„List do ludożerców” Tadeusz Różewicza pochodzi z tomu „Formy” (1958). Mamy tu do czynienia z liryką zwrotu do adresata. Podmiot liryczny w formie listu zwraca się do „ludożerców”, którymi okazują się po prostu zwykli ludzie - nieżyczliwi i wrogo nastawieni do innych. Poeta dokonuje swoistej diagnozy społecznej i dostrzega, że agresja wynika z biologicznych uwarunkowań człowieka. Istota ludzka w ujęciu Różewicza jest mocno uwikłana we własne ciemne instynkty. Swoistą zwierzęcość człowieka podkreśla się za pomocą wyrazistej leksyki. Mowa zatem o „patrzeniu wilkiem”, „deptaniu słabszych”, „zgrzytaniu zębami” i „odwracaniu się plecami”.
Z drugiej strony człowiek jest istotą społeczną i musi nawiązywać relacje z innymi. Z tego powodu musi przestrzegać określonych norm współżycia. Zostają one wyrażone w wierszu w postaci napomnień skierowanych do ludożerców: „poczekajcie”, „ustąpcie”, „nie wykupujcie” wszystkich rzeczy.
Postawa podmiotu lirycznego wydaje się jednak dwuznaczna i ironiczna. Pozornie sprawia on wrażenie moralisty pouczającego innych, w jaki sposób powinni postępować. Wiele znaków w tekście zaprzecza jednak takiej interpretacji. Już na wstępie pojawia się zwrot „Kochani ludożercy”, na końcu zaś podmiot liryczny wyraźnie zmienia drugą osobę liczby mnogiej na pierwszą. Mówi: „Nie zjadajmy się”, co oznacza, że postrzega siebie jako jednego ze wspólnoty ludożerców.
Podmiot nie jest zatem moralistą, który przyznaje sobie prawo do osądzania innych. Obserwując codzienne sytuacje – w pociągu, w sklepie, na ulicy – dostrzega ludzkie wady, jednak ma świadomość, że sam również nie jest od nich wolny. Ową dwuznaczność pogłębia też brak interpunkcji w wierszu, która poszerza sensy poszczególnych stwierdzeń i czyni je nieoczywistymi.
Streszczenie Główną bohaterką osiemnastego – ostatniego tomu „Jeżycjady” pt. „Sprężyna” jest Łucja Pałys – córka Idy...
„Kazania Sejmowe” Piotrka Skargi przez lata uznawano za dzieło o proroczym wręcz charakterze. Ich autor przewidzieć miał upadek i rozbiory Rzeczypospolitej a...
Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...
Hymn to uroczysta pieśń która chwali w niniejszym utworze Boga. Charakteryzuje się wzniosłym nastrojem a podmiot liryczny wypowiada się by zaprezentować jakieś...
Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...
Geneza „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy opublikowana została w lipcu 1958 r. w paryskiej „Kulturze”. Opowiadanie to powstało...
„But w butonierce” to bodaj najbardziej znany wiersz jaki spisał poeta-futurysta Bruno Jasieński. Już po tytule widać sposób w jaki autor zamierza obchodzić...
Opublikowane w 1597 roku „Kazania sejmowe” Piotra Skargi należą do arcydzieł literatury staropolskiej. Wśród kazań szczególne znaczenie ma kazanie...
Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...
