W bajce „Mądry i głupi” Ignacy Krasicki przywołuje znany temat literacki, tzn. skontrastowanie głupoty i mądrości. O bohaterach nie wiemy nic więcej poza tym, że reprezentują te cechy – równie dobrze rozmowy mogłyby toczyć upersonifikowana mądrość z upersonifikowaną głupotą. Śledzimy rozmowę bohaterów, a właściwie monolog głupca, który nie daje swojemu oponentowi dojść do słowa. Krasicki zauważa, że jest to częsta sytuacja – już na początku utworu zaznacza:„Nie nowina, że głupi mądrego przegadał. Wydaje się to paradoksalne, jednak poeta wyjaśnia, skąd taki rozwój sytuacji. A właśnie stąd, że głupiec nie dyskutuje za pomocą argumentów, a zamiast nich stosuje wrzask:
Kontent więc, iż uczony nic nie odpowiadał,
Tym bardziej jeszcze krzyczeć przeraźliwie począł.
Wreszcie głupiec przerywa na chwilę, zmęczony nieustannym gadaniem i krzykiem. Wtedy mędrzec jednym porównaniem pokonuje swojego przeciwnika: Wiesz, dlaczego dzwon głośny? Bo wewnątrz jest próżny. Tak jak dzwon, pusty jest również i głupiec – potrafi on długo mówić, ale z jego mowy nic nie wynika.
Krasicki przypomina, że często w dyskusjach nie zwyciężają ludzie naprawdę mądrzy i wartościowi, natomiast triumfują w nich ci, którzy potrafią bądź głośno mówić, bądź też znaleźć populistyczne argumenty i przypodobać się innym uczestnikom rozmowy. Biskup zachęca, choć nie wprost, by spory prowadzić w sposób rzeczowy i nie dać się przytłoczyć pustemu gadulstwu. Zauważa też optymistycznie, iż ostatecznie to mądrość zwycięża, a triumfy głupoty są tylko pozorne.
Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb)
Fraszka „Na lipę” przedstawia radości wiejskiego spokojnego życia (topos arkadyjski). Tytułowe drzewo zwraca się do człowieka przechodzącego obok: Gościu...
Psalm 144 znajduje się w „Księdze psalmów” i nosi tytuł „Modlitwa króla za naród”. Psalm 144 jest utworem pochwalnym oraz dziękczynnym...
„Dwie małpy Bruegla” to wiersz Wisławy Szymborskiej o charakterze ekfrazy a więc poetyckiego opisu dzieła malarskiego. Chodzi o obraz Pietera Bruegela –...
Streszczenie W lesie na zboczach góry Radziejowskiej urodził się mały koziołek którego nazwano Rogaś. Najpierw maleństwem opiekowała się troskliwa mama...
Geneza „Granica” Zofii Nałkowskiej wydana została w 1935 r. Praca nad powieścią zajęła autorce wiele czasu - po raz pierwszy została ona wspomniana w korespondencji...
„Władca much” to powieść Williama Goldinga będąca bodaj najbardziej znanym dziełem brytyjskiego noblisty. Akcja rozgrywa się w czasie bliżej niesprecyzowanej...
Geneza problematyka „Początek” to najsłynniejsza bodaj powieść Andrzeja Szczypiorskiego. Ukazała początkowo w wydawnictwie paryskiej „Kultury” w...
Streszczenie Tom I Rok 1647 był to dziwny rok w którym rozmaite znaki na niebie i ziemi zwiastowały jakoweś klęski i nadzwyczajne zdarzenia. Narrator wspomina niebywale...
„Miłość bez jutra” Tadeusza Gajcego to wiersz należący do liryki miłosnej. Podmiotem tekstu jest mężczyzna który opowiada o swojej erotycznej relacji...
