki temu „Z chaosu ład się tworzy”. Widać wyraźnie, że Tuwim przypisuje wielką rolę poezji. To ona pozwala odnaleźć w tym strasznym, mrocznym świecie ład i porządek. Dzięki niej Głuchy nierozum, ciemny sens człowieczy zostaje Zbudzony i wyzwolony. Można się nawet zastanowić, czy to nie sama poezja nadaje ten sens światu, który sam w sobie go nie posiada?
Tak, czy inaczej, artysta awansuje do roli kapłana, przewodnika, prowadzącego ludzkość przez mroczny i nieprzyjazny świat. Poeta wyjaśnia bliźnim sens życia, staje się kimś na kształt proroka.
„Rzecz Czarnoleska” opowiada o roli poezji, a także samego poety. Rola owa jest nad wyraz doniosła – twórczość nie służy bowiem rozrywce, a wyjaśnianiu rzeczy najistotniejszych. Za doskonały przykład tego typu artysty-filozofa zostaje ewidentnie uznany Mistrz Jan Kochanowski z Czarnolasu.
Forma utwory (kilka informacji) :
– układ rymów abab
– epitety (np. „ciemny sens”)
– autotematyzm
Krzysztof Kamil Baczyński znany jest przede wszystkim jako sztandarowy poeta pokolenia Kolumbów – Polaków urodzonych w okolicach 1920 roku którzy...
Geneza „Ten obcy” to psychologiczna powieść dla młodzieży autorstwa Ireny Jurgielewiczowej. Została wydana w 1961 r. Zaś w 1975 r. powstała jej kontynuacja...
Geneza „Władca Much” pozostaje najbardziej znaną powieścią brytyjskiego noblisty Williama Goldinga. Książka ukazała się jako jego debiut w 1954 roku. Zyskała...
„Zaklęcie” Czesława Miłosza to wiersz w którym autor wypowiada się na temat roli poezji i jej metod opisywania świata. Przede wszystkim zaś przedstawia...
Geneza „Proces” jest bodaj najgłośniejszą powieścią Franza Kafki. Zarazem uznaje się go za jedno z ważniejszych książek XX wieku. Kafka napisał go na początku...
„Płonąca żyrafa” to wiersz Stanisława Grochowiaka. Tytuł utworu wyraźnie wskazuje inspirację którą był surrealistyczny obraz hiszpańskiego malarza...
Jan Kochanowski jak przystało na renesansowego humanistę zatopiony był w kulturze starożytnej. Oddziaływała na niego między innymi filozofia stoicka. Stoicy zalecali odnajdywanie...
Sonet Leopolda Staffa „Czytelnicy” każe nam zastanowić się nad potęgą literatury i jej rolą w rozwoju człowieka. Jego bohaterami jest dwójka młodych...
Geneza „Makbet” napisany został przez Szekspira najprawdopodobniej ok. 1606 r. Opowiedziana w dramacie historia ma swoje źródła w wydarzeniach historycznych...
