Unikalne i sprawdzone teksty

Unde malum – interpretacja i analiza

„Unde malum” Tadeusza Różewicza to wiersz pochodzący z tomu „Zawsze fragment. Recycling” z 1998 roku. Wiersz podejmuje tematykę etyczną, dotyczy uniwersalnego filozoficznego pytania: skąd się bierze się zło? Poeta podejmuje tu swoisty dialog z europejską filozofią i chrześcijańską teodyceą. Podmiot tekstu stwierdza, że jedynym źródłem zła jest człowiek. Istotę ludzką określa się za pomocą wymownej metafory „wypadku przy pracy”. Tym samym Różewicz dyskutuje z biblijną wizją stworzenia, w której człowiek to najdoskonalszy z bytów, ukoronowanie Boskiego dzieła.

Ludzie są w wierszu przedstawieni nie jako część natury, ale niejako jej degeneracja. To, co odróżnia człowieka od świata zwierząt, największe osiągnięcie ewolucji – ludzki język, jest narzędziem ideologicznych kłamstw i zbrodni.

Różewicz wyraźnie odnosi się do chrześcijańskiej teorii zła i teodycei. Zgodnie z nimi zło nie ma wymiaru realnego, ale jest brakiem dobra. Teodycea wyłącza tym samym odpowiedzialność Boga za niemoralne czyny. Świat, który powołał Stwórca „był dobry” – czytamy w Księdze Rodzaju. Doktryna chrześcijańska zakłada więc, że wszystko, co istnieje, jest naznaczone dobrem. Różewicz z kolei powiada:

zło nie bierze się z braku

ani z nicości

Z drugiej strony poeta odcina się również od manicheizmu, zgodnie z którym zło jest równie realne jak dobro, ale posiada naturę metafizyczną. W wierszu niemoralność przypisuje się nie jakiejś sile wyższej, ale człowiekowi. Różewicz w swoim poetyckim wywodzie odwołuje się do etyki Immanuela Kanta, który zaprzeczał transcendentnej naturze zła i dobra. Uważał, że są to jakości tworzone przez każdą istotę ludzką. Poeta nie sięga jednak do imperatywu kategorycznego Kanta, ale interesuje go jedynie sam status zła.

Diagnoza Różewicza jest zatem głęboko pesymistyczna. Zło nie zniknie z powierzchni ziemi, dopóki będzie istniał człowiek – powiada poeta. Jest ono bowiem immanentną cechą ludzkości.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Balon - interpretacja i analiza

W 1789 roku francuski wynalazca Jean-Pierre Blanchard odbył nad Warszawą lot balonem. Wydarzenie to zainspirowało Adama Naruszowicza do napisania ody – z dzisiejszego...

Palinodia – interpretacja i analiza...

Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego w której pozornie odwołuje on zarzuty jakie...

Granica – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie I Zenon Ziembiewicz był postacią powszechnie znaną. Tragiczny i groteskowy koniec jego kariery sprawił że mężczyźnie temu który przemierzał miasto...

Mała księżniczka – opracowanie...

Geneza „Mała księżniczka” to utwór powstały na podstawie innego napisanego w częściach przez autorkę który został przez nią rozwinięty. Czas...

Sachem – streszczenie plan wydarzeń...

StreszczenieAntylopa była miasteczkiem położonym w widłach rzeki. Obecnie jej społeczność czekała na przybycie cyrku. Jednak sama miejscowość powstała na zgliszczach...

Powrót taty – interpretacja i...

Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...

Konceptyzm i marinizm w poezji Jana...

Twórczość poetycka Jana Andrzeja Morsztyna postrzegana jest dzisiaj jako niezwykle wartościowe zjawisko doby polskiego baroku. Doskonale wykształcony poeta –...

Ja kiedy usta... - interpretacja...

Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera o incipicie „Ja kiedy usta…” należy do liryki miłosnej. Poeta w bardzo śmiały sposób analizuje tu naturę aktu...

Opis pamiątki z wakacji

Wakacyjne wyjazdy były dla mnie zawsze okazją do kupna wielu pamiątek. W swojej kolekcji mam bransoletki pocztówki czy małe figurki przypominające mi o miejscach...