Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki, jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana Tuwima „Wiosna” stanowi odwołanie nie tyle do podgatunku poezji, co do postaci boga, na cześć którego tworzono tego typu dzieła. Przypomnieć sobie musimy, iż Dionizos, zwany także Bachusem, był władcą winorośli, a obrzędy ku jego czci (bachanalia), wiązały się ze spożywanie alkoholu, orgiami seksualnymi oraz krwawymi ofiarami. Mamy więc do czynienia z bóstwem uosabiającym witalność i radość życia, ale także dzikość, szał i okrucieństwo. Bogowie starożytni nie byli dobrzy albo źli – każdy z nich posiadał aspekty dobroczynne dla ludzi, ale również takie, które w śmiertelniku wzbudzić mogły tylko przerażenie i grozę.
Podobną perspektywę zarysowuje też Tuwim w swoim wierszu. Jego akcja rozgrywa się jednak nie w starożytnej Grecji, a w Polsce. Mamy do czynienia z okresem nadejścia wiosny, która skutkuje wzmożeniem kontaktów seksualnych między ludźmi. Sprawiać to może wrażenie pogańskich obrzędów, a poeta przyjmuje rolę antycznego śpiewaka i zachęca do kopulacji (domyślnie: na część boga). Jednak dobrze wiemy od początku, że to tylko chwyt retoryczny – nikogo zachęcać do tego nie trzeba, a podmiot liryczny tak naprawdę opisuje to, co widzi i co dzieje się bez jego wskazówek.
Seksualność w utworze Tuwima jest dzika, pozbawiona uczuciowości i estetycznych odczuć. Ludzie ogarnięci erotycznym szałem przypominają zwierzęta i to niespecjalnie piękne zwierzęta – porównani zostają do kobył. Używane przez autora słownictwo sugeruje też powinowactwo owej szaleńczej kopulacji z życiem robactwa – mowa o „wiciu się”, „wyleganiu miliardami”, „falowaniu”, „śliskości”. Jest to „masa” obrzydliwa, jednak przyjrzenie się poszczególnym jednostkom, składającym się na tę „masę”, budzi jeszcze większe przerażenie.
Autor ukazuje czternastolatki oddające się lubieżnym starcom za pieniądze, a także młode matki, które wrzucają noworodki do „kloak”, wyrywając im przedtem języki, by nie mogły krzyczeć.
W wersach Tuwima znać pewną fascynację tym okrutnym spektaklem (turpizm), ale przede wszystkim – obrzydzenie. Jaki jest sens tego ciągu okrutnych obrazów? Przede wszystkim autor ukazuje deprawację, jaka wiąże się z funkcjonowaniem współczesnych miast. Biedota żyje w strasznych warunkach – stąd konieczność prostytucji i niemożność wyżywienia dzieci (co powoduje zabijanie niemowląt). Seks jest jedyną rozrywką dla ludzi egzystujących w nędznych, wręcz zwierzęcych warunkach – ale nie mają oni wiedzy o antykoncepcji, co skutkuje tłumami niechcianych dzieci.
Wiersz Tuwima to zwrócenie uwagi na zło, jakie wiąże się z życiem współczesnych miast – jest brutalny w formie (zwłaszcza dla czytelnika w 1918 roku), jednak ukazanie biedy wymaga tej brutalności.
Forma utworu (kilka informacji):
– trzynastozgłoskowiec
– układ rymów abab
– wykrzyknienie (wielokrotnie)
– nagromadzenie wyrazów zbliżonych do dźwiękonaśladownictwa (szur, gwar, piski)
Napisany przez Jana Andrzeja Morsztyna epigramat „Niestatek Prędzej kto wiatr ” znalazł się w pierwszej księdze zbioru poetyckiego „Lutnia” który...
Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...
Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...
„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...
Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...
Streszczenie Przedmowa Polska od niemal pół wieku jest ofiarą okrucieństwa bezwzględnych władców a zarazem krajem zamieszkanym przez ludzi gotowych do największych...
Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane jest do człowieka który przekazał służącym majątek przed podróżą. Jednemu dał 5 talentów...
