„Spadanie” to poemat Tadeusza Różewicza pochodzący z tomu „Twarz trzecia” (1968). Wiersz pod względem strukturalnym stanowi rodzaj poetyckiego kolażu. Mamy tu bowiem do czynienia z dialogiem podmiotu z rozmaitymi głosami filozofów i pisarzy, które zostają przywołane w postaci cytatów i aluzji. Przywołuje się między innymi świętego Augustyna, Fiodora Dostojewskiego czy Alberta Camusa. Poetę interesuje przede wszystkim kwestia moralnej kondycji współczesnego człowieka.
Do tej problematyki odwołuje się już sam tytuł „Spadanie”, który ma charakter metaforyczny. Obraz spadania, przywoływany w wierszu na rozmaite sposoby, wskazuje na dwa wydarzenia z biblijnej historii. Chodzi o strącenie zbuntowanych aniołów z nieba do otchłani piekieł, a także upadek pierwszego człowieka w raju. Okazuje się jednak, że tradycyjny wertykalny tor spadania został bezpowrotnie unieważniony.
Przyczyną tego stanu rzeczy jest zaburzenie tradycyjnych relacji pomiędzy górą i dołem. Kierunki te uległy unieważnieniu w epoce modernistycznej, kiedy Fryderyk Nietzsche ogłosił śmierć Boga. Nowoczesność radykalnie zerwała z rozumieniem świata w kategoriach metafizycznych, a tym samym rozróżnienie na symboliczną przestrzeń sacrum i profanum straciło sens.
Obecnie zatem, jak wskazuje Różewicz:
człowiek współczesny
spada we wszystkich kierunkach
równocześnie
w dół w górę na boki
Człowiek współczesny bezpowrotnie stracił orientację w przestrzeni etycznej. Dół i góra nie istnieją – istota ludzka została zatem uwięziona w porządku horyzontalnym – bez żadnego odniesienia po przestrzeni metafizycznej:
dawniej spadano
i wznoszono się
pionowo
obecnie
spada się poziomo
„List do ludożerców” Tadeusz Różewicza pochodzi z tomu „Formy” (1958). Mamy tu do czynienia z liryką zwrotu do adresata. Podmiot liryczny...
Streszczenie Antek był chłopcem zamieszkującym wieś nad Wisłą. Od najmłodszych lat musiał on pomagać swojej rodzinie. Początkowo zajmował się siostrą następnie...
Streszczenie Akcja powieści „Dziecko Noego” toczy się w okupowanej Belgii podczas wojny i faszystowskich represji. Poznajemy Josepha – siedmioletniego chłopca...
Geneza „Medaliony” to zbiór reportaży Zofii Nałkowskiej który pisarka napisała po II wojnie światowej. Bezpośredni wpływ na powstanie książki...
Streszczenie Główną i tytułową bohaterką utworu Marii Krüger jest dziewięcioletnia dziewczynka imieniem Karolcia. Poznajemy ją w momencie gdy wraz z rodziną...
Geneza i interpretacja czas i miejsce akcji „Moralność pani Dulskiej” to dramat kontrowersyjnej w swoim czasie pisarki i aktorki Gabrieli Zapolskiej (prawdziwe...
Streszczenie Główną i tytułową bohaterką utworu jest piętnastoletnia niezbyt urodziwa dziewczyna – Ida Borejko. Była chuda przygarbiona a twarz pokrywała...
Krzysztof Kamil Baczyński często odwoływał się w swojej poezji losu jego pokolenia (tak zwane pokolenie Kolumbów) któremu przyszło się zmagać z tragicznymi...
Streszczenie Motto Do błędów nagromadzonych przez przodków dodali to czego nie znali ich przodkowie - wahanie się i bojaźń - i stało się zatem że zniknęli...
