Unikalne i sprawdzone teksty

Siłaczka – opracowanie, problematyka, bohaterowie

Geneza

„Siłaczka” jest nowelą Stefana Żeromskiego, opublikowaną pierwszy raz w roku 1895. Akcja tekstu rozgrywa się w czasach współczesnych autorowi (czyli pod koniec XIX wieku), na terenach zaboru rosyjskiego. W tym stosunkowo niewielkim utworze autor przedstawia problemy istotne dla społeczeństwa polskiego w tym okresie – daje również bardzo plastyczny obraz kilku warstw tego społeczeństwa.

Bohaterowie

Bohaterami „Siłaczki” jest dwójka przedstawicieli inteligencji – lekarz, doktor Paweł Obarecki oraz nauczycielka Stanisława Brzozowska. Oboje trafiają na prowincje, do miejscowości o symbolicznej nazwie Obrzydłówek.
Z noweli dowiadujemy się, iż bohaterowie znali się w młodości, doktor Paweł był nawet zakochany w pięknej Stanisławie. Oboje należeli do kręgu idealistów, marzących o rozwoju społeczeństwa polskiego i podniesieniu cywilizacyjnego poziomu warstw niższych. Ich drogi rozchodzą się i żadne nie wie, że żyją w odległości kilku kilometrów od siebie – wychodzi to na jaw dopiero kilka godzin przed śmiercią Stanisławy.
Kobieta była osobą bardzo zdolną, zamierzała studiować zagranicą. Jednak postanowiła „nieść kaganek oświaty” (mówiąc słowami Adama Asnyka) i uczyć prosty lud. Znosiła najgorsze trudy, bez oglądania się na swoje zmęczenie – co przypłaciła w końcu chorobą i śmiercią. Stanisława też napisała niewydany podręcznik „Fizyka dla ludu”.
Nieco inaczej potoczyły się losy Pawła. Również początkowo pełen chęci, po trafieniu do Obrzydłówka zaczął pomagać ludziom. Potrzebujący mogli liczyć na otrzymanie od niego darmowych lekarstw – psuło to jednak interesy miejscowemu aptekarzowi, który ze wszystkich sił starał się utrudnić mu życie. I w końcu udało mu się to osiągnąć. Zniechęcony trudnościami materialnymi i bojkotem towarzyskim, Paweł dołączył w końcu do elity miasteczka i zaczął grywać z aptekarzem w karty. Spotkanie z umierającą Stanisławą spowodowało u niego na krótki okres odrodzenie moralne – odrzucił próżniaczy tryb życia i starał się wrócić do młodzieńczego wigoru intelektualnego za pomocą ambitnych lektur. Ale szybko się zniechęcił i wrócił do dawnych przyzwyczajeń i grania w karty.

Interpetacja

W osobach Pawła i Stanisławy Żeromski ukazuje postawy polskiej inteligencji swoich czasów. Przepojona ideałami pozytywizmu i pracy u podstaw, starała się ona zwalczać nędzę i ignorancję chłopstwa. Jednak wielokrotnie trafiała na przeszkody nie do pokonania – niechęć ze strony warstw wyższych, przeciwnej wszelkiej zmianie sytuacji, która była dla nich wygodna oraz niezrozumienie ze strony chłopów. Mogło to skutkować szybkim zniechęceniem się i wyrzeczeniem ideałów (jak w przypadku Pawła) lub stanowczym trwaniem przy podjętych postanowieniach. Wbrew pozorom Żeromski nie wychwala jednoznacznie postawy idealistów – można się zastanowić, czy Stanisława, która nie dbała o siebie postępowała słusznie. Można też mieć wątpliwości, czy żyjący w ubóstwie chłopi potrzebowali najbardziej podręczników fizyki. Czy w takim razie ofiara Stanisławy nie stała się nadaremna? Pod koniec noweli dowiadujemy się, że jej misja edukacyjna odnosiła pewne skutki – gdybyż tylko bohaterka bardziej dbała o siebie, mogłaby wykształcić więcej ludzi.
Żeromski nie daje jasnych odpowiedzi, skłania natomiast do zastanowienia się nad skomplikowanymi losami Polaków sprzed stu lat.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kruk i lis - interpretacja i analiza...

„Kruk i lis” Krasickiego porusza temat pojawiający się również w innych bajkach (np. w „Szczur i kot”). Mianowicie utwór dotyczy zapatrzenia...

Pippi Pończoszanka – opracowanie...

Geneza Pierwsza powieść Astrid Lindgren której bohaterką była Pippi Pończoszanka ukazała się w roku 1945. Sam pomysł tej postaci narodził się jednak kilka lat...

Raki - interpretacja i analiza

Fraszka „Raki” to pozornie hymn na część kobiet. Poeta zaleca służyć im wiernie ponieważ bogate są we wszelkie cnoty – są szczere nie zwracają uwagi...

Opium w rosole – streszczenie...

Streszczenie Niedziela 30 stycznia 1983 r. W piękny zimowy mroźny dzień Maciek Ogorzałka właśnie spaceruje po mieście. W pewnej chwili zauważa że ktoś go śledzi. Jest...

Poczwarka – streszczenie skrótowe...

„Poczwarka” to powieść Doroty Terakowskiej. Opowiada o rodzinie w której przychodzi na świat dziecko z zespołem Downa. Rodzince Adam i Ewa początkowo...

Kochankowie z ulicy Kamiennej –...

„Kochankowie z ulicy Kamiennej” to wiersz Agnieszki Osieckiej wykonywany jako piosenka przez Sławę Przybylską. To utwór tyleż interesujący i wzruszający...

Dymy nad Birkenau – streszczenie...

Rok 1942 Arbeit… Arbeit… Arbeit… W jednym baraku kobiecym w Birkenau spało ponad 1000 kobiet. Baraki były drewniane często pozbawione podłóg i...

Dynastia Miziołków - streszczenie...

Streszczeniep> Miziołek czyli narrator powieści to chłopiec który opisuje swoje codzienne życie. Każdego dnia dzieje się w nim coś ciekawego. A to drobny żart...

Ballady i romanse – interpretacja...

„Ballady i romanse” Władysława Broniewskiego to wiersz przedstawiający śmierć nastoletniej Żydówki Ryfki rozstrzelanej przez bezdusznych SS-manów....