„Termopile polskie” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Niepokój”. Wiersz nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej – holocaustu, a także śmierci tysięcy Polaków zamordowanych przez niemieckiego najeźdźcę. Sam tytuł stanowi natomiast odwołanie do wydarzenia z historii starożytnej – słynnej bitwy pod Termopilami, kiedy Grecy zostali pokonani przez Persów, jednak wykazali się ogromnym bohaterstwem, broniąc się do ostatniej kropli krwi przed przeważającą siłą wroga.
Sięgnięcie do przeszłości świadczy o tym, że poeta dostrzega pewne relacje pomiędzy sytuacją antycznej Grecji a napaścią hitlerowskich Niemiec na Polskę. Można by upatrywać tu porównania nierównego rozkładu sił – Polacy nie mieli bowiem szans z ogromną nazistowską armią. Wydaje się jednak, że Różewicz wykorzystuje analogię z Termopilami w sposób ironiczny. O ile bowiem Greków spotkała historyczna chwała, o tyle śmierć Polaków mordowanych przez Niemców była często masowa i anonimowa, pozbawiona wszelkiego patosu i odarta z godności.
Różewicz posługuje się niezwykle ascetycznym, niemal brutalnym językiem, który służy oddaniu okrucieństwa śmierci. Mowa więc o „głowach ciosanych łopatą”, „mózgach”, „przebitych oczach” czy „flakach niebieskich”. Ponadto nie jest to śmierć w walce, na polu chwały, ale zgon niemal zwierzęcy, hańbiący – określany przez takie stwierdzenia, jak np. „zwisł”, „wyskoczyła z pociągu”. Prawda o wojnie nie przystaje zatem do mitu i patetycznej narracji o chwale. Wręcz przeciwnie, jest ona brutalna, okropna i wzbudza wstręt. W śmierci nie ma niczego wzniosłego.
Co więcej, w wierszu Różewicza nie ma również perspektywy metafizycznej. Ofiary nie mogą liczyć na sprawiedliwość nawet po śmierci. Ich krew nie zostanie bowiem „policzona”, ponieważ niebo jest puste. Zwłoki przykrywa biały śnieg – symbol zapomnienia, ale jednocześnie ukojenia. Śmierć jest bowiem wybawieniem od cierpienia, jedynym ratunkiem, którego można oczekiwać w świecie pozbawionym współczucia i obecności Boga.
Delfinę Potocką i Zygmunta Krasińskiego połączyło prawdziwe uczucie. Para poznała się w Neapolu w 1838 r. Szybko narodziła się między nimi szczególna więź...
„Sobota” to wiersz Andrzeja Bursy – dzięki swojemu komizmowi i ironii zapewne jeden z najbardziej znanych utworów poety. W paru słowach autor wprowadza...
„Hymn do miłości ojczyzny” Ignacy Krasicki zaprezentował w 1774 roku. Był to jego dość późny (autor miał już 40 lat) debiut literacki. Utwór...
„Beniowski” - poemat dygresyjny Juliusza Słowackiego - jest jednym z najbardziej interesujących dzieł w historii polskiej literatury. Jego oryginalność bogactwo...
Zmiażdż moje serce Boże jak zmurszałą ścianę to incipit „Sonetu XIV” Johna Donne’a w przekładzie Stainsława Barańczaka. Już pierwszy wers sugeruje...
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis zbrodni popełnionej na mężu przez żonę. Pojawiają się słowa kierowane do roślin które mają sprawić że lilie szybciej...
„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r. nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle...
Streszczenie Tomek Sawyer to tytułowy bohater powieści Marka Twaina opublikowanej w 1876 roku. Żyje on w wymyślonym przez autora miasteczku St. Petersburg u ujścia potężnej...
Dedal i Ikar” Zbigniewa Herberta to wiersz w którym poeta dokonuje reinterpretacji mitologii. Poeta polemizuje z tradycyjnym rozumieniem mitu o Dedalu i Ikarze....