Sposób na Alcybiadesa – streszczenie, plan wydarzeń

Streszczenie

Rozdział I

Głównym bohaterem utworu i zarazem narratorem jest Ciamciara. W trakcie przeglądania zeszytów po zdanej maturze, przypadkowo natrafia na zeszyt wydatków swojej starej paczki. Zainteresowanie wzbudza w nim szczególnie jeden skrót: SPONA.

Przenosimy się parę lat wstecz. Właśnie odbywa się reprymenda dyrektora męskiej szkoły im. Lindego, który upomina czterech uczniów klasy 8 A za to, że okryli hańbą dobre imię szkoły, a także jej sławnych wychowanków. Tymi czterema uczniami są: Zasępa, Ciamciara, Słabiński zwany Słabym oraz Pędzel, czyli Pędzelkiewicz. Uczniowie ci wraz ze swoją klasą cudem przez siedem lat utrzymali się w tej szkole. Z początkiem września nowego roku szkolnego nauczyciele owej klasy jednogłośnie stwierdzili, że jest to młodzież krnąbrna i leniwa. Od tej pory dyrektor postanowił mieć na nich oko i dobrze przyglądać się temu co robią. W czasie gwałtownej przemowy, której towarzyszyła ożywiona gestykulacja, dyrektor przypadkowo strąca popiersie Katona. Postanawia wyrzucić odłamki, ale w obronie antyku staje nauczyciel historii zwany Alcybiadesem. Podnosi Katona i obiecuje, że go naprawi.

Rozdział II

Czterech uczniów klasy 8 A stwierdza, że nastały dla nich trudne dni. Całe grono pedagogiczne zamierza ostro się wziąć za leni i nieuków. Po pierwsze uczniowie zostają przebadani przez psychologa szkolnego, który ogłasza, że wszystko z nimi w porządku. Rozczarowana tym grupa kolegów zamierza udać się do swej kryjówki zwanej Wędzarnią. Przez kilka następnych dni chodzą ponurzy i smutni. Jednak któregoś dnia Zasępa oznajmia chłopakom, że w szkolnym obserwatorium odbędzie się zebranie. Tutaj oczekuje na nich Alibaba – uczeń jedenastej klasy, który z przykrością oznajmia, że swym okropnym zachowaniem naruszyli odwieczną i świętą równowagę między uczniami, a nauczycielami. Od lat bowiem uczniowie szkoły im. Lindego starali się wypracować tzw. Status Quo. Czterech chłopców z 8 A zaburzyło ten nienaruszalny status. Alibaba nakłania ich, by to naprawili (inaczej będzie z nimi źle).

Rozdział III

Zaraz po zebraniu na lekcji chemii Ciamciara pogrąża się w ponurych myślach. Wezwany do odpowiedzi przez profesora – pana Farfałę, źle przekręca kurek z gazem, wysadzając w ten sposób aparat. Takim zachowaniem jeszcze bardziej rozjusza nauczyciela. Po lekcjach chłopcy udają się do Wędzarni i tu debatują nad swoją tragiczną sytuacją. W pewnym momencie Pędzel, mający starszego brata, przypomina sobie jak ten zdradził mu sposób na każdego nauczyciela. Tym sposobem miał być czuły punkt każdego pedagoga. Chłopcy decydują się kupić sposób, którego użyją jeszcze przed terminem oznaczonym przez Alibabę. Chcą go nabyć od brata Pędzla, jednak ten im nic nie mówi. Później proszą o pomoc Alibabę – ten tylko wyśmiewa ich i kpi sobie z ich durnych usiłowań. Doprowadzeni do ostateczności, chłopcy udają się do Kickiego – największego cwaniaka w szkole. Ten również mówi, że nie sprzeda im sposobu, ale kieruje ich do niejakiego Szekspira, który z pewnością im pomoże.

Rozdział IV

Chłopcy spotykają Szekspira na próbie szkolnego kółka teatralnego. Ten każe im się przebrać do odegrania sceny porwania kacyka. Chłopcy porywają Szekspira do ogrodu za szkołą. Próbują zmusić go, by wyjawił im sposób, ale on nie chce nic zdradzić. Wtem całą grupkę atakuje chmara mrówek. Szekspir uwalnia się z węzłów i ściga chłopców. Ci szybko chowają się w Wędzarni. W tym czasie do ogrodu przychodzą nauczyciele, których zaalarmował krzyk woźnej. Szekspir ratuje jednak skórę chłopakom i uwalnia ich od kary, mówiąc, że nazbyt poniosło ich na próbie teatralnej.

