„Termopile polskie” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Niepokój”. Wiersz nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej – holocaustu, a także śmierci tysięcy Polaków zamordowanych przez niemieckiego najeźdźcę. Sam tytuł stanowi natomiast odwołanie do wydarzenia z historii starożytnej – słynnej bitwy pod Termopilami, kiedy Grecy zostali pokonani przez Persów, jednak wykazali się ogromnym bohaterstwem, broniąc się do ostatniej kropli krwi przed przeważającą siłą wroga.
Sięgnięcie do przeszłości świadczy o tym, że poeta dostrzega pewne relacje pomiędzy sytuacją antycznej Grecji a napaścią hitlerowskich Niemiec na Polskę. Można by upatrywać tu porównania nierównego rozkładu sił – Polacy nie mieli bowiem szans z ogromną nazistowską armią. Wydaje się jednak, że Różewicz wykorzystuje analogię z Termopilami w sposób ironiczny. O ile bowiem Greków spotkała historyczna chwała, o tyle śmierć Polaków mordowanych przez Niemców była często masowa i anonimowa, pozbawiona wszelkiego patosu i odarta z godności.
Różewicz posługuje się niezwykle ascetycznym, niemal brutalnym językiem, który służy oddaniu okrucieństwa śmierci. Mowa więc o „głowach ciosanych łopatą”, „mózgach”, „przebitych oczach” czy „flakach niebieskich”. Ponadto nie jest to śmierć w walce, na polu chwały, ale zgon niemal zwierzęcy, hańbiący – określany przez takie stwierdzenia, jak np. „zwisł”, „wyskoczyła z pociągu”. Prawda o wojnie nie przystaje zatem do mitu i patetycznej narracji o chwale. Wręcz przeciwnie, jest ona brutalna, okropna i wzbudza wstręt. W śmierci nie ma niczego wzniosłego.
Co więcej, w wierszu Różewicza nie ma również perspektywy metafizycznej. Ofiary nie mogą liczyć na sprawiedliwość nawet po śmierci. Ich krew nie zostanie bowiem „policzona”, ponieważ niebo jest puste. Zwłoki przykrywa biały śnieg – symbol zapomnienia, ale jednocześnie ukojenia. Śmierć jest bowiem wybawieniem od cierpienia, jedynym ratunkiem, którego można oczekiwać w świecie pozbawionym współczucia i obecności Boga.
„Sonet IV O wojnie naszej którą wiedziemy z szatanem światem i ciałem ” autorstwa Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego przedstawia koncepcję ludzkiego życia...
Geneza Lew czarownica i stara szafa – to pierwsza część sagi „Opowieści z Narnii” autorstwa C. S. Lewisa która ukazała się w 1950 r. Inspiracją...
Streszczenie Powieść ukazuje losy trojga przyjaciół: Perełki Paragona i Mandżaro którzy spędzają wspólnie wakacje w małej leśniczówce położonej...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść Edwarda Redlińskiego „Konopielka” ukazała się w 1973 roku. Przyniosła ona autorowi wielką popularność a także prestiżową...
Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...
„Heban” pozostaje pozycją szczególną w dorobku Ryszarda Kapuścińskiego. W opinii wielu krytyków jest on wręcz najwybitniejszym dziełem polskiego...
Streszczenie Historię Wielkiego Gatsby’ego opowiada czytelnikom Nick Carraway który był sąsiadem tytułowego bohatera. Latem 1922 r. Nick Carraway przeprowadził...
„Do Matki Polki” to wiersz Adama Mickiewicza który napisany został latem 1830 r. a więc na krótko przed wybuchem powstania listopadowego. Dzieło...
Streszczenie Akcja opowiadania rozgrywa się 15 lipca 1945 roku w Niemczech. Narrator przebywa w obozie dla byłych więźniów obozu koncentracyjnych. Tadek ze Stefanem...