Unikalne i sprawdzone teksty

Świat zepsuty - interpretacja i analiza

Satyra Ignacego Krasickiego „Świat zepsuty” pozbawiona jest elementów komicznych. To ostra krytyka współczesnego poecie społeczeństwa polskiego, które zagubiło dobre obyczaje i obywatelskie cnoty.

Na początku Krasicki wyjaśnia, co skłania go do zabrania głosu i używania ostrych sformułowań:

Wolno szaleć młodzieży, wolno starym zwodzić,
Wolno się na czas żenić, wolno i rozwodzić.
Godzi się kraść ojczyznę łatwą i powolną,
A mnie sarkać na takie bezprawia nie wolno?

Usprawiedliwiwszy tak swoje wystąpienie, biskup-poeta przechodzi do rzeczy. Zwraca uwagę, iż obyczaje przodków były proste, ale czyste:

Gdzieżeś cnoto? gdzieś prawdo? gdzieście się podziały?
Tuście niegdyś najmilsze przytulenie miały.
Czciły was dobre nasze ojcy i pradziady.

Jednak potomkowie tych dawnych Polaków pozbawieni są ich zalet. W poszukiwaniu wyrafinowania intelektualnego stracili zdolność rozróżniania między dobrem a złem – a jeśli nawet jej nie stracili, to w każdym razie nauczyli się usprawiedliwiać niecność swoich postępków. Cnota stała się co najwyżej obiektem kpin:

A jeśli gdzie się cnota i pobożność mieści,
Wyśmiewa ją zuchwałość nawet w płci niewieściej.

Wszystko idzie ku gorszemu – małżeństwa zawierane są z powodów finansowych i łatwo się rozpadają. Dążenie do dóbr materialnych skłania do kłótni rodzonych braci, dzieci i rodziców, a także popycha ludzi do krzywdzenia wdów i sierot. Skargi Krasickiego podsumować można jednym zdaniem: tłuszcza bezbożna w otchłań zbytków bieży.

Za pogorszeniem obyczajów obywateli idą problemy państwa. Rzym cnotliwy zwyciężał, Rzym występny zginął. Podobnie sytuacja ma się z Polakami, których warcholstwo doprowadziło do pierwszego rozbioru (Krasicki opublikował tomik satyr przed drugim i trzecim rozbiorem). Ten nas nierząd, o bracia, pokonał i zgubił- konstatuje poeta.

Na końcu biskup przywołuje metaforę ojczyzny-okrętu, wykorzystywaną wcześniej między innymi przez Piotra Skargę.

Dzień jeden nieszczęśliwy zniszczył wieków dzieło.
Padnie słaby i lęże - wzmoże się wspaniały.
Rozpacz - podział nikczemnych! Wzmagają się wały,
Grozi burza, grzmi niebo; okręt nie zatonie,
Majtki, zgodne z żeglarzem, gdy staną w obronie;
A choć bezpieczniej okręt opuścić i płynąć,
Podściwiej być w okręcie, ocalić lub zginąć.

Ów dzień nieszczęśliwy, o którym mowa, to rozbiory, zaś okrętem jest Rzeczpospolita. Utwór stanowi skierowane do rodaków wezwanie, by się przebudzili i podjęli dzieło reformy państwa, nim będzie za późno. Warto też odnotować, iż w tekście Krasicki wyjaśnia, jak rozumie rolę satyry:

Niech się miota złość na cię i chytrość bezczelna -
Ty mów prawdę, mów śmiało, satyro rzetelna.

Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb) 

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Stary człowiek i morze – streszczenie...

„Stary człowiek i morze” to najbardziej znana z powieści Ernesta Hemingwaya. Akcja rozgrywa się na Kubie zapewne na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych...

Stepy akermańskie – interpretacja...

Utwór zatytułowany „Stepy akermańskie” to sonet który otwiera cały cykl „Sonetów krymskich” napisanych przez Adama Mickiewicza....

Przeprosiny Boga – interpretacja...

„Przeprosiny Boga” Jana Kasprowicza to ludowa ballada pochodząca z ostatniego tomu utworów poety „Mój świat”. Tekst pod względem gatunkowym...

Faust – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Dedykacja „Faust” rozpoczyna się dedykacją o charakterze inwokacyjnym. Przywołane zostają w niej duhy zwiewne które symbolizują przeszłość....

Na zdrowie - interpretacja i analiza...

We fraszce podmiot liryczny zwraca się do zdrowia zauważając że jest ono potrzebne by cieszyć się jakimikolwiek radościami życia. Bez niego nie dają szczęścia ani...

Marność Daniel Naborowski –...

„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....

Mit o Tantalu - opracowanie (interpretacja...

Opracowanie Mit o Tantalu to opowieść o ulubieńcu bogów który przez swą zuchwałość został skazany na wieczną karę. Mit może być interpretowany przede...

Potęga smaku – interpretacja...

„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...

Wywiad – interpretacja i analiza...

Utwór Mirona Białoszewskiego „Wywiad” pochodzi z końcowego etapu życia poety. Jest on ironiczną grą z „Rozmową mistrza Polikarpa ze śmiercią”...