„Krzyczałem w nocy” to wiersz Tadeusza Różewicza z tomu „Poemat otwarty” z 1957 roku. Utwór ten przywołuje wojenne wspomnienia poety. Sam tytuł przywodzi na myśl koszmarny sen, który kończy się krzykiem przerażenia. Różewicz konstruuje obraz wojennej traumy. Chodzi o skrajnie trudne doświadczenie, które pomimo że minęło, nieustannie powtarza się w sennych wizjach, a także wpływa na całe życie jednostki.
Podmiot liryczny to ktoś, kto przeżył wojnę i mimo upływu czasu nie uporał się z jej wspomnieniami. Oto nieoczekiwanie w środku nocy widzi umarłych. Wiadomo jednak, że nie są oni bytami niezależnymi, ale projekcją wnętrza osoby mówiącej. Wskazuje na to określenie „Umarli stali/w moich oczach”, w którym Różewicz dokonuje zaimka „na” na „w”. Ponadto postaci te są „cicho uśmiechnięte”, a więc nieme – ich śmiech jest bezdźwięczny.
Podmiot opowiada o cierpieniu, jakie wywołał w nim senny koszmar. Przedstawia je za pomocą metafory „ostrza ciemności”, które rozpruwa jego wnętrze. Jest ono kwintesencją negatywnych właściwości: jest ostre, ciemne, martwe i zimne. Oznacza więc ból, ale też zło wdzierające się w ludzką duszę, obojętność i śmierć. Trauma wojny nieustannie zatem trwa i otwiera dawne rany.
„Ogród przedziwny” Leopolda Staffa to wiersz pochodzący z tomu „Uśmiechy godzin” (1910). Poeta wyraża w nim zachwyt nad pięknem świata opowiada...
Geneza „Wierna rzeka” jest powieścią Stefana Żeromskiego poświęconą powstaniu styczniowemu (1863). W zamyśle miała być częścią cyklu opisującego losy...
Geneza „Anaruk chłopiec z Grenlandii” to sympatyczna opowieść o życiu zwyczajach i wierzeniach Eskimosów zamieszkujących Grenlandię. Główny i...
Uznaje się że „Księga Psalmów” powstała pomiędzy XI a III w. p.n.e. za sprawą Dawida. Pierwotnie „Księga Psalmów” była pisana w...
X i XI wiek to okres kształtowania się Polski jako państwa. W 966 roku Mieszko I przyjął chrzest włączając swój kraj w chrześcijańską Europę. Jednak wiara...
Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...
„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...
StreszczenieTetyda jak głosiła przepowiednia na świat miała wydać syna który będzie potężniejszy niż jego ojciec. Mimo to Peleus postanowił wziąć ślub z boginią....
Streszczenie skrótowe W roku 1801 pan Lockwood (jeden z narratorów powieści zamożny gentleman z południa Anglii) przybył do Yorkshire gdzie wynajął posiadłość...
