„Bez” Tadeusza Różewicza to wiersz z tomu „Płaskorzeźba” z 1991 roku. Utwór ten stanowi próbę określenia stosunku współczesnego człowieka do sacrum. Co więcej, Różewicz wyraźnie stoi na stanowisku, zgodnie z którym odpowiedź na pytanie o istnienie Boga jest podstawowym dylematem każdej ludzkiej egzystencji. Określenie siebie wobec problemu metafizyki stanowi bowiem fundament wszystkich życiowych wyborów. Dlatego już na wstępie poeta stwierdza:
Największym wydarzeniem
w życiu człowieka
są narodziny i śmierć
Boga
Pytanie o Boga jest w gruncie rzeczy pytaniem o sens istnienia, z czego wynika jego waga. Jeśli bowiem człowiek odpowie na nie negatywnie, musi poszukiwać sensu poza metafizyką. Różewicz odwołuje się do Fryderyka Nietzschego, który jako pierwszy ogłosił śmierć Boga, a więc kres myślenia o świecie w kategoriach religijnych. Jednocześnie poeta wydaje się podejmować dialog z filozofią Fiodora Dostojewskiego, to on bowiem powiada, że „jeśli Boga nie ma, to wszystko wolno”. Założenie, że Bóg jest ostatecznym gwarantem istnienia moralności, pociąga za sobą poważne konsekwencje. Niewiara staje się bowiem równoznaczna z zaprzeczeniem wszelkich zasad etycznych. Różewicz ujmuje ten problem w postaci wyrazistego dylematu:
życie bez Boga jest możliwe
życie bez Boga jest niemożliwe
Wiersz daje przejmujące świadectwo dramatu niewiary. Podmiot liryczny opisuje swoje zwątpienie w Boga. Wspomina dziecięce praktyki religijne – przyjmowanie sakramentu komunii. Jego zwątpienie ma charakter tragiczny, podmiot nie wie bowiem, czy odejście Boga z jego życia było karą za grzechy czy zwykłą ucieczką. Różewicz nawiązuje do wizerunku Boga starotestamentowego, podkreślając, że jego doświadczenie religijne nie przystaje do wyobrażeń starego zakonu. Bóg opuścił go bowiem „bez szumu skrzydeł” i „bez błyskawic”. Najwyższy odszedł za to „jak polna myszka”, „jak woda co wsiąkła w piach”. Człowiek współczesny musi zatem nieustannie stawiać czoło przerażającej metafizycznej pustce.
„Sonet IV O wojnie naszej którą wiedziemy z szatanem światem i ciałem ” autorstwa Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego przedstawia koncepcję ludzkiego życia...
Geneza Lew czarownica i stara szafa – to pierwsza część sagi „Opowieści z Narnii” autorstwa C. S. Lewisa która ukazała się w 1950 r. Inspiracją...
Streszczenie Powieść ukazuje losy trojga przyjaciół: Perełki Paragona i Mandżaro którzy spędzają wspólnie wakacje w małej leśniczówce położonej...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść Edwarda Redlińskiego „Konopielka” ukazała się w 1973 roku. Przyniosła ona autorowi wielką popularność a także prestiżową...
Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...
„Heban” pozostaje pozycją szczególną w dorobku Ryszarda Kapuścińskiego. W opinii wielu krytyków jest on wręcz najwybitniejszym dziełem polskiego...
Streszczenie Historię Wielkiego Gatsby’ego opowiada czytelnikom Nick Carraway który był sąsiadem tytułowego bohatera. Latem 1922 r. Nick Carraway przeprowadził...
„Do Matki Polki” to wiersz Adama Mickiewicza który napisany został latem 1830 r. a więc na krótko przed wybuchem powstania listopadowego. Dzieło...
Streszczenie Akcja opowiadania rozgrywa się 15 lipca 1945 roku w Niemczech. Narrator przebywa w obozie dla byłych więźniów obozu koncentracyjnych. Tadek ze Stefanem...