Bohaterem bajki „Czapla, ryby i rak” Ignacego Krasickiego jest tytułowy ptak. Czapla to już wiekowe zwierzę i nie potrafi zdobywać pokarmu w normalny sposób (Czapla stara, jak to bywa/Trochę ślepa, trochę krzywa) – grozi jej więc śmieć z głodu. Jednak jest ona zmyślnym stworzeniem i postanawia sprytem nadrobić fizyczne niedostatki.
Udaje się więc nad staw i opowiada rybom, że podsłuchała rozmowy rybaków. Rybacy, wyjaśnia czapla, są już znudzeni ciągłą, mozolną pracą przy połowie, więc zdecydowali się na spuszczenie stawu i zebranie ryb:
Spuśćmy staw, wszystkie zabierzem,
Nie będą mieć otuchy,
Skoro staw będzie suchy.
Ryby reagują z przerażeniem, w końcu spuszczenie stawu oznacza dla nich pewną śmierć. Sprytna czapla doradza:
Boleję nad waszą stratą,
Lecz można temu zaradzić,
I gdzie indziej was osadzić;
Jest tu drugi staw blisko,
Tam obierzecie siedlisko,
Chociaż pierwszy wysuszą,
Z drugiego was nie ruszą.
Rybom podoba się ten pomysł, proszą więc czaplę o pomoc w przeniesieniu na inne miejsce. Czapla początkowo udaje, iż się wzbrania, jednak po chwili oświadcza, że pomoże biednym zwierzętom. Oczywiście ptak wykorzystuje naiwność stworzeń, które same pchają się mu w dziób i zamiast zanieść je w bezpieczne miejsce, pożera je w krzakach.
Brała jedną po drugiej w pysk, niby nieść mając,
I tak pomału zjadając.
W końcu postanawia spróbować, jak smakują raki. Jednak z tym zwierzęciem nie idzie jej tak łatwo – dostrzega ono bowiem, iż czapla nie niesie go wcale do innego stawu i wykorzystuje szczypce, by udusić podstępnego ptaka.
Postrzegł zdradę, o zemstę się zaraz pokusił.
Tak dobrze za kark ujął, iż czaplę udusił.
Padła nieżywa:
Tak zdrajcom bywa.
Wydawałoby się, iż morał zawiera się w dwóch ostatnich wersach utworu. Jednak jest tak tylko pozornie. W gruncie rzeczy Krasicki nie tyle przedstawia marny los oszustów, co wykpiwa naiwność i nieumiarkowanie. Naiwność symbolizują oczywiście ryby, które łatwo dają się oszukać czapli i tak naprawdę same podają się do zjedzenia. Natomiast nieumiarkowanie jest cechą czapli – gdyby ograniczyła się do pożarcia ryb, jej plan by się powiódł. Jednak zachęcona powodzeniem swoich poczynań, postanowiła posunąć się dalej – nie chodziło jej już o zaspokojenie głodu, a o spróbowanie nowej „potrawy” w postaci raka.
Forma utworu (kilka informacji):
-wersy o różnej ilości sylab
-rymy parzyste (aabb)
-dialog
„Na wsi” to wiersz Józefa Czechowicza. Już sam tytuł sugeruje nam odwołanie do poezji sielankowej przedstawiającej wieś jako miejsce pełne spokoju ładu...
„Rzadko na moich wargach...” to liryk Jana Kasprowicza zamykający zbiór „Księga ubogich”. Wiersz powstał w okresie I wojny światowej wielkiej...
Streszczenie Podmiot liryczny wstępuje w grób Agamemnona. Rozpoczyna dzieło słowami: Niech fantastycznie lutnia nastrojona Wtóruje myśli posępnej i ciemnej....
„Termopile polskie” Tadeusza Różewicza pochodzi z tomu „Niepokój”. Wiersz nawiązuje do tragicznych wydarzeń II wojny światowej –...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Geneza „Stowarzyszenie umarłych poetów” – to amerykański dramat filmowy którego premiera odbyła się w 1989 r. (reżyseria Peter Weir). Film...
Geneza czas i miejsce akcji Akcja noweli dzieje się na wsi w miejscu które zamieszkiwane jest przez Michasia oraz osobę go nauczającą. Można wywnioskować że przysparzająca...
Streszczenie „Brzydkie kaczątko” to baśń napisana przez duńskiego pisarza Hansa Christiana Andersena. Opowiada ono o tytułowym ptaku. Poznajemy go gdy wykluwa...
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis sytuacji w Anspiwall. Dotychczas tam żyjący latarnik zaginął i rozpoczęto poszukiwania jego następcy. Latarnia była ważnym punktem...