Unikalne i sprawdzone teksty

Powrót posła – geneza, czas i miejsce akcji, motywy, interpretacja, bohaterowie

Geneza

„Powrót Posła" został napisany w trakcie trwania Sejmu Wielkiego (1788-1792), konkretnie w 1790 roku. Wystawiony rok później, spotkał się z dużym odzewem i zdobył olbrzymią popularność. Pod dość schematyczną intrygą obyczajową, Niemcewicz zmieścił interesujący komentarz do dyskusji toczących się w owym czasie w kraju. Co więcej – poglądy polityczne w pewnym stopniu wpływają na poczynania bohaterów (Starosta Gadulski, konserwatysta, nie chce wydać córki za zwolennika reform, Walerego).

Czas i miejsce akcji, bohaterowie, motywy

Akcja utworu rozgrywa się w okresie współczesnym autorowi. Postacie dyskutują o sprawach, jakie zaprzątają uczestników sejmu, jeden zaś z bohaterów, Walery, jest tytułowym posłem, który w czasie przerwy w obradach wraca do domu.

Poszczególne postacie reprezentują różne style myślenia obecne w społeczeństwie polskim. Starosta Gadulski jest konserwatystą, niechętnym reformom. Marzy, by Rzeczpospolita była bierna na arenie międzynarodowej:

Polska nigdy się z nikim łączyć nie powinna,
Niech cicho siedzi, ale niech nie będzie czynna
A jeżeli koniecznie o przymierze chodzi,
Niech się z dalekim łączy, co jej nie zaszkodzi
Z Hiszpanią, Portugalią, nawet z Ameryką.

Przewidywania polityczne Starosty są bezsensowne (podejrzewa na przykład, że Rosja odda Krym, a anektuje zamiast tego Chiny). Z charakteru jest materialistą – córkę oddaje ostatecznie za Walerego, bo ten nie chce posagu. Korzy się też przed żoną, ponieważ ta grozi mu rozwodem – a tego Starosta pragnie uniknąć, ale nie z powodu miłości, tylko majątku, jaki by stracił na rozstaniu.

Starościna i Szarmancki – rywal Walerego do ręki Teresy, córki Starostów – to osoby zafascynowane cudzoziemszczyzną. Nie interesują ich sprawy Ojczyzny, a i sama zagranica fascynują ich tylko powierzchownie. Są to osoby puste, utracjusze, bez żądnych prawdziwych zasad.

Oczywiście pozytywną postacią jest Walery, opowiadający się za reformami. Jest nie tylko patriotą i mądrym politykiem, ale człowiekiem szlachetnym – rezygnuje z posagu, bowiem liczy się dla niego tylko miłość do Teresy.

Intepertacja

W pewnym sensie „Powrót Posła” jest sztuką propagandową – zachęca widzów do popierania dzieła reform i próbuje przedstawić ich przeciwników w jak najczarniejszym świetle. Taka bezpośredniość nie była niczym rzadkim w literaturze owej epoki, a sprawa propagowana przez Niemcewicza z pewnością była dobra. „Powrót Posła” nie należy do najwybitniejszej dzieł polskiego Oświecenia, ale w pewnym stopniu przedstawia jego ducha. Zawiera też interesującą krytykę ówczesnego społeczeństwa polskiego, a kilka dowcipów nadal bawi.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Sprężyna – streszczenie problematyