W bajce „Mądry i głupi” Ignacy Krasicki przywołuje znany temat literacki, tzn. skontrastowanie głupoty i mądrości. O bohaterach nie wiemy nic więcej poza tym, że reprezentują te cechy – równie dobrze rozmowy mogłyby toczyć upersonifikowana mądrość z upersonifikowaną głupotą. Śledzimy rozmowę bohaterów, a właściwie monolog głupca, który nie daje swojemu oponentowi dojść do słowa. Krasicki zauważa, że jest to częsta sytuacja – już na początku utworu zaznacza:„Nie nowina, że głupi mądrego przegadał. Wydaje się to paradoksalne, jednak poeta wyjaśnia, skąd taki rozwój sytuacji. A właśnie stąd, że głupiec nie dyskutuje za pomocą argumentów, a zamiast nich stosuje wrzask:
Kontent więc, iż uczony nic nie odpowiadał,
Tym bardziej jeszcze krzyczeć przeraźliwie począł.
Wreszcie głupiec przerywa na chwilę, zmęczony nieustannym gadaniem i krzykiem. Wtedy mędrzec jednym porównaniem pokonuje swojego przeciwnika: Wiesz, dlaczego dzwon głośny? Bo wewnątrz jest próżny. Tak jak dzwon, pusty jest również i głupiec – potrafi on długo mówić, ale z jego mowy nic nie wynika.
Krasicki przypomina, że często w dyskusjach nie zwyciężają ludzie naprawdę mądrzy i wartościowi, natomiast triumfują w nich ci, którzy potrafią bądź głośno mówić, bądź też znaleźć populistyczne argumenty i przypodobać się innym uczestnikom rozmowy. Biskup zachęca, choć nie wprost, by spory prowadzić w sposób rzeczowy i nie dać się przytłoczyć pustemu gadulstwu. Zauważa też optymistycznie, iż ostatecznie to mądrość zwycięża, a triumfy głupoty są tylko pozorne.
Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb)
„Prawa i obowiązki” to wiersz Tadeusza Różewicza pochodzący z tomu „Nic w płaszczu Prospera” (1963). Pod względem formalnym utwór jest...
Wiersz Konstantego Ildefons Gałczyńskiego zaliczany bywa do najpiękniejszych i najpopularniejszych utworów miłosnych w dziejach polskiej poezji. Jak sam tytuł sugeruje...
Geneza „Chłopcy z Placu Broni” to powieść która była publikowana na łamach gazety „Tanulok Lapja”. Jej pojawienie się było wynikiem prośby...
Poeta żali się że ubrania należące ongiś do Urszulki ciągle przypominają mu o śmierci dziecka - żałosne ubiory … Żalu mi przydajecie”. Przypomina przedmiotom...
„Portret kobiecy” Wisławy Szymborskiej to wiersz w którym autorka jak sam tytuł wskazuje podejmuje próbę stworzenia wizerunku kobiety. Szybko jednak...
„Pierwszy krok w chmurach” to opowiadanie Marka Hłaski. Jego akcja rozgrywa się leniwego sobotniego popołudnia. Trzech znajomych mężczyzn (Gienek Heniek i Maliszewski)...
Geneza „Lolita” to bodaj najsłynniejsza powieść Vladimira Nabokova. Geneza utworu do dzisiaj jest dyskutowana przez badaczy twórczości pisarza. Wielu z...
„Pieśń świętojańska o Sobótce” Jana Kochanowskiego ukazała się razem z cyklem „Pieśni” w 1586 roku już po śmierci autora. Składa się...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...