Streszczenie
Jednym z głównych bohaterów utworu jest Jarek – młody chłopak chodzący do podstawówki. Tak jak koledzy niezbyt lubi zajęcia z matematyki, które prowadzi wymagający i surowy nauczyciel – pan Kwas. Ku ogólnej uciesze chłopców któregoś dnia udaje się on na zwolnienie lekarskie i nie ma go przez całe dwa miesiące. Chłopców bardzo to cieszy – od teraz mogą beztrosko i z radością chodzić do szkoły.
Jarek wraz z kolegami angażowali się również w sport. Wspólnie z kolegą Gluckiem zapisali się nawet do drużyny hokeja, w której przeważali prawie wyłącznie siódmoklasiści, a więc chłopcy starsi od Jarka i Gluckiego. Ustawiono ich na pozycjach bramkarzy, których nie chcieli zajmować starsi gracze. Mimo tego chłopcy byli szczęśliwi, a dodatkowo ucieszyło ich to, że podpisano z nimi Umowę Sportową. Dzięki niej zyskali szereg przywilejów, które chroniły ich chociażby przed tzw. „gogami”, czyli nauczycielami, w tym przed najbardziej znienawidzonym nauczycielem matematyki. Umowa ta okazała się prawdziwym wybawieniem, gdy po długiej nieobecności pan Kwas wreszcie wrócił do szkoły , po czym zapowiedział klasówkę z arytmetyki. Wszyscy chłopcy za żadne skarby jej nie chcieli i robili wszystko, by jej uniknąć. Prześcigali się w wymyślaniu pomysłów, które pozwoliłyby odwlec ten sprawdzian.
W końcu wymyślili oszustwo, które pozornie wydawało się błahe, ale tak naprawdę skutkowało szeregiem niespodziewanych zdarzeń i wymusiło kolejne kłamstwa. Autor opisuje nam również różne niegodziwości, których musiał dopuścić się Jarek, spotykając po drodze znachora, znanego kieszonkowca czy wreszcie plantatora buraków cukrowych. Chłopiec usiłował dowiedzieć się dlaczego znachor jest tak popularny i dlaczego wszyscy ludzie w niego wierzą. Znachor choć nie umiał liczyć, przyciągał do siebie ludzi życzliwością, dobrym sercem i empatią. Chorzy woleli udać się do niego niż do lekarza Otrębusa, który nie potrafił współczuć i mało było w nim wrażliwości na ludzką krzywdę. Jarek doradził mu, że powinien się zmienić, być wyrozumiałym dla pacjentów i okazywać im złote serce.
W opowiadaniu przedstawiona została też postać Dariusza Jasnobrzeskiego, który został ukazany „po ludzku”. Choć był złodziejem kieszonkowym, tak naprawdę przy bliższym poznaniu okazywał się miły i sympatyczny, a chłopców traktował jako dobrych praktykantów w zawodzie złodziejskim. Sam mówił o sobie, że jest obyty w świecie i bardzo wykształcony, co daje efekt czysto humorystyczny. Śmieszy też to, że ludzi których okrada, Jasnobrzeski nazywa swymi „klientami”.
Plantator buraków cukrowych jest równie osobliwy – zamiast leczyć się u prawdziwego doktora, woli chodzić do znachora, gdyż w gruncie rzeczy… nie chce wyzdrowieć. Dzięki temu chce zatrzymać dzieci przy sobie (gdyby wyzdrowiał na pewno nie chciałyby zostać na roli i uprawiać buraków cukrowych). W ten sposób jego niewinne kłamstewko było zwykłą manipulacją.
W finale utworu wszyscy uczniowie symulują różne choroby, by tylko uniknąć tytułowej klasówki. Pan Kwas przerywa więc ją i wysyła chorych do kierownika. Jak się okazuje Jarek i Cykucki uratowali pozostałych kolegów przed znachorem i wszyscy trafili do szpitala.
Plan wydarzeń
1. Przedstawienie Jarka – ucznia szkoły podstawowej.
2. Odejście na urlop nielubianego nauczyciela matematyki – pana Kwasa.
3. Jarek i Glucki wstępują do drużyny hokejowej.
4. Zawarcie Umowy Sportowej, która chroni przed „gogami”.
5. Powrót matematyka i zapowiedź klasówki z arytmetyki.
6. Burza mózgów i wymyślanie oszustw, by uniknąć klasówki.
7. Rozmowy Jarka ze znachorem, kieszonkowcem i plantatorem buraków cukrowych.
a) rada udzielona lekarzowi Otrębusowi
b) Jasnobrzeski, który jest „dobrym złodziejaszkiem”
c) plantator buraków cukrowych, który nie chce się wyleczyć.
8. Symulacja chorób przez uczniów.
9. Pan Kwas przerywa klasówkę.
10. Odesłanie chorych do kierownika.
11. Jarek i Cykucki wyrywają chłopców z rąk niebezpiecznego znachora i zostają skierowani do szpitala.
12. Podziękowania złożone Jarkowi i Cykuckiemu przez doktora Otrębusa.
13. Polecenie pana Kwasa, by Jarek i Cykucki znów zabawili się w znachorczyków i uleczyli Głodomora.