U nas w Auschwitzu – streszczenie, plan wydarzeń, interpretacja

Streszczenie

Tadek zostaje wysłany na kurs dla sanitariuszy do Oświęcimia. Pobyt poza obozem upaja bohatera i jego towarzyszy. Chce również przesłać list ukochanej, jednak nie udaje mu się tego zrobić. Tadek jest przetrzymywany w Birkenau i z ciekawością przygląda się temu, co się dzieje w Auschwitz. Zauważa, że panują tu nieco lepsze warunki. W niektórych barakach są koce bez dziur, obrusy, a z okien widać przestrzeń poza obozem. Narrator wspomina również swoją narzeczoną, którą ostatni raz widział na Pawiaku.

Z Dachau przybywa Adolf, który szkoli sanitariuszy. W obozie jest sala muzyczna i biblioteka. Najciekawszym miejscem jest jednak puff, w którym pracuje 15 kobiet i madame. Można odwiedzić puff w nagrodę za dobrą pracę. Kiedyś w puffie pojawiły się epidemia chorób wenerycznych, ponieważ nielegalnie sprzedawano wejściówki.

W bloku dziesiątym przetrzymywane są natomiast kobiety, na których prowadzone są eksperymenty medyczne. Niejednokrotnie włamują się tam więźniowie i gwałcą kobiety. Kiedy Tadek ogląda ścianę, pod którą rozstrzeliwani są więźniowie, zastanawia się nad bezwolnością ofiar i uważa, że jest to „opętanie człowieka przez człowieka”.

W niedzielę odbywa się pojedynek bokserski i koncert. Podczas szkolenia narrator z Witkiem żartują sobie i rzucają gąbkami. Witek na Pawiaku był kąpielowym i opowiada Tadkowi, jak Ukrainiec i Kronszmidt znęcali się nad Żydami i innymi więźniami.

Do obozu zostają przywiezieni przestępcy kryminalni, którzy mają trafić do armii. Jednym z nich jest Kurt, którego Tadek zaprasza do siebie. Wraz ze Staszkiem i pflegerem rozmawiają o ciężkich warunkach transportu do obozu i różnych sytuacjach, kiedy ktoś komuś pomógł lub odmówił pomocy.

Tadek rozmyśla nad interesem ekonomicznym, jaki Niemcy mają w prowadzeniu obozów. Zarabiają na nich największe niemieckie firmy. Cały czas przesyła listy narzeczonej. Któregoś dnia dochodzi do niezwykłego wydarzenia: hiszpański więzień bierze ślub ze swoją ukochaną z Francji, która przybywa specjalnie na to wydarzenie, a potem wraca do kraju.

Szkolenie dobiega końca. Na pożegnanie Tadek dostaje list z domu, z którego dowiaduje się, że Witek i Andrzej nie żyją. Wspomina również, jak został aresztowany – gdy przyszedł do narzeczonej Marii, został niespodziewanie aresztowany.

Bohater wraca do swojego obozu. Wieczorem po spaleniu ludzi w krematorium odbywa się handel rzeczami po ofiarach. Żyd Abramek opowiada Tadkowi o nowej metodzie palenia żydowskich dzieci, która zapewnia szybsze efekty.

Plan wydarzeń

1. Wysłanie Tadka na kurs dla sanitariuszy do obozu Auschwitz

2. Podziw bohatera dla warunków panujących w Oświęcimiu

3. Zawarcie znajomości z więźniami Auschwitz

4. Szkolenie w obozie

5. Powrót Tadka do Birkenau

6. Rozmowa bohatera z Abramkiem o pracy w krematorium

Interpretacja

„U nas w Auschwitzu” to opowiadanie, w którym Tadeusz Borowski przedstawia człowieka zlagrowanego. Jest nim Tadek, bohater przypominający samego autora. Tadek świetnie urządził się w obozowej rzeczywistości, jest felgerem, cieszy się przywilejami i z humorem podchodzi nawet do najbardziej przerażających praktyk. Nie dziwi się niczemu, co widzi. Jako normę traktuje tortury, widok kobiet zapędzanych do gazu czy opowieści o metodach palenia ludzkich zwłok. Tadek podziwia również wygody obozu w Auschwitz. Okazuje się, że jest tam dom publiczny, odbywają się koncerty i mecze bokserskie.

Konstrukcja bohatera stanowi zatem literacki model człowieka, który aby przeżyć, wyzbył się wszystkich ludzkich uczuć i dostosował do okrutnych praw obozu. Co więcej, w stylu opowiadania Tadka widać wyraźną ironię. „Wygody”, o których mówi są bowiem nędzną atrapą normalnego życia, pozorem, który maskuje prawdę o mordowaniu milionów ludzi. Z suchą narracją kontrastują również fragmenty poświęcone narzeczonej – pełne ciepła, miłości i bliskości, czyli uczuć, których nie ma w obozie, należą one bowiem do zupełnie innego świata.

Ważną role pełnią również rozważania narratora na temat mechanizmu działania obozu. Zauważa on, że funkcjonuje on nie tyle dzięki realnym środkom przemocy, co psychicznemu zastraszeniu więźniów. Sprawia ono, że nawet w obliczu śmierci skazańcy nie buntują się przeciw swojemu losowi. Opowiadanie osadza też zjawisko obozów koncentracyjnych w szerszym kontekście. Pokazuje, że na niewolniczej pracy wzbogaciły się największe niemieckie firmy, a cała cywilizacja zbudowana na takich podstawach stoi pod znakiem zapytania.