Streszczenie
Akcja opowiadania rozgrywa się w okupowanej Warszawie. Tadeusz z Marią znajdują się na skromnym przyjęciu ślubnym u znajomych. Rozmawiają o poezji, w domu rozbrzmiewa cicha muzyka z gramofonu. Maria szuka wśród książek „Hamleta”, którego chce pożyczyć. Apoloniusz z Piotrem rozmawiają o historii i sztuce. Młoda Żydówka, która uciekła z getta, martwi się o swoją rodzinę. Tymczasem Tadeusz wychodzi z Tomaszem po wódkę. Maria idzie do domu, ponieważ musi wcześniej wstać do pracy. Zajmuje się rozwożeniem bimbru, a wieczorami studiuje na tajnych kompletach.
W międzyczasie zostają przywiezione rzeczy Żydówki z getta, którą kierownik Tadka wydostał, ponieważ przed wojną pomogła mu rozkręcić interes. Następnego dnia Tadek jest w pracy, zajmuje się sprzedażą cementu. Kierownik zamyka bramę z powodu łapanki, przynosi jednocześnie wiadomość od Marii, że przyjdzie później, ponieważ na mieście jest niebezpiecznie.
Wieczorem doktorowa (Żydówka) postanawia ponownie zapakować swoje rzeczy na wóz. W międzyczasie przyjeżdża Niemiec z workami cementu i informuje o wyższej cenie. Tadek martwi się o narzeczoną. Postanawia z kierownikiem wyjść i kupić coś do jedzenia. W jednej z przejeżdżających ciężarówek dostrzega Marię. Mężczyzna doznaje szoku. Potem okazuje się, że Marię wywieziono do obozu koncentracyjnego i zagazowano.
Plan wydarzeń
1. Przyjęcie ślubne u znajomych Marii i Tadeusza
2. Rozmowy gości o sztuce i wczesne wyjście Marii
3. Poranna praca Tadka
4. Łapanka na mieście i wiadomość od Marii o spóźnieniu
5. Narzeczona Tadka w transporcie do obozu koncentracyjnego
Interpretacja
„Pożegnanie z Marią” to jedno z najważniejszych opowiadań Tadeusza Borowskiego. Jego akcja rozgrywa się w okupacyjnej Warszawie. Opowiadanie przedstawia mały wycinek z codziennego życia w stolicy – ludzie zajmują się swoimi sprawami, pracują, uczą się, wychodzą za mąż. Mimo że jest wojna, życie toczy się swoim trybem. Wszystko zmienia się jednak w tragicznym finale opowiadania, kiedy okazuje się, że narzeczona Tadka została złapana podczas łapanki, wywieziona do obozu koncentracyjnego i zagazowana.
Scena tytułowego pożegnania z Marią ma charakter symboliczny. Maria, opisana niesłychanie poetycko, wyciąga rękę do ukochanego w geście rozstania. Jej postać niknie w mroku, podobnie jak wojna zmienia los wszystkich, którzy jej doświadczają. Styl opowiadania wyraźnie kontrastuje z pozostałymi tekstami cyklu. Ma ono bowiem charakter poetycki, jego bohaterowie rozmawiają o sztuce, filozofii, czytają książki, słuchają muzyki. Już za chwilę to wszystko zostanie im odebrane, a oni sami zostaną zredukowani do pozycji numeru walczącego o przetrwanie. Pożegnanie z Marią to zatem symboliczne pożegnanie z życiem z przed obozowego piekła. Śmierć narzeczonej oznacza nieodwracalny koniec starego świata, który po tragedii holocaustu już nigdy nie będzie taki sam.
„Kazania świętokrzyskie” to zbiór ważny przede wszystkim dla tego że przedstawia on kazania pisane w języku polskim. Rękopis zawierał kazania na poszczególne...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść Edwarda Redlińskiego „Konopielka” ukazała się w 1973 roku. Przyniosła ona autorowi wielką popularność a także prestiżową...
Wiersz „Do potomnego” Tadeusza Gajcego to niezwykle liryczny utwór w którym poeta buduje serię profetycznych obrazów. Podmiot próbuje...
Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny dotyczy twórczości i nadziei jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się...
Geneza „Pan Cogito” to jeden z najbardziej znanych tomów poetyckich Zbigniewa Herberta. Został on wydany w 1974 roku. Bohater liryczny – pan Cogito...
Wiersz Antoniego Słonimskiego „Smutno mi Boże” pochodzi z lat dwudziestych XX wieku. Tytuł i treść nawiązują do „Hymnu” Juliusza Słowackiego (znanego...
„Romantyczność” to jedna z najbardziej znanych ballad autorstwa Adama Mickiewicza. Poetycka opowieść dotyka problemu miłości odmiennego postrzegania świata...
„Cebula” to wiersz Wisławy Szymborskiej który przyjmuje formę intelektualnego konceptu. Poetka tworzy efektowne porównanie tytułowego warzywa i człowieka...
„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....