Dytyramb to starożytna pieśń pochwalna na cześć Dionizosa – z niej wywodzą się takie gatunki, jak tragedia i komedia. „Dytyramb” w podtytule wiersza Juliana Tuwima „Wiosna” stanowi odwołanie nie tyle do podgatunku poezji, co do postaci boga, na cześć którego tworzono tego typu dzieła. Przypomnieć sobie musimy, iż Dionizos, zwany także Bachusem, był władcą winorośli, a obrzędy ku jego czci (bachanalia), wiązały się ze spożywanie alkoholu, orgiami seksualnymi oraz krwawymi ofiarami. Mamy więc do czynienia z bóstwem uosabiającym witalność i radość życia, ale także dzikość, szał i okrucieństwo. Bogowie starożytni nie byli dobrzy albo źli – każdy z nich posiadał aspekty dobroczynne dla ludzi, ale również takie, które w śmiertelniku wzbudzić mogły tylko przerażenie i grozę.
Podobną perspektywę zarysowuje też Tuwim w swoim wierszu. Jego akcja rozgrywa się jednak nie w starożytnej Grecji, a w Polsce. Mamy do czynienia z okresem nadejścia wiosny, która skutkuje wzmożeniem kontaktów seksualnych między ludźmi. Sprawiać to może wrażenie pogańskich obrzędów, a poeta przyjmuje rolę antycznego śpiewaka i zachęca do kopulacji (domyślnie: na część boga). Jednak dobrze wiemy od początku, że to tylko chwyt retoryczny – nikogo zachęcać do tego nie trzeba, a podmiot liryczny tak naprawdę opisuje to, co widzi i co dzieje się bez jego wskazówek.
Seksualność w utworze Tuwima jest dzika, pozbawiona uczuciowości i estetycznych odczuć. Ludzie ogarnięci erotycznym szałem przypominają zwierzęta i to niespecjalnie piękne zwierzęta – porównani zostają do kobył. Używane przez autora słownictwo sugeruje też powinowactwo owej szaleńczej kopulacji z życiem robactwa – mowa o „wiciu się”, „wyleganiu miliardami”, „falowaniu”, „śliskości”. Jest to „masa” obrzydliwa, jednak przyjrzenie się poszczególnym jednostkom, składającym się na tę „masę”, budzi jeszcze większe przerażenie.
Autor ukazuje czternastolatki oddające się lubieżnym starcom za pieniądze, a także młode matki, które wrzucają noworodki do „kloak”, wyrywając im przedtem języki, by nie mogły krzyczeć.
W wersach Tuwima znać pewną fascynację tym okrutnym spektaklem (turpizm), ale przede wszystkim – obrzydzenie. Jaki jest sens tego ciągu okrutnych obrazów? Przede wszystkim autor ukazuje deprawację, jaka wiąże się z funkcjonowaniem współczesnych miast. Biedota żyje w strasznych warunkach – stąd konieczność prostytucji i niemożność wyżywienia dzieci (co powoduje zabijanie niemowląt). Seks jest jedyną rozrywką dla ludzi egzystujących w nędznych, wręcz zwierzęcych warunkach – ale nie mają oni wiedzy o antykoncepcji, co skutkuje tłumami niechcianych dzieci.
Wiersz Tuwima to zwrócenie uwagi na zło, jakie wiąże się z życiem współczesnych miast – jest brutalny w formie (zwłaszcza dla czytelnika w 1918 roku), jednak ukazanie biedy wymaga tej brutalności.
Forma utworu (kilka informacji):
– trzynastozgłoskowiec
– układ rymów abab
– wykrzyknienie (wielokrotnie)
– nagromadzenie wyrazów zbliżonych do dźwiękonaśladownictwa (szur, gwar, piski)
Streszczenie Miss Marple – postać która znana jest z wielu różnych publikacji Agaty Christie jest także bohaterką cyklu opowiadań. W każdym z nich przeżywa...
Streszczenie Wyprowadzenie Izraelitów z Egiptu przez Mojżesza oraz wędrówka do Ziemi Obiecanej stanowią centralne wydarzenia Księgi Wyjścia. Z Egiptu Izraelici...
Streszczenie Akt pierwszy Scena I Jan odziany w płaszcz stoi przy oknie i oczekuje swego pana. Ten miał pojawić się o trzeciej tymczasem słońce jak w dzień świeci. Scena...
„Rękawiczka” Adama Mickiewicza jest parafrazą ballady Friedricha Schillera o tym samym tytule. Dostosowując dzieło do ojczystego języka polski poeta dokonał...
„Rzadko na moich wargach...” to liryk Jana Kasprowicza zamykający zbiór „Księga ubogich”. Wiersz powstał w okresie I wojny światowej wielkiej...
Geneza „Kajtkowe przygody” to zbiór opowiadań o młodym bocianie Kajtku autorstwa Marii Kownackiej. Bociek z powodu złamanego skrzydła nie mógł...
Streszczenie skrótowe cyklu „Bajki robotów” Stanisława Lema to cykl dwunastu krótkich opowiadań. Trzej elektrycerze Pewien konstruktor wynalazca...
Streszczenie Cezar dał znak. Chrześcijanie zbili się w grupę gdyż z lochu dobiegały już przerażające odgłosy wydawane przez wygłodzone lwy. Ludzie wstali z miejsc...
Autorem wiersza „Anka to już trzy i pół roku” jest Władysław Broniewski. Utwór należy do cyklu poświęconego Joannie Broniewskiej nazywanej Anką...