„Matka powieszonych” to wiersz Tadeusza Różewicza z tomu „Niepokój” (1947). Poeta sięga tu do doświadczeń wojennych i konstruuje portret kobiety udręczonej życiową tragedią. Już samy tytuł wskazuje, że nie chodzi o wypadek czy nieszczęście, ale o sytuację wpisaną w kontekst wydarzeń wojennych. Powieszenie jest bowiem okrutną śmiercią, zadawaną przez hitlerowskich oprawców. Inna oznaka wojny pojawiająca się w tekście to również wyjąca syrena, nasuwająca skojarzenia z alarmem przeciwlotniczym.
Sama postać matki łączy w wierszu Różewicza dwie figury kobiecości bardzo istotne dla polskiej tradycji: Matkę Boską i Matkę Polkę. Mamy tu do czynienia z przywołaniem motywu Matki Bolejącej – cierpiącej po śmierci Chrystusa. W tekście pojawiają się elementy obecne w tradycyjnej ikonografii Marii – czerń (będąca jednocześnie symbolem żałoby) i srebro („srebrna głowa”) dominujące w przedstawieniach Mater Dolorosa. Jednocześnie postać ta wygląda jak zwyczajna kobieta – Matka Polka.
Co więcej, przypomina ona również mitologiczną Niobe, która po śmierci swoich dzieci popadła w obłęd i zamieniła się w kamień. W wierszu wyraźnie mowa jest o „pomyleniu” matki, a także o jej ołowianych stopach stąpających po betonie. W ostatniej strofie pojawia się zaś obraz śmierci zrozpaczonej kobiety, która „idzie na dno” z „księżycem u szyi”. Sama kobieta także przypomina śmierć – jest przeciwieństwem witalności i płodności: jej piersi są bowiem obwisłe, a łono jałowe.
Ból matki opłakującej tragicznie zmarłe dzieci spotyka się ze społeczną obojętnością. Wiersz otwiera i kończy bowiem obraz bezdusznego tłumu. Określa się go za pomocą stwierdzeń: „szorstka skóra tłumu” oraz „szorstka łuska tłumu”. Pierwsza z metafor przywodzi na myśl wrogość, druga zaś bolesną obojętność na cierpienie. Łuska to bowiem coś, co ochrania wrażliwe ciało, niejako odgradza je od bodźców zewnętrznych. Tłum nie chce uczestniczyć w cudzym cierpieniu, nie współczuje i w żaden sposób nie pomaga. Różewicz wskazuje zatem, że wojna zniszczyła w ludziach podstawowe uczucia, uczyniła ich skórę „szorstką”, a więc odporną na cudze sprawy.
Streszczenie Przypowieść o dobrym Pasterzu opisuje wizytę pasterza w owczarni który udaje się do niej przez bramę co odróżnia go od złodziei. Gdy już jest...
Campo di Fiori uznawany jest powszechnie za jeden z najbardziej poruszających wierszy Czesława Miłosza. Jego wersy spisane zostały w 1943 roku czyli roku w którym...
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Elegia o chłopcu polskim” pochodzi z lutego 1944 roku. Data jest znacząca – autor zaledwie miesiąc wcześniej skończył...
„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...
Streszczenie Akt pierwszy Scena I „Hamlet” rozpoczyna się sceną mającą miejsce przed zamkiem. Dwóch strażników - Bernardo i Francisko - wymienia...
„Ballada o zejściu do sklepu” to utwór Mirona Białoszewskiego. Już po tytule możemy poznać autora który wielokrotnie dał się poznać z łączenie...
„Echa leśne” są nowelą Stefana Żeromskiego po raz pierwszy opublikowaną w roku 1905. Pisarz w tym krótkim tekście powraca do tematu jaki często przewijał...
„Oda do rozpaczy” jest wierszem księdza Jana Twardowskiego. Już tytuł brzmi oryginalnie – oda jest pieśnią pochwalną. Jakże więc chwalić rozpacz jakże...
Streszczenie Dedykacja „Faust” rozpoczyna się dedykacją o charakterze inwokacyjnym. Przywołane zostają w niej duhy zwiewne które symbolizują przeszłość....
