Unikalne i sprawdzone teksty

Powrót posła – geneza, czas i miejsce akcji, motywy, interpretacja, bohaterowie

Geneza

„Powrót Posła" został napisany w trakcie trwania Sejmu Wielkiego (1788-1792), konkretnie w 1790 roku. Wystawiony rok później, spotkał się z dużym odzewem i zdobył olbrzymią popularność. Pod dość schematyczną intrygą obyczajową, Niemcewicz zmieścił interesujący komentarz do dyskusji toczących się w owym czasie w kraju. Co więcej – poglądy polityczne w pewnym stopniu wpływają na poczynania bohaterów (Starosta Gadulski, konserwatysta, nie chce wydać córki za zwolennika reform, Walerego).

Czas i miejsce akcji, bohaterowie, motywy

Akcja utworu rozgrywa się w okresie współczesnym autorowi. Postacie dyskutują o sprawach, jakie zaprzątają uczestników sejmu, jeden zaś z bohaterów, Walery, jest tytułowym posłem, który w czasie przerwy w obradach wraca do domu.

Poszczególne postacie reprezentują różne style myślenia obecne w społeczeństwie polskim. Starosta Gadulski jest konserwatystą, niechętnym reformom. Marzy, by Rzeczpospolita była bierna na arenie międzynarodowej:

Polska nigdy się z nikim łączyć nie powinna,
Niech cicho siedzi, ale niech nie będzie czynna
A jeżeli koniecznie o przymierze chodzi,
Niech się z dalekim łączy, co jej nie zaszkodzi
Z Hiszpanią, Portugalią, nawet z Ameryką.

Przewidywania polityczne Starosty są bezsensowne (podejrzewa na przykład, że Rosja odda Krym, a anektuje zamiast tego Chiny). Z charakteru jest materialistą – córkę oddaje ostatecznie za Walerego, bo ten nie chce posagu. Korzy się też przed żoną, ponieważ ta grozi mu rozwodem – a tego Starosta pragnie uniknąć, ale nie z powodu miłości, tylko majątku, jaki by stracił na rozstaniu.

Starościna i Szarmancki – rywal Walerego do ręki Teresy, córki Starostów – to osoby zafascynowane cudzoziemszczyzną. Nie interesują ich sprawy Ojczyzny, a i sama zagranica fascynują ich tylko powierzchownie. Są to osoby puste, utracjusze, bez żądnych prawdziwych zasad.

Oczywiście pozytywną postacią jest Walery, opowiadający się za reformami. Jest nie tylko patriotą i mądrym politykiem, ale człowiekiem szlachetnym – rezygnuje z posagu, bowiem liczy się dla niego tylko miłość do Teresy.

Intepertacja

W pewnym sensie „Powrót Posła” jest sztuką propagandową – zachęca widzów do popierania dzieła reform i próbuje przedstawić ich przeciwników w jak najczarniejszym świetle. Taka bezpośredniość nie była niczym rzadkim w literaturze owej epoki, a sprawa propagowana przez Niemcewicza z pewnością była dobra. „Powrót Posła” nie należy do najwybitniejszej dzieł polskiego Oświecenia, ale w pewnym stopniu przedstawia jego ducha. Zawiera też interesującą krytykę ówczesnego społeczeństwa polskiego, a kilka dowcipów nadal bawi.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kryzys w branży szarlatanów –...

W swojej twórczości Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie sięgał po wątki kultury ludowej miast i miasteczek przetwarzając je jednak po swojemu. Jak pisał Czesław...

Iliada Homer - opracowanie interpretacja...

Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...

Wstęp do bajek - interpretacja...

Utwór Ignacego Krasickiego „Wstęp do bajek” otwiera wydany w 1779 roku tom „Bajki i przypowieści”. Wiersz ma formę wyliczenia – wymienione...

Alarm – interpretacja

Antoni Słonimski napisał wiersz „Alarm” w 1940 roku. Tematem utworu jest atak hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku i naloty bombowe na Warszawę....

Charakterystyka Urszulki

Według przyjętych zasad gatunku utwory żałobne poświęcano osobom znaczącym mężom stanu wodzom wybitnym duchownym. Jan Kochanowski odszedł od tej reguły. „Treny”...

Ja i moja koleżanka – charakterystyka...

Przyjaźń to jedno z najwspanialszych darów jakie człowiek może otrzymać od losu! Zgadzają się z tym najwięksi filozofowie i poeci. Ja również posiadam...

Pamiętnik z Powstania warszawskiego...

Geneza czas i miejsce akcji „Pamiętnik z powstania warszawskiego” to bodaj najbardziej znane beletrystyczne dzieło Mirona Białoszewskiego. Książka stanowi rodzaj...

Makbet jako bohater dynamiczny

Tytułowy bohater „Makbeta” Williama Szekspira z pewnością jest jedną z najbardziej wyrazistych i najlepiej nakreślonych postaci w historii literatury. W czasie...

Oda do radości - interpretacja...

„Oda do radości” (Ode „An die Freude”) Fryderyka Schillera powstała w 1785 roku opublikowana została rok później. W kolejnych wydaniach (1803...