Julian Tuwim to jeden z najwybitniejszych polskich poetów. Ma on na swoim koncie ważne dzieła dla dorosłych, poematy dotyczące sytuacji politycznej, a także przekłady rosyjskich poetów, w tym samego Puszkina. A jednak chyba wszyscy najlepiej pamiętamy go, jako autora literatury dziecięcej! Z pewnością nie ma polskiego dziecka, które nie znałoby utworów z wydanego w 1938 roku tomiku „Lokomotywa i inne wiersze dla dzieci”. Niektóre sformułowania wymyślone przez Tuwima weszły nawet do języka potocznego – któż nie słyszał rozmowy, w której padają słowa „z niej to taka Zosia Samosia”? A przecież Zosia Samosia to bohaterka wiersza naszego poety!
Co sprawia, iż utwory Tuwima cieszą się takim powiedzeniem i zyskują wiernych czytelników w kolejnych pokoleniach młodych Polaków? Przede wszystkim spowodowane jest to wybornym humorem Tuwima. Jego utwory aż iskrzą dowcipem! Trudno przecież powstrzymać śmiech, gdy czytamy o audycji „Ptasiego radia”, która skończyła się awanturą i przybiciem ptasiej milicji! Jak nie zachichotać, gdy śledzimy figle „Murzyna Bambo” albo kłamczucha Grzesia („O Grzesiu kłamczuchu i jego cioci”)?
Do popularności wierszy Tuwima przyczyniło się również to, iż są napisane wspaniałym językiem. Aż skrzą od gier słownych, błyskotliwych wyliczeń i wyrazów dźwiękonaśladowczych (onomatopeje). Przyjrzyjmy się chociażby fragmentowi słynnej „Lokomotywy”:
Nagle - gwizd!
Nagle - świst!
Para - buch!
Koła - w ruch!
Najpierw
powoli
jak żółw
ociężale
Ruszyła
maszyna
po szynach
ospale.
Szarpnęła wagony i ciągnie z mozołem,
I kręci się, kręci się koło za kołem,
I biegu przyspiesza, i gna coraz prędzej,
I dudni, i stuka, łomoce i pędzi.
Trzeba przecież niemałego talentu, by w tak mistrzowski sposób oddać ruchy lokomotywy, która rozpoczyna swoją trasę. Czytamy słowa Tuwima, a w głowach słyszymy dźwięki jadącego pociągu. Niewielu pisarz tak wspaniałe potrafiło posługiwać się polszczyzną!
Wreszcie istotną częścią dziecięcej twórczości Tuwima jest jej wymiar edukacyjny i piękno świata przedstawionego. Tuwim uczy nas, że nie wolno być kłótliwym („Ptasie radio”) i że trzeba szanować ludzi z innych kultur, bo są oni tacy sami jak my („Murzynek Bambo”). Poeta zwraca uwagę na wady ludzi („Zosia Samosia”), ale nie robi tego w sposób złośliwy i agresywny. Nawet jeśli poucza, pozostaje ciepły w swojej krytyce.
Gdy uświadomimy sobie to wszystko, przestaniemy się dziwić, że wiersze Tuwima cieszą się nieustanną popularnością zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych!
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Czego chcesz od nas Panie…” jest pieśnią dziękczynną skierowaną do Boga. Podmiot liryczny chwali go za stworzenie i utrzymywanie w istnieniu świata....
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
Dla człowieka ptaki to zwierzęta szczególne. W czasach przed wzbiciem się ludzkości w powietrze to właśnie one mogły unosić się do góry. Nadawało im to...
“Guziki” to wiersz Zbigniewa Herberta poświęcony zbrodni katyńskiej. Wiosną 1940 roku ponad dwadzieścia tysięcy polskich oficerów zostało rozstrzelanych...
„Eviva l'arte!” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyrażający uwielbienie poety dla sztuki i dumę z bycia artystą. Tytułowe wykrzyknienie w języku...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Tren XI to kontynuacja krytyki filozofii jako drogi do szczęścia (por. Tren IX). Filozofia miała uczynić człowieka cnotliwym – a cnota i szczęście miały być tym...
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...