W bajce „Mądry i głupi” Ignacy Krasicki przywołuje znany temat literacki, tzn. skontrastowanie głupoty i mądrości. O bohaterach nie wiemy nic więcej poza tym, że reprezentują te cechy – równie dobrze rozmowy mogłyby toczyć upersonifikowana mądrość z upersonifikowaną głupotą. Śledzimy rozmowę bohaterów, a właściwie monolog głupca, który nie daje swojemu oponentowi dojść do słowa. Krasicki zauważa, że jest to częsta sytuacja – już na początku utworu zaznacza:„Nie nowina, że głupi mądrego przegadał. Wydaje się to paradoksalne, jednak poeta wyjaśnia, skąd taki rozwój sytuacji. A właśnie stąd, że głupiec nie dyskutuje za pomocą argumentów, a zamiast nich stosuje wrzask:
Kontent więc, iż uczony nic nie odpowiadał,
Tym bardziej jeszcze krzyczeć przeraźliwie począł.
Wreszcie głupiec przerywa na chwilę, zmęczony nieustannym gadaniem i krzykiem. Wtedy mędrzec jednym porównaniem pokonuje swojego przeciwnika: Wiesz, dlaczego dzwon głośny? Bo wewnątrz jest próżny. Tak jak dzwon, pusty jest również i głupiec – potrafi on długo mówić, ale z jego mowy nic nie wynika.
Krasicki przypomina, że często w dyskusjach nie zwyciężają ludzie naprawdę mądrzy i wartościowi, natomiast triumfują w nich ci, którzy potrafią bądź głośno mówić, bądź też znaleźć populistyczne argumenty i przypodobać się innym uczestnikom rozmowy. Biskup zachęca, choć nie wprost, by spory prowadzić w sposób rzeczowy i nie dać się przytłoczyć pustemu gadulstwu. Zauważa też optymistycznie, iż ostatecznie to mądrość zwycięża, a triumfy głupoty są tylko pozorne.
Forma utworu (kilka informacji):
-trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb)
„Pieśń świętojańska o Sobótce” Jana Kochanowskiego ukazała się razem z cyklem „Pieśni” w 1586 roku już po śmierci autora. Składa się...
Streszczenie „Pieśń nad pieśniami” to dialog pomiędzy Oblubieńcem i Oblubienicą. W pierwszej pieśni wzajemnie zachwycają się oni urodą swego partnera. Ona...
„Pochwała złego o sobie mniemania” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad moralnością. Pod względem formalnym tekst...
Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....
Streszczenie Powieść Stefana Żeromskiego „Popioły” miała być w zamierzeniu autora przekrojowym obrazem społeczeństwa polskiego na przełomie XVIII i XIX wieku....
„Albatros” Charlesa Baudelaire’a to wiersz autotematyczny w którym twórca wypowiada się na temat istoty poezji i kondycji samego poety. W tekście...
„Koniec XIX wieku” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i kryzysu kultury europejskiej. Poeta zadaje w nim dramatyczne...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Streszczenie Tom I Rok 1647 był to dziwny rok w którym rozmaite znaki na niebie i ziemi zwiastowały jakoweś klęski i nadzwyczajne zdarzenia. Narrator wspomina niebywale...