Rozdział V

Chłopcy znów udają się do Kickiego, któremu obiecują rakietę tenisową (choć ta do nich nie należy) w zamian za zdradzenie sposobu. Chłopak radzi im, by poszli do niejakiego Wątłusza Pierwszego – niegdyś mistrza bokserskiego szkoły, teraz jednak cierpiącego z powodu bólu istnienia i zamierzającego zostać poeta. Chłopcy wszczynają awanturę z Kickim o rakietę.

Rozdział VI

Chłopcy sprawdzają w swej kasie, czy stać ich na sposób. Okazuje się, że mają czterdzieści siedem złotych i dziesięć groszy. Z taką kwotą przybywają do Wotłusza Pierwszego i przedstawiają mu swój problem. Ten postanawia im sprzedać sposób na Alcybiadesa, ale w zamian za oferowaną przez nich kwotę oraz za pomoc Ciamciary w układaniu rymów. Alcybiades był co prawda miłym, sympatycznym nauczycielem historii, ale nie cieszył się zbytnim poważaniem wśród uczniów i pozostałych nauczycieli. Mimo to wszyscy go lubili. Chłopcy zamierzają się jeszcze naradzić.

Rozdział VII

Chłopcy zamierzają kupić sposób na Alcybiadesa. Wątłusz Pierwszy oznajmia, że ze sposobem tym zapozna ich Szekspir. Bohaterowie wietrzą w tym podstęp, ale nic im nie pozostaje, jak tylko mu uwierzyć. Udają się więc do Szekspira, aby pobrać u niego nauki. Ten tłumaczy im jak bardzo ważne było opracowanie sposobu. Szekspir zaznajamia ich również z teorią koegzystencji nauczycieli i uczniów. Jakiekolwiek zachwianie tej równowagi ma niepomyślne konsekwencje zarówno dla jednych jak i dla drugich.

Rozdział VIII

Po lekcji u Szekspira chłopcy zastanawiają się nad zasadnością użycia SPONY – czyli sposobu na Alcybiadesa. Szekspir odsłania przed nimi tajniki tego sposobu. Tłumaczy im, że polega on na dryfowaniu oraz zastosowaniu Wielkiego Asocjacyjnego Bluffu, a także zapuszczeniu „Węza morskiego”. Równocześnie towarzyszyć temu powinny Działania dezorientujące, które wprowadzą nauczyciela w stan oszołomienia. Chłopcy przekonani, że im się uda, postanawiają już niebawem zapuścić „Węża morskiego”.

Rozdział IX

Już następnego dnia bohaterowie zaczynają stosować działania dezorientujące. Polegają one chociażby na tym, że pomagają Alcybiadesowi nieść teczkę i palto do szkoły. Okazuje się, że tego dnia szkoła idzie na sztukę teatralną do Domu Młodzieży. Opiekunem wycieczki będzie Alcybiades. Chłopcy również pójdą z ekipą teatralną. Na miejscu okazuje się, że uczniowie ze starszych klas wysmarowali miejscowych uczniów czarną pastą do butów. Mimo tego wybryku, przedstawienie i tak się odbyło, choć Alcybiades nie był zachwycony z zachowania starszaków.

Rozdział X

Po pierwszej nieudanej próbie chłopcy zamierzają kontynuować Wielki Bluff. Na kolejnych lekcjach pomagają Alcybiadesowi nieść słabo sklejone popiersie Katona. Dyrektor nie chce jednak wiedzieć Katona w pokoju nauczycielskim i dlatego chłopcy postanawiają przenieść popiersie do klasy. Tym czynem zdobywają cenne punkty u Alcybiadesa i robią na nim bardzo pozytywne wrażenie.

Rozdział XI

Na kolejnej lekcji historii uczniowie usiłują zapuścić „Węża morskiego”. Niestety nikt nie wierzy w ich historię o wybuchających spodniach pranych w benzynie. Zawiedzeni tym niedowierzaniem postanawiają udać się do Szekspira. Ten tłumaczy im, że na Alcybiadesa może poskutkować tylko „dryf historyczny”. Chłopcy na następną lekcję zamierzają być już w pełni gotowi.

Rozdział XII

Zasępa, Pędzel, Słaby i Ciamciara rozmyślają nad tym w jaki najbezpieczniejszy sposób przeprowadzić „dryf historyczny”. Wpadają na pomysł, że założą kółko historyczne. Zgodnie z planem wystawiają dwóch dyżurnych „obkutych na blachę”. Zastanawiają się również nad znajomy numizmatykiem, ale pomysł ten odpada, ponieważ numizmatyk znajduje się teraz w szpitalu psychiatrycznym. W tej sytuacji sami postanawiają w jakiś sposób zdobyć cenny eksponat. Chcą pojechać na wykopaliska w okolice Warszawy do Czerska. W końcu nie znalazłszy żadnego cennego eksponatu, spotykają pewnego rolnika, który sprzedaje im misiurkę. Mieli wyrzuty sumienia, że kupili od niego misiurkę za niezbyt wygórowaną cenę.

Rozdział XIII

Na następnej lekcji chłopcy dumni ze swej zdobyczy, zaprezentowali ją Alcybiadesowi. Ten tylko obdarzył ich życzliwym uśmiechem i z politowaniem oznajmił chłopcom, że kupili starą siatkę ochronną pszczelarza. Zadowolony jednak ze zmiany w sposobie zachowania chłopców, oznajmił, że mogą zawrzeć przymierze. Razem z chłopcami i Katonem chciał zawrzeć triumwirat. Polegałby on na tym, że nie byłoby klasówek, pytań i ocen, ale chłopcy mieliby być prawdziwymi badaczami historii. Cała klasa jednogłośnie na to przystała. Od tej pory na lekcjach z Alcybiadesem wszyscy z zainteresowaniem przysłuchiwali się jego opowieściom.

Rozdział XIV

Właśnie rozpoczął się niezwykły okres w szkole później określany jako czas Wielkiego Asocjacyjnego Bluffu. Chłopcy zorganizowali cały ceremoniał, a Alcybiades nazwał ich swoją Ósmą Legią. Ciało pedagogiczne z pewnym niepokojem przyglądało się zachodzącym zmianom. Sytuacja uczniów polepszyła się bowiem tylko na historii (z innych przedmiotów chłopcu nadal mieli dwóje). Alcybiades zawzięcie jednak bronił swych podopiecznych. Sam też się zmienił – stał się bardziej radosny i ożywiony. Dopisywał mu też świetny humor. Ciamciara stwierdza, że wszyscy chłopcy z klasy bardzo angażują się w stosowanie sposobu. Tylko pesymista Zasępa przyglądał się temu z dystansem.

Rozdział XV

Okres WAB- u trwał aż do kwietnia, kiedy na lekcji historii Alcybiades zapowiedział, że cała klasa pójdzie na wycieczkę, w czasie której będzie oprowadzać inną klasę spoza Warszawy. Oznajmił chłopcom, że na wycieczce będzie obecny Dyrektor, który będzie bacznie przyglądał się temu co potrafi 8 A. Cała klasa jest tym zasmucona. Ciamciara po powrocie ma straszny sen, w którym wydał się ich spisek. W śnie tym chłopcy nie byli przygotowani do lekcji, a Alcybiades został wyrzucony ze szkoły, przez co umarł. Ciamciara w swym śnie widział też jego pogrzeb i kondukt żałobny.

Rozdział XVI

W dniu wycieczki cała 8 A idzie do Alcybiadesa i wyjawia przed nim, że całe ich zachowanie to był tylko Sposób, dryf. Alcybiades nie wydaje się tym zmartwiony. Wręcz przeciwnie – uważa, że dryf to może być świetna metoda nauki. Chłopcy przyznają się też do swej niewiedzy, ale Alcybiades jest przekonany, że mają wystarczająco dużo wiedzy, by podzielić się nią na wycieczce.

Rozdział XVII

Wbrew początkowym obawom, chłopcy wypadli świetnie. Pewni siebie opowiadają o różnych historycznych zabytkach miejscach Warszawy. Wycieczka więc się udała. Tylko Ciamciara zastanawiał się co doprowadziło do tego cudu.

Plan wydarzeń

1. Przeglądanie zeszytów i odnalezienie SPONY.
2. Wspomnienie nauczycieli ze szkoły oraz klasy 8 A.
3. Nagana Dyrektora.
4. Wszyscy nauczyciele występują przeciwko klasie 8 A.
5. Groźby starszych klas – 8 A ma przywrócić zachwianą równowagę w szkole.
6. Poszukiwanie sposobu na nauczycieli.
7. Porwanie Szekspira.
8. Wątłusz Pierwszy sprzedaje sposób.
9. Zgłębianie tajników sposobu – przygotowywania do „Dryfu”.
10. Okres Wielkiego Asocjacyjnego Bluffu.
11. Poprawa zachowania klasy 8 A.
12. Wstąpienie do kółka historycznego.
13. Alcybiades informuje o wycieczce.
14. Chłopcy odkrywają przed Alcybiadesem swą metodę.
15. Wiara Alcybiadesa w uczniów.
16. Chłopcy sprostali zadaniu – udana wycieczka po Warszawie.