Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny, dotyczy twórczości i nadziei, jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się w roku 1926, czyli w okresie, gdy w polskim życiu intelektualnym opadł już pierwszy entuzjazm z powodu odzyskanej niepodległości. Opublikowano wówczas kilka istotnych tekstów, będących krytyką porządku społecznego, który okazał się daleki od tego, o jakim marzono przed 1918 rokiem.
Tuwim swoim utworem wpisuje się w ten nurt radykalnej krytyki zastanego ładu gospodarczo -politycznego. Co więcej, uznaje on, iż sam talent niejako zobowiązuje do przyjęcia takiej postawy. Rolą poety nie jest tworzenie hymnów, chwalących władzę i zwodzących biedotę. Sztuka nie ma utrzymywać nędzarzy w strachu przed rządem i ludźmi wypływowymi – powinna ich zachęcać do buntu.
Wiersz Tuwima ma formę zwrotu do Boga – poeta prosi o natchnienie do tworzenia takich „buntowniczych” wierszy. Już w tym widać, iż utwór zbudowany jest na kontrastach. Słowa skierowane do Boga są formą modlitwy, a ta kojarzy się ze spokojem, namysłem i kontemplacją. Tymczasem strofy Tuwima są dynamiczne i agresywne. Mowa o gniewie oceanów, wichurze krwi i błysku ostrej stali. Sama poezja porównana zostaje do rewolweru, z którego można palnąć w łeb.
„Prośba o piosenkę” to dzieło, w którym autor rozważa zadania poezji – według niego ma ona niewątpliwie służyć ubogim i cierpiącym (poezja zaangażowana). Nie ma jednak koić bólu, tylko prowokować ich gniewu na niesprawiedliwość – by ludzie mogli się zjednoczyć przeciw niej i zniszczyć system społeczno-gospodarczy, który ich prześladuje. Wiersz ten należy osadzić w nurcie lewicowej krytyki ówczesnego porządku. Trzeba natomiast pamiętać, że owa lewicowa krytyka, nawet radykalna, nie była tożsama z komunizmem. Polscy socjaliści, lojalni wobec państwa i należący do twórców jego niepodległości, nie szczędzili gorzkich słów z powodu nędzy, w jakiej żyła duża część społeczeństwa.
Forma utworu (kilka informacji):
– trzynastozgłoskowiec
– układ rymów abab
– apostrofa do Boga
– wtrącenia z mowy potocznej („palnąć w łeb”)
Streszczenie Pieśń rozpoczyna zwrot do braci który zawiera w sobie zachętę do wspólnej zabawy. Podkreślając że żyje się tylko raz osoba mówiąca...
„Płyty Carusa” to cykl wierszy-miniatur autorstwa Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Autorka odnosi się w nich do postaci włoskiego tenora Enrico Caruso. Ów...
Streszczenie Miss Marple – postać która znana jest z wielu różnych publikacji Agaty Christie jest także bohaterką cyklu opowiadań. W każdym z nich przeżywa...
Geneza Już w czasie pierwszej wojny światowej liczący nieco ponad 20 lat Tolkien który od dzieciństwa pasjonował się baśniami i legendami stworzył pierwsze zręby...
Geneza „Stary człowiek i morze” pozostaje do dziś najbardziej rozpoznawalnym dziełem Ernesta Hemingwaya. Powieść zapewniła mu literacką Nagrodę Nobla i z...
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis sytuacji w Anspiwall. Dotychczas tam żyjący latarnik zaginął i rozpoczęto poszukiwania jego następcy. Latarnia była ważnym punktem...
„Bagnet na broń” Władysława Broniewskiego to wiersz reprezentujący lirykę tyrtejską. Poeta napisał go w kwietniu 1939 roku kilka miesięcy przed niemiecką...
Streszczenie W małym domku na skraju dużego miasta mieszkał Charlie Bucket razem z rodzicami i czwórką rodzeństwa. Była to biedna rodzina i codziennie rodzice musieli...
„Żeńcy” stanowią część wydanego w 1614 zbioru „Sielanki” Szymona Symonowica. Uchodzą za najwybitniejszą część tomu wzorowanego na częściowo...
