„Doktór Piotr” jest dłuższą nowelą Stefana Żeromskiego. Akcja rozgrywa się w zaborze rosyjskim, pod koniec XIX wieku.
Streszczenie
Na początku poznajemy Dominika Cedyńskiego, jednego z głównych bohaterów utworu. Jest to starszy szlachcic, który nocą przeżywa katusze psychiczne. Dowiadujemy się, iż wiążą się ona z osobą jego syna, Piotra. Pan Dominik odczuwa przemożną tęsknotę za potomkiem, który wyjechał na studia do Zurichu, już jako młody człowiek. Stary szlachci zaczytuje się w listach od potomka, traktuje je nieomal jak relikwię. Bardzo chciałby, żeby syn był razem z nim – niestety, majątek ziemski Cedyńskich (w ukochanym przez obu Kozikowie) podupadł i obaj muszą zająć się pracą zarobkową. Mimo starań Piotr nie zdobył pracy w pobliżu ojca, mieszkającego w Kongresówce (zabór rosyjski) – w każdym razie nie udało mu się dostać pracy odpowiedniej do jego wysokich kwalifikacji. Szczęście uśmiechnęło się do niego, kiedy dostał propozycję zatrudnienia w instytucie chemicznym w Anglii. Ów uśmiech szczęścia dla syna jest jednocześnie tragedią dla starego Cedyńskiego – młody naukowiec zapewne nigdy już nie wróci do Polski.
W drugiej części noweli poznajemy losy Teodora Bijakowskiego. To człowiek z nizin społecznych, który przez szczęśliwy zbieg okoliczności uzyskał możliwość zdobycia wykształcenia. Mianowicie w trakcie zabaw uderzył kamieniem zamożną kobietę, będącą starą panną – ta, zamiast się na niego złościć, postanowiła go wyprowadzić na ludzi. Bijakowski został inżynierem i zaczął zbijać majątek, angażując się w wiele przedsięwzięć biznesowych. Zatrudnił również starego Cedyńskiego, bowiem sprawiało mu satysfakcję, że on – człowiek z dołów społecznych – ma na swoje usługi szlachcica, jakkolwiek zubożałego. W końcu powierzył Dominikowi nadzór nad budową cegielni w miejscowości Zapłocie.
Stary szlachcic skorzystał z okazji i zaniżył robotnikom pensje. Zarobione w ten sposób pieniądze wysyłał synowi, nieustannie marząc o jego powrocie. Pewnego dnia owo wyśnione spotkanie ma miejsce – Piotr zjawia się u rodzica. Widzi radość ojca i jest do głębi poruszony. Postanawia pozostać w Polsce z rodzicielem, być może na stanowisku u Bijakowskiego. Jednak przeglądając księgi rachunkowe, Piotr dowiaduje się, skąd brały się pieniądze, jakie otrzymywał. Chce spłacić swój dług wobec robotników – oddanie im pieniędzy zagrabionych przez jego ojca staje się jego zobowiązaniem. By tego dokonać, musi przyjąć wspomniane stanowisko w Anglii. Zostawia więc ojca, do którego czuje obrzydzenie. Stary Dominik obserwuje jego odjazd i z tęsknotą spogląda na ślady stóp syna na ziemi.
Plan wydarzeń
1. Czytanie listów przez Dominika.
2. Tęsknota za synem i za Kozikami.
3. Historia Bijakowskiego.
4. Dominik dozorcą u Bijakowskiego.
5. Awans Dominika na nadzorcę budowy.
6. Oszustwa finansowe Dominika.
7. Powrót Piotra.
8. Piotr odkrywa prawdę o pieniądzach ojca.
9. Odjazd Piotra.
„Kazania świętokrzyskie” to zbiór ważny przede wszystkim dla tego że przedstawia on kazania pisane w języku polskim. Rękopis zawierał kazania na poszczególne...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść Edwarda Redlińskiego „Konopielka” ukazała się w 1973 roku. Przyniosła ona autorowi wielką popularność a także prestiżową...
Wiersz „Do potomnego” Tadeusza Gajcego to niezwykle liryczny utwór w którym poeta buduje serię profetycznych obrazów. Podmiot próbuje...
Wiersz Juliana Tuwima „Prośba o piosenkę” ma charakter autotematyczny dotyczy twórczości i nadziei jakie wiąże z nią poeta. Utwór ukazał się...
Geneza „Pan Cogito” to jeden z najbardziej znanych tomów poetyckich Zbigniewa Herberta. Został on wydany w 1974 roku. Bohater liryczny – pan Cogito...
Wiersz Antoniego Słonimskiego „Smutno mi Boże” pochodzi z lat dwudziestych XX wieku. Tytuł i treść nawiązują do „Hymnu” Juliusza Słowackiego (znanego...
„Romantyczność” to jedna z najbardziej znanych ballad autorstwa Adama Mickiewicza. Poetycka opowieść dotyka problemu miłości odmiennego postrzegania świata...
„Cebula” to wiersz Wisławy Szymborskiej który przyjmuje formę intelektualnego konceptu. Poetka tworzy efektowne porównanie tytułowego warzywa i człowieka...
„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....