Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny, dotyczy twórczości i nadziei, jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się w roku 1926, czyli w okresie, gdy w polskim życiu intelektualnym opadł już pierwszy entuzjazm z powodu odzyskanej niepodległości. Opublikowano wówczas kilka istotnych tekstów, będących krytyką porządku społecznego, który okazał się daleki od tego, o jakim marzono przed 1918 rokiem.
Tuwim swoim utworem wpisuje się w ten nurt radykalnej krytyki zastanego ładu gospodarczo -politycznego. Co więcej, uznaje on, iż sam talent niejako zobowiązuje do przyjęcia takiej postawy. Rolą poety nie jest tworzenie hymnów, chwalących władzę i zwodzących biedotę. Sztuka nie ma utrzymywać nędzarzy w strachu przed rządem i ludźmi wypływowymi – powinna ich zachęcać do buntu.
Wiersz Tuwima ma formę zwrotu do Boga – poeta prosi o natchnienie do tworzenia takich „buntowniczych” wierszy. Już w tym widać, iż utwór zbudowany jest na kontrastach. Słowa skierowane do Boga są formą modlitwy, a ta kojarzy się ze spokojem, namysłem i kontemplacją. Tymczasem strofy Tuwima są dynamiczne i agresywne. Mowa o gniewie oceanów, wichurze krwi i błysku ostrej stali. Sama poezja porównana zostaje do rewolweru, z którego można palnąć w łeb.
„Prośba o piosenkę” to dzieło, w którym autor rozważa zadania poezji – według niego ma ona niewątpliwie służyć ubogim i cierpiącym (poezja zaangażowana). Nie ma jednak koić bólu, tylko prowokować ich gniewu na niesprawiedliwość – by ludzie mogli się zjednoczyć przeciw niej i zniszczyć system społeczno-gospodarczy, który ich prześladuje. Wiersz ten należy osadzić w nurcie lewicowej krytyki ówczesnego porządku. Trzeba natomiast pamiętać, że owa lewicowa krytyka, nawet radykalna, nie była tożsama z komunizmem. Polscy socjaliści, lojalni wobec państwa i należący do twórców jego niepodległości, nie szczędzili gorzkich słów z powodu nędzy, w jakiej żyła duża część społeczeństwa.
Forma utworu (kilka informacji):
– trzynastozgłoskowiec
– układ rymów abab
– apostrofa do Boga
– wtrącenia z mowy potocznej („palnąć w łeb”)
Streszczenie Batoniki Always miękkie jak deszczówka Rozdział I – Mieć zwariowaną mamę Dokładnie nie wiadomo kiedy zaczęło się pofyrtanie mamy narratorki....
„Nierządem Polska stoi” to jedno z najważniejszych dzieł Wacława Potockiego. Jako poeta – polityk znał on bieżące problemy Rzeczypospolitej oraz rewelacyjnie...
Streszczenie Siostra króla Kornwalii Blancheflor wychodzi za mąż za Riwalena wiernego rycerza króla Marka. Waleczny rycerz niestety ginie w walce pozostawiając...
Utwór Ignacego Krasickiego „Ptaszki w klatce” jest bardzo krótki (zaledwie cztery wersy) ale o kunszcie autora świadczy iż w tak niewielu słowach...
„Pierwsza przechadzka” to wiersz Leopolda Staffa napisany w 1946 roku. Utwór powstał tuż po II wojnie światowej i traktuje właśnie o owym trudnym czasie...
„Stary człowiek i morze” to najbardziej znana z powieści Ernesta Hemingwaya. Akcja rozgrywa się na Kubie zapewne na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych...
Streszczenie „Rok 1984” to powieść Georga Orwella. Jej akcja toczy się w przyszłości (z punktu widzenia autora) w Anglii. Kraj znajduje się pod rządami totalitarnej...
„Radość pisania” to wiersz Wisławy Szymborskiej o charakterze autotematycznym. Poetka przedstawia w nim refleksję nad aktem twórczym a także stawia pytania...
Geneza Kazimierz Moczarski był oficerem Armii Krajowej. Formacja ta stała się obiektem prześladowań przez strony powojennych władz komunistycznych. Moczarski został aresztowany...
