Unikalne i sprawdzone teksty

Bez – interpretacja i analiza

„Bez” Tadeusza Różewicza to wiersz z tomu „Płaskorzeźba” z 1991 roku. Utwór ten stanowi próbę określenia stosunku współczesnego człowieka do sacrum. Co więcej, Różewicz wyraźnie stoi na stanowisku, zgodnie z którym odpowiedź na pytanie o istnienie Boga jest podstawowym dylematem każdej ludzkiej egzystencji. Określenie siebie wobec problemu metafizyki stanowi bowiem fundament wszystkich życiowych wyborów. Dlatego już na wstępie poeta stwierdza:

Największym wydarzeniem

w życiu człowieka

są narodziny i śmierć

Boga

Pytanie o Boga jest w gruncie rzeczy pytaniem o sens istnienia, z czego wynika jego waga. Jeśli bowiem człowiek odpowie na nie negatywnie, musi poszukiwać sensu poza metafizyką. Różewicz odwołuje się do Fryderyka Nietzschego, który jako pierwszy ogłosił śmierć Boga, a więc kres myślenia o świecie w kategoriach religijnych. Jednocześnie poeta wydaje się podejmować dialog z filozofią Fiodora Dostojewskiego, to on bowiem powiada, że „jeśli Boga nie ma, to wszystko wolno”. Założenie, że Bóg jest ostatecznym gwarantem istnienia moralności, pociąga za sobą poważne konsekwencje. Niewiara staje się bowiem równoznaczna z zaprzeczeniem wszelkich zasad etycznych. Różewicz ujmuje ten problem w postaci wyrazistego dylematu:

życie bez Boga jest możliwe

życie bez Boga jest niemożliwe

Wiersz daje przejmujące świadectwo dramatu niewiary. Podmiot liryczny opisuje swoje zwątpienie w Boga. Wspomina dziecięce praktyki religijne – przyjmowanie sakramentu komunii. Jego zwątpienie ma charakter tragiczny, podmiot nie wie bowiem, czy odejście Boga z jego życia było karą za grzechy czy zwykłą ucieczką. Różewicz nawiązuje do wizerunku Boga starotestamentowego, podkreślając, że jego doświadczenie religijne nie przystaje do wyobrażeń starego zakonu. Bóg opuścił go bowiem „bez szumu skrzydeł” i  „bez błyskawic”. Najwyższy odszedł za to „jak polna myszka”, „jak woda co wsiąkła w piach”. Człowiek współczesny musi zatem nieustannie stawiać czoło przerażającej metafizycznej pustce.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Niestatek Prędzej kto wiatr Jan...

Napisany przez Jana Andrzeja Morsztyna epigramat „Niestatek Prędzej kto wiatr ” znalazł się w pierwszej księdze zbioru poetyckiego „Lutnia” który...

Szewczyk Dratewka – streszczenie...

Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...

Inny świat – streszczenie plan...

Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...

Do Justyny. Tęskność na wiosnę...

Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...

Karol Wojtyła Wiersze – opracowanie...

Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...

Potęga smaku – interpretacja...

„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...

Buba - streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...

Dziady cz. III – streszczenie...

Streszczenie Przedmowa Polska od niemal pół wieku jest ofiarą okrucieństwa bezwzględnych władców a zarazem krajem zamieszkanym przez ludzi gotowych do największych...

Przypowieść o talentach – streszczenie...

Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane jest do człowieka który przekazał służącym majątek przed podróżą. Jednemu dał 5 talentów...