Unikalne i sprawdzone teksty

Palinodia – interpretacja i analiza

Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego, w której pozornie odwołuje on zarzuty, jakie w innych utworach stawiał swoim współczesnym. Oczywiście, jak na naszego biskupa przystało, owo odwołanie jest tylko okazją do ponownego przypomnienia im, jakie są ich przewiny wobec bliźnich i państwa.

Utwór podzielić można na trzy fragmenty. Na początku pierwszego z nich poeta stwierdza, że pisanie satyr nie ma sensu – świata one nie naprawią, a mogą przysporzyć autorowi jedynie wrogów. Zamiast wyśmiewać współczesnych, lepiej zostać pochlebcą:

Na co pisać satyry? Choć się złe zbyt wzniosło,
Przestańmy. Świat poprawiać — zuchwałe rzemiosło.
Na złe szczerość wychodzi, prawda w oczy kole;
Więc już łajać przestanę, a podchlebiać wolę.

Poniżej następuje szereg pozornych pochlebstw, za pomocą których Krasicki punktuje wady wymienionych z imienia (ale nie nazwiska) ludzi. W końcu można tak przedstawić ich przewiny, by wydawały się zaletą (przynajmniej na pierwszy rzut oka). Zdrajca to nie zdrajca, ale człowiek, któremu trafiła się dobra okazja i potrafił z niej skorzystać, zaś rozpustnika można pochwalić za znajomość dowcipów, którymi uwodzi panny. Osobie podstępnej można powiedzieć, że przerosła nauki Machiavelliego – autora „Księcia”, traktatu o władzy, uznawanego za dzieło wybitnie cyniczne.

Druga część utworu zawiera odniesienia do starożytności. Autor zastanawia się nad przyczyną pisania satyr i stwierdza, że: Ci, co satyr udali się drogą, /Mszczą się na wielkich, że być wielkimi nie mogą. Oczywiście dalsze wersy potwierdzają, że Krasicki wcale tak nie myśli – wymienia bowiem wielkich antycznych autorów i oskarża ich o małość. Służy to tak naprawdę wywyższeniu satyry jako gatunku i podkreśleniu ważnej roli moralnej, jaką odgrywają autorzy ów gatunek wykorzystujący. Antyczni pisarze szydzili z możnych, czyniących zło, mimo, że ci  mogli ich zgładzić (Gdy szydzili z konsulów mimo ich topory).

W części trzeciej autor wraca do czasów współczesnych i dalej wymienia wady swoich rodaków. Mówi o utracjuszach, którzy kpią z oszczędności ojców, chociaż dzięki niej dysponują majątkiem (który zresztą wkrótce stracą przez brak umiaru). Wspomina o oszustwie i pijaństwie. Na końcu utwory pojawia się groźba wyjawienia nazwisk tych wszystkich, których przywary poeta wyłożył z imienia. Rezygnuje jednak z tego pod kpiarskim pretekstem, że przyszłe pokolenia i tak zapamiętają ich „cnoty”.

„Palinodia” Krasickiego jest z jednej strony bolesnym rozrachunkiem ze złem, panoszącym się w jego czasach, z drugiej zaś – wielką pochwałą satyry, jako gatunku. To satyra bowiem pozwala rozpoznać wspomniane zło i wykpiwając je, przywraca moralny porządek świata.

Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec (?)
-rymy parzyste (aabb)
-anafora

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Łysek z pokładu Idy – streszczenie...

Streszczenie Łysek – główny bohater opowiadania – to gniady koń który pracuje w kopalnianym szybie i pomaga w ten sposób górnikom....

Zostawcie nas – interpretacja...

„Zostawcie nas” to wiersz Tadeusza Różewicza z tomu „Poemat otwarty” (1956). Poeta nawiązuje w tym utworze do wojennego doświadczeń swojego...

Witajcie kochane góry... – interpretacja...

„Witajcie kochane góry…” to wiersz Jana Kasprowicza pochodzący z tomu „Księga ubogich”. Liryk stanowi wyraz zachwytu poety nad pięknem...

Ogniem i mieczem – streszczenie...

Streszczenie Tom I Rok 1647 był to dziwny rok w którym rozmaite znaki na niebie i ziemi zwiastowały jakoweś klęski i nadzwyczajne zdarzenia. Narrator wspomina niebywale...

Proces – streszczenie plan wydarzeń...

Bohaterem powieści Franza Kafki „Proces” jest Józef K. Pracuje on w banku w niesprecyzowanym mieście (wiemy że chodzi o jakąś „stolicę”)....

Do panny Jan Andrzej Morsztyn –...

„Do panny” Jana Andrzeja Morsztyna to krótka fraszka podejmująca tematykę miłości. Została ona oparta na koncepcie zawierającym ikon oraz sumację. Analiza...

Rękawiczka – interpretacja i...

„Rękawiczka” Adama Mickiewicza jest parafrazą ballady Friedricha Schillera o tym samym tytule. Dostosowując dzieło do ojczystego języka polski poeta dokonał...

Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża...

Problematyka „Wujek Karol. Kapłańskie lata papieża” to książka Pawła Zuchniewicza. Stanowi ona beletryzowaną biografię przyszłego papieża skupiając się...

Boska komedia – opracowanie interpretacja...

Geneza Do napisania „Boskiej Komedii” Dante bardzo długo dojrzewał a zapowiedź stworzenia dzieła tego pokroju znajdujemy już w pierwszym większym utworze poety...