Nowela Stefana Żeromskiego „Rozdzióbią nas kruki, wrony” rozgrywa się pod koniec powstania styczniowego. Wszystko przełajdaczone […] przegrane nie tylko do ostatniej nitki, ale do ostatniego westchnienia wolnego – mówi bohater, opisując klęskę zrywu narodowowyzwoleńczego.
Streszczenie
Na początku utworu poznajemy bohatera Andrzeja Boryckiego. Jest to szlachcic, inteligent, jednak występuje w przebraniu chłopa, pod pseudonimem Szymon Winrych. Należy do aktywnych członków konspiracji antycarskiej i przemyca broń dla oddziałów powstańczych. Wiemy, że był to człowiek o wielkiej charyzmie i nieraz napawał duchem swoich towarzyszy. Jednak teraz nawet on ma poczucie klęski. Mimo to wykonuje swoje zobowiązania i próbuje dostarczyć współpracownikom kolejną porcję uzbrojenia.
Niestety, Winrych zostaje złapany przez patrol rosyjskich żołnierzy. Nie udaje mu się uciec. Ukryta na wozie broń zostaje odkryta. Żołnierze biją i mordują powstańca w okrutny sposób. Umiera on w męczarniach, a jego ciało staje się żerem dla ptaków (tytułowych kruków i wron). Zarówno opis śmierci powstańca, jak i makabrycznej uczty ptaków (a także cierpienia rannego konia) opisane są bardzo naturalistycznie.
Nad ciałem powstańca zjawia się chłop z pobliskiej wsi. Współczuje zamordowanemu, ale po krótkiej modlitwie zabiera się do przeszukiwania zwłok. Zdziera też skórę z martwego konia – zarówno zwłoki zwierzęcia, jak i człowieka wrzuca do starej piwnicy.
Chłop jest szczęśliwy z powodu nieoczekiwanego zarobku. Przy jego nędzy nawet to stanowi wspaniały prezent od losu.
Tak bez wiedzy i woli zemściwszy się za tylowieczne niewolnictwo, za szerzenie ciemnoty, za wyzysk, za hańbę i za cierpienie ludu, szedł ku domowi z odkrytą głową i z modlitwą na ustach. Dziwnie rzewna radość zstępowała do jego duszy i ubierała mu cały widnokrąg, cały zakres umysłowego objęcia, całą ziemię barwami cudnie pięknymi. Głęboko, prawdziwie z całej duszy wielbił Boga za to, że w bezgranicznym miłosierdziu swoim zesłał mu tyle żelastwa i rzemienia....
Plan wydarzeń
1. Szymon Winrych transportuje broń dla powstańców.
2. Spotkanie patrolu rosyjskich żołnierzy.
3. Żołnierze odkrywają transport karabinów.
4. Zamordowanie Winrycha.
5. Ptaki jedzą ciało człowieka.
6. Zjawienie się chłopa.
7. Chłop okrada ciało powstańca.
8. Zwłoki powstańca i konia wrzucone do wspólnej piwnicy.
„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....
Wiersz „W lesie” Kazimierza Przerwy-Tetmajera należy do liryki opisowej. Przedmiotem tekstu jest poetycki pejzaż natury. Podmiot wiersza to wnikliwy i wrażliwy...
W 1568 roku ukazało się jedno z ważniejszych dzieł Mikołaja Reja tzw. „Zwierciadło”. Utwór łączył wiersz i prozę – a częścią prozatorską...
W swojej twórczości Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie sięgał po wątki kultury ludowej miast i miasteczek przetwarzając je jednak po swojemu. Jak pisał Czesław...
Geneza Napisanie „Potopu” zostało poprzedzone przez skrupulatne gromadzenie i studiowanie tekstów źródłowych opracowań i artykułów dotyczących...
Streszczenie Sierpień Jest upalne i słoneczne lato. Jeszcze w lipcu ojciec narratora wyjechał do sanatorium zostawiając go z matką starszym bratem i Adelą (gosposią)....
W Pieśni XIX („Jest kto co by wzgardziwszy”) Jan Kochanowski zawiera renesansowe i zarazem chrześcijańskie wyznanie wiary w wyjątkowość człowieka. Już na...
Safona często w swoich utworach wyrażała żal i tęsknotę za uczennicami ze szkoły którą dla nich założyła na wyspie Lesbos. Wiersz pt. „Zazdrość”...
Poeta żali się że ubrania należące ongiś do Urszulki ciągle przypominają mu o śmierci dziecka - żałosne ubiory … Żalu mi przydajecie”. Przypomina przedmiotom...
