Satyry Ignacego Krasickiego do dzisiaj cieszą się uznaniem krytyków, a także czytelników. Prawdopodobnie są one, obok bajek, najpopularniejszą częścią spuścizny biskupa-poety. Krasicki odczytywał swe utwory satyryczne między innymi w czasie słynnych obiadów czwartkowych u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Drukiem ukazały się one w 1779 roku.
Dzięki uwagom poczynionym w kilku wierszach wiemy, jak poeta widział rolę satyry. Dowiadujemy się więc, iż: „Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka/Wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka. („Do króla”). Mówienie prawdy jest więc główną powinnością satyr. Poeta powinien podążać tą drogą, nawet jeśli budzi niechęć swoich współczesnych: Niech się miota złość na cię i chytrość bezczelna -/Ty mów prawdę, mów śmiało, satyro rzetelna.(„Świat zepsuty”). W utworze „Palinodia” mamy do czynienia z pozornym atakiem autora na autorów satyr – tak naprawdę stanowi on jednak ich pochwałę. Krasicki przypomina między innymi, że antyczni pisarze krytykowali zło i nieprawość swoich współczesnych, chociaż ryzykowali tym życie.
Utwory Krasickiego rzadko wymierzone są w poszczególne osoby. Krytykuje on raczej przywary ogółu społeczeństwa – raczej pewne postawy, niż reprezentantów tych postaw. Tak więc ostrze satyry wymierzone zostaje w ludzi, którzy nie potrafią docenić reform oświeceniowych króla Stanisława Augusta, tkwiąc w przyzwyczajeniach intelektualnych z poprzednich stuleci. Bodaj jeszcze mocniej niż zacofanych sarmatów, Krasicki krytykuje osoby, które bezmyślnie podążają za modami płynącymi z zagranicy – nie przeżywają one naprawdę nowych trendów intelektualnych, a zarazem nie szanują tradycji, która przecież nie we wszystkim jest zła. Biskup-poeta szydzi ze swoich rodaków, którzy zamiast rozwijać gospodarczo kraj, marnotrawią pieniądze na pijaństwo albo na luksusy. Osobnym tematem, jaki poruszony jest w satyrach, są relacje damsko-męskie – tutaj mamy dość schematyczne kpiny z „żony-jędzy” i „męża-pantoflarza”.
Utwory Ignacego Krasickiego błyskotliwe oddają mentalność ludzi jego epoki – zarówno w sprawach politycznych, jak i obyczajowych. Pozwalają nam zastanowić się, ile od tego czasu się zmieniło, a co pozostało takie samo.
Dzięki satyrom możemy także zrozumieć, jak na świat patrzyli zwolennicy Oświecenia – co krytykowali, a co z dziedzictwa poprzednich epok uważali za godne zachowania.
Streszczenie Nina to dziewczynka która mieszka w Madrycie w oddaleniu od ludzi jej najbliższych. Nocą bardzo za nimi tęskni. Dziewczynka o niezwykłym znamieniu uczy...
„Teatrzyk Zielona Gęś” to cykl scenek (teoretycznie: miniatur teatralnych) autorstwa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Większość miniatur składała się...
„Sonet 90” o incipicie Były to włosy złote rozpuszczone (w przekładzie Jalu Kurka) jest lirykiem w którym podmiot liryczny ukazuje piękno Laury –...
Geneza „Tango” napisał Sławomir Mrożek przebywając poza granicami Polski. Pierwodruk dramatu ukazał się w 1964 w 11 numerze czasopisma literackiego „Dialog”....
Campo di Fiori uznawany jest powszechnie za jeden z najbardziej poruszających wierszy Czesława Miłosza. Jego wersy spisane zostały w 1943 roku czyli roku w którym...
Geneza Ostateczna wersja „Emancypantek” ukształtowała się w roku 1903. Trzynaście lat wcześniej w „Kurierze Codziennym” ukazywała się powieść...
StreszczenieAntylopa była miasteczkiem położonym w widłach rzeki. Obecnie jej społeczność czekała na przybycie cyrku. Jednak sama miejscowość powstała na zgliszczach...
Geneza „Emigranci” Sławomira Mrożka to dramat którego pierwsze wydanie miało miejsce w 1974 a premiera odbyła się rok później. Wśród przyczyn...
„Córka czarownicy” to powieść fantasy autorstwa Doroty Terakowskiej. Rozgrywa się w fikcyjnym baśniowym świecie. Bohaterką jest mała dziewczynka którą...
