W bajce „Mądry i głupi” Ignacy Krasicki przywołuje znany temat literacki, tzn. skontrastowanie głupoty i mądrości. O bohaterach nie wiemy nic więcej poza tym, że reprezentują te cechy – równie dobrze rozmowy mogłyby toczyć upersonifikowana mądrość z upersonifikowaną głupotą. Śledzimy rozmowę bohaterów, a właściwie monolog głupca, który nie daje swojemu oponentowi dojść do słowa. Krasicki zauważa, że jest to częsta sytuacja – już na początku utworu zaznacza:„Nie nowina, że głupi mądrego przegadał. Wydaje się to paradoksalne, jednak poeta wyjaśnia, skąd taki rozwój sytuacji. A właśnie stąd, że głupiec nie dyskutuje za pomocą argumentów, a zamiast nich stosuje wrzask:
Kontent więc, iż uczony nic nie odpowiadał,
Tym bardziej jeszcze krzyczeć przeraźliwie począł.
Wreszcie głupiec przerywa na chwilę, zmęczony nieustannym gadaniem i krzykiem. Wtedy mędrzec jednym porównaniem pokonuje swojego przeciwnika: Wiesz, dlaczego dzwon głośny? Bo wewnątrz jest próżny. Tak jak dzwon, pusty jest również i głupiec – potrafi on długo mówić, ale z jego mowy nic nie wynika.
Krasicki przypomina, że często w dyskusjach nie zwyciężają ludzie naprawdę mądrzy i wartościowi, natomiast triumfują w nich ci, którzy potrafią bądź głośno mówić, bądź też znaleźć populistyczne argumenty i przypodobać się innym uczestnikom rozmowy. Biskup zachęca, choć nie wprost, by spory prowadzić w sposób rzeczowy i nie dać się przytłoczyć pustemu gadulstwu. Zauważa też optymistycznie, iż ostatecznie to mądrość zwycięża, a triumfy głupoty są tylko pozorne.
Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb)
Streszczenie Akt I W listopadową noc 1900 roku w podkrakowskich Bronowicach odbywa się wesele. Dziennikarz rozmawia z Czepcem. Czepiec przekonuje że chłopi są bardzo wartościową...
Streszczenie „Rok 1984” to powieść Georga Orwella. Jej akcja toczy się w przyszłości (z punktu widzenia autora) w Anglii. Kraj znajduje się pod rządami totalitarnej...
Geneza „Balladyna” została napisana przez Juliusza Słowackiego w czasie jego pobytu w Szwajcarii w roku 1834. Tragedię opublikowano w Paryżu pięć lat później...
Bohaterem a zarazem narratorem powieści Jonathana Swifta „Podróże Guliwera” jest Lemuel Gulliver (w niektórych polskich przekładach zwany także...
„Władca much” to powieść Williama Goldinga będąca bodaj najbardziej znanym dziełem brytyjskiego noblisty. Akcja rozgrywa się w czasie bliżej niesprecyzowanej...
Wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Prośba o wyspy szczęśliwe” pochodzi z roku 1930. Poeta zwraca się do ukochanej osoby i prosi o „zawiezienie”...
Streszczenie Akt pierwszy Odsłona pierwsza Akcja dzieje się pod koniec września 1943 r. w okupowanej Polsce. Do jednego z wielu rozsianych po całej Polsce posterunków...
„Anioł Pański” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to nastrojowy liryk o budowie melicznej. Konstrukcja utworu przypomina pieśń – wskazuje na to powtarzający...
Maria Dąbrowska przedstawia losy familii Niechciów i Ostrzeńskich. Bogumił Niechcic pochodzi z rodziny powstańczej – majątek jego bliskich został skonfiskowany...
