Unikalne i sprawdzone teksty

Bez – interpretacja i analiza

„Bez” Tadeusza Różewicza to wiersz z tomu „Płaskorzeźba” z 1991 roku. Utwór ten stanowi próbę określenia stosunku współczesnego człowieka do sacrum. Co więcej, Różewicz wyraźnie stoi na stanowisku, zgodnie z którym odpowiedź na pytanie o istnienie Boga jest podstawowym dylematem każdej ludzkiej egzystencji. Określenie siebie wobec problemu metafizyki stanowi bowiem fundament wszystkich życiowych wyborów. Dlatego już na wstępie poeta stwierdza:

Największym wydarzeniem

w życiu człowieka

są narodziny i śmierć

Boga

Pytanie o Boga jest w gruncie rzeczy pytaniem o sens istnienia, z czego wynika jego waga. Jeśli bowiem człowiek odpowie na nie negatywnie, musi poszukiwać sensu poza metafizyką. Różewicz odwołuje się do Fryderyka Nietzschego, który jako pierwszy ogłosił śmierć Boga, a więc kres myślenia o świecie w kategoriach religijnych. Jednocześnie poeta wydaje się podejmować dialog z filozofią Fiodora Dostojewskiego, to on bowiem powiada, że „jeśli Boga nie ma, to wszystko wolno”. Założenie, że Bóg jest ostatecznym gwarantem istnienia moralności, pociąga za sobą poważne konsekwencje. Niewiara staje się bowiem równoznaczna z zaprzeczeniem wszelkich zasad etycznych. Różewicz ujmuje ten problem w postaci wyrazistego dylematu:

życie bez Boga jest możliwe

życie bez Boga jest niemożliwe

Wiersz daje przejmujące świadectwo dramatu niewiary. Podmiot liryczny opisuje swoje zwątpienie w Boga. Wspomina dziecięce praktyki religijne – przyjmowanie sakramentu komunii. Jego zwątpienie ma charakter tragiczny, podmiot nie wie bowiem, czy odejście Boga z jego życia było karą za grzechy czy zwykłą ucieczką. Różewicz nawiązuje do wizerunku Boga starotestamentowego, podkreślając, że jego doświadczenie religijne nie przystaje do wyobrażeń starego zakonu. Bóg opuścił go bowiem „bez szumu skrzydeł” i  „bez błyskawic”. Najwyższy odszedł za to „jak polna myszka”, „jak woda co wsiąkła w piach”. Człowiek współczesny musi zatem nieustannie stawiać czoło przerażającej metafizycznej pustce.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Chłopiec w pasiastej piżamie –...

Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Bema pamięci żałobny rapsod –...

Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...

Zbrodnia i kara – opracowanie...

Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....

Kwiatki św. Franciszka – streszczenie...

Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...

Mała apokalipsa – streszczenie...

Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...