Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny, dotyczy twórczości i nadziei, jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się w roku 1926, czyli w okresie, gdy w polskim życiu intelektualnym opadł już pierwszy entuzjazm z powodu odzyskanej niepodległości. Opublikowano wówczas kilka istotnych tekstów, będących krytyką porządku społecznego, który okazał się daleki od tego, o jakim marzono przed 1918 rokiem.
Tuwim swoim utworem wpisuje się w ten nurt radykalnej krytyki zastanego ładu gospodarczo -politycznego. Co więcej, uznaje on, iż sam talent niejako zobowiązuje do przyjęcia takiej postawy. Rolą poety nie jest tworzenie hymnów, chwalących władzę i zwodzących biedotę. Sztuka nie ma utrzymywać nędzarzy w strachu przed rządem i ludźmi wypływowymi – powinna ich zachęcać do buntu.
Wiersz Tuwima ma formę zwrotu do Boga – poeta prosi o natchnienie do tworzenia takich „buntowniczych” wierszy. Już w tym widać, iż utwór zbudowany jest na kontrastach. Słowa skierowane do Boga są formą modlitwy, a ta kojarzy się ze spokojem, namysłem i kontemplacją. Tymczasem strofy Tuwima są dynamiczne i agresywne. Mowa o gniewie oceanów, wichurze krwi i błysku ostrej stali. Sama poezja porównana zostaje do rewolweru, z którego można palnąć w łeb.
„Prośba o piosenkę” to dzieło, w którym autor rozważa zadania poezji – według niego ma ona niewątpliwie służyć ubogim i cierpiącym (poezja zaangażowana). Nie ma jednak koić bólu, tylko prowokować ich gniewu na niesprawiedliwość – by ludzie mogli się zjednoczyć przeciw niej i zniszczyć system społeczno-gospodarczy, który ich prześladuje. Wiersz ten należy osadzić w nurcie lewicowej krytyki ówczesnego porządku. Trzeba natomiast pamiętać, że owa lewicowa krytyka, nawet radykalna, nie była tożsama z komunizmem. Polscy socjaliści, lojalni wobec państwa i należący do twórców jego niepodległości, nie szczędzili gorzkich słów z powodu nędzy, w jakiej żyła duża część społeczeństwa.
Forma utworu (kilka informacji):
– trzynastozgłoskowiec
– układ rymów abab
– apostrofa do Boga
– wtrącenia z mowy potocznej („palnąć w łeb”)
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...
Streszczenie: Władający Tebami król Lajos oraz jego żona Jokasta usłyszeli w Delfach przepowiednie według której ich syn miał stać się zabójcą swego...
Wiersz Bolesława Leśmiana „Poeta” poświęcony jest losom artysty – blaskom i niedolom jego życia. Dowiadujemy się z niego że tytułowy poeta to niebieski...
Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...
Wiersz Juliana Tuwima „Mieszkańcy” opublikowany został w 1933 roku w tomie „Biblia cygańska”. Zaliczyć go można do utworów o charakterze krytyki...
„Nie ma tu nic szczególnego...” to wiersz Jana Kasprowicza z tomu „Księga ubogich”. Stanowi on wyraz miłości poety do górskiego pejzażu...
Wiesz Czesława Miłosza „O książce” pochodzi z 1934 roku. W tym okresie przyszły noblista działał w wileńskiej grupie poetyckiej „Żagary” a jego...
W satyrze „Małżeństwo” Ignacy Krasicki roztrząsa tematy wydawałoby się dość egzotyczne jak na osobę jego pokroju – musimy pamiętać w końcu że był...
Geneza „Opowiadania” Tadeusza Borowskiego ukazały się drukiem w 1947 roku pod tytułem „Pożegnanie z Marią”; rok później został zaś wydany...
