Geneza, czas i miejsce akcji
Utwór powstał w roku 1884 natomiast jego treść dotyczy czasów sprzed kilkunastu lat wcześniej. Przedstawione wydarzenia dzieją się w mieście, które nie zostało nazwane, wiadomo jednak, że jest to teren zaboru pruskiego.
Problematyka
Nowela ta porusza wiele istotnych problemów i zarazem stanowi świadectwo pozytywistycznych przekonań autorki oraz ciekawego podejścia do kobiety oraz jej roli społecznej. Oto czytelnik ma okazję poznać panną Joannę, która to zarzucona jest domowymi obowiązkami. Czuje się odpowiedzialną za brata i nim też się opiekuje, dbając o całe gospodarstwo. Jednocześnie jednak marzy jej się praca, a także bycie użyteczną dla innych. To w tego typu służbie dopatruje się ona spełnienia, które jest tak niezbędnym człowiekowi. Widocznym jest, że Joanna gotowa jest do pracy, która wymagać będzie wyrzeczeń. Nie zależy jej także na pieniądzach. Gdy pojawia się okazja do nauczania wielu dzieci, Joanna chętnie udziela im swoich rad i stara się by dzieci chłonęły wiedzę i zdobywały nowe umiejętności. Widoczną w jej życiu jest radość, którą daje jej obcowanie z malcami, a także poczucie, że robi coś dobrego.
Nowela dobitnie jednak pokazuje podejście do wszelkich przejawów samowoli nawet w najczystszych intencjach. Nauczycielka zostaje skazana, mimo że nie miała pojęcia o swej winie. Wydawało jej się, że działa na rzecz innych, z dobrymi intencjami i w jak najbardziej słusznym zamiarze. Mimo kary, podejmuje jednak dalsze nauczanie, a trud ten wydaje się być opłacalny. Wartość kobiety ukazana jest poprzez jej użyteczność społeczną, pracę na rzecz innych, pracę u podstaw.
Charakterystyka bohaterów
Joanna – Młoda kobieta, która odnajduje swoją pasję w nauczaniu dzieci z okolicy. Realizuje się przy tym i cieszy ją możliwość pracy, która służy także innym. Zatroskana o przyszłość swoją oraz brata, nie rezygnuje z nauczycielskiej pracy.
Mieczysław – Brat Joanny, który posiada pracę biurową, niewystarczającą by utrzymać dom. Okazuje się, że troszczy się on o siostrę i gotów jest do poświęceń dla niej.
Bohaterami noweli są także dzieci, które pojawiają się na naukach u Joanny oraz rodzice, zazwyczaj ubodzy, którzy potem biorą także udział w zeznaniach przed sądem.
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
„Czego chcesz od nas Panie…” jest pieśnią dziękczynną skierowaną do Boga. Podmiot liryczny chwali go za stworzenie i utrzymywanie w istnieniu świata....
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
Dla człowieka ptaki to zwierzęta szczególne. W czasach przed wzbiciem się ludzkości w powietrze to właśnie one mogły unosić się do góry. Nadawało im to...
“Guziki” to wiersz Zbigniewa Herberta poświęcony zbrodni katyńskiej. Wiosną 1940 roku ponad dwadzieścia tysięcy polskich oficerów zostało rozstrzelanych...
„Eviva l'arte!” to jeden z wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyrażający uwielbienie poety dla sztuki i dumę z bycia artystą. Tytułowe wykrzyknienie w języku...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Tren XI to kontynuacja krytyki filozofii jako drogi do szczęścia (por. Tren IX). Filozofia miała uczynić człowieka cnotliwym – a cnota i szczęście miały być tym...
Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...
