„Termopile polskie” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Niepokój”. Wiersz nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej – holocaustu, a także śmierci tysięcy Polaków zamordowanych przez niemieckiego najeźdźcę. Sam tytuł stanowi natomiast odwołanie do wydarzenia z historii starożytnej – słynnej bitwy pod Termopilami, kiedy Grecy zostali pokonani przez Persów, jednak wykazali się ogromnym bohaterstwem, broniąc się do ostatniej kropli krwi przed przeważającą siłą wroga.
Sięgnięcie do przeszłości świadczy o tym, że poeta dostrzega pewne relacje pomiędzy sytuacją antycznej Grecji a napaścią hitlerowskich Niemiec na Polskę. Można by upatrywać tu porównania nierównego rozkładu sił – Polacy nie mieli bowiem szans z ogromną nazistowską armią. Wydaje się jednak, że Różewicz wykorzystuje analogię z Termopilami w sposób ironiczny. O ile bowiem Greków spotkała historyczna chwała, o tyle śmierć Polaków mordowanych przez Niemców była często masowa i anonimowa, pozbawiona wszelkiego patosu i odarta z godności.
Różewicz posługuje się niezwykle ascetycznym, niemal brutalnym językiem, który służy oddaniu okrucieństwa śmierci. Mowa więc o „głowach ciosanych łopatą”, „mózgach”, „przebitych oczach” czy „flakach niebieskich”. Ponadto nie jest to śmierć w walce, na polu chwały, ale zgon niemal zwierzęcy, hańbiący – określany przez takie stwierdzenia, jak np. „zwisł”, „wyskoczyła z pociągu”. Prawda o wojnie nie przystaje zatem do mitu i patetycznej narracji o chwale. Wręcz przeciwnie, jest ona brutalna, okropna i wzbudza wstręt. W śmierci nie ma niczego wzniosłego.
Co więcej, w wierszu Różewicza nie ma również perspektywy metafizycznej. Ofiary nie mogą liczyć na sprawiedliwość nawet po śmierci. Ich krew nie zostanie bowiem „policzona”, ponieważ niebo jest puste. Zwłoki przykrywa biały śnieg – symbol zapomnienia, ale jednocześnie ukojenia. Śmierć jest bowiem wybawieniem od cierpienia, jedynym ratunkiem, którego można oczekiwać w świecie pozbawionym współczucia i obecności Boga.
Streszczenie Mendel to 67 letni mężczyzna który od niemalże 30 lat prowadzi swój zakład introligatorski w miejscu w którym rozpoczyna się akcja. Staruszek...
Geneza George Orwell napisał „Folwark zwierzęcy” w 1944 roku. Na genezę książki złożyły się doświadczenia pisarza podczas wojny domowej w Hiszpanii oraz...
Dorobek artystyczny Williama Szekspira wciąż cieszy się olbrzymią popularnością. Jego dzieła nadal wystawianie są na deskach teatrów i stanowią źródło...
„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim...
Geneza „Giaur” to powieść poetycka George’a Byrona która ukazała się w 1813 r. Co ciekawe to pierwszy utwór tego autora o tematyce związanej...
„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...
„Wędrówką życie jest człowieka” to wiersz Edwarda Stachury. Można powiedzieć że jak żadne inne jego dzieło ten krótki utwór streszcza...
„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r. nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle...
Wiersz Juliana Tuwima „Chrystus miasta” może być interpretowany jako wyraz obrzydzenia autora do współczesnego mu miasta z jego patologiami i degeneracją...
