„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, znana także jako „Mazurek Dąbrowskiego”, została napisana w lipcu 1797 roku, na terenie Włoch. Autorem słów był Józef Wybicki, zaś autora melodii nie udało się ustalić – być może mamy do czynienia z melodią ludową. Utwór szybko zyskał popularność wśród Polaków, nie tylko tych, którzy walczyli po stronie Napoleona we Włoszech, ale również ich rodaków, żyjących pod zaborami. Już po odzyskaniu niepodległości, w 1927 roku, został uznany za oficjalny hymn Polski.
Co interesujące, Mazurek oddziaływał również na hymny innych państw – na podstawie jego melodii stworzono pieśń „Hej, Słowianie” (Hymn wszechsłowiański), która stała się hymnem Jugosławii, a po jej rozpadzie (na krótko) Serbii i Czarnogóry. Z kolei słowa pieśni Wybickiego zainspirowały autorów hymnu Ukrainy, który rozpoczyna się, podobnie, jak hymn Polski:
Nie umarła jeszcze Ukraina ani chwała, ani wolność,
Jeszcze do nas, bracia Ukraińcy, uśmiechnie się los.
Początkowe słowa „Mazurka Dąbrowskiego” (obecnie obowiązująca wersja różni się nieco z powodu dostosowania gramatyki do dzisiaj obowiązujących zasad) znane są każdemu Polakowi:
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy
Nie zwracamy uwagi na ich niezwykłość – by ją pojąć, trzeba poznać realia intelektualne epoki, w której zostały napisane. Otóż w XVIII-wieku nie znano dzisiejszego pojęcia narodu, jako czegoś niezależnego od państwa. Członkami narodu polskiego byli więc obywatele Polski – kiedy dokonano rozbiorów i Rzeczpospolita zniknęła z map, wielu ludzi czuło się zwolnionych z obowiązków wobec Ojczyzny. Skoro Polska nie istniała już, nie istnieli też Polacy – rozumowano.
Wybicki zaprzecza temu – twierdzi, że Polacy istnieją mimo upadku państwa. Co więcej, dopóki oni istnieją, jest szansa na odrodzenie Rzeczypospolitej. Szczególnie kiedy dał nam przykład Bonaparte/Jak zwyciężać mamy. Oczywiście sam wzór w postaci Napoleona nie wystarczy – konieczna jest jeszcze zgoda narodowa i poświęcenie, symbolizowane przez postać hetmana Czarnieckiego. Natchnienie można czerpać również z postaci Kościuszki – gdy się weźmie pod uwagę to wszystko, to nie ma co wątpić, że Bóg zwróci odebraną Ojczyznę.
„Mazurek Dąbrowskiego” jest z pewnością utworem wyjątkowym w historii Polski. Bodaj żadnej innej pieśni Polacy nie przypisywali takiego znaczenia sentymentalnego, jeszcze zanim został hymnem ich państwa.
Forma utworu (kilka informacji):
- układ rymów naprzemienny (abab), za wyjątkiem drugiej strofy (tam rymy parzyste aabb)
- 6 strof po 4 wersy, strofy poprzedzielane czterowersowym refrenem
Geneza Książka Miguela de Cervantesa uchodzi za najważniejszą powieść w dziejach literatury hiszpańskiej. Pisarz najprawdopodobniej stworzył swoje najsłynniejsze dzieło...
Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...
We fraszce „Do snu” Jan Kochanowski porusza dwa tematy. Pierwszym jest oczywiście tytułowy sen drugim natomiast – śmierć. Bohaterami utworu są spersonifikowane...
Sonety „Z chałupy” to cykl młodzieńczych wierszy Jana Kasprowicza publikowanych na łamach „Głosu” w 1888 roku. Poeta pomimo zastosowania formy sonetu...
Profesor Spanner Komisja do spraw badania zbrodni hitlerowskich zajmuje się pseudonaukową działalnością profesora Spannera. W Instytucie Anatomicznym odkrywa makabryczny...
Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego w której pozornie odwołuje on zarzuty jakie...
Zmiażdż moje serce Boże jak zmurszałą ścianę to incipit „Sonetu XIV” Johna Donne’a w przekładzie Stainsława Barańczaka. Już pierwszy wers sugeruje...
Geneza Powieść to jedno z najbardziej znanych dzieł autorki. Została ona opublikowana w 1909 roku i była jedną z wielu napisanych przez Burnett które posiadały...
W okresie renesansu niezwykłą popularność zdobyły w Europie dzieła zwierające wskazówki jak prowadzić godne i dobre życie. Autorzy analizowali jaka edukacja jest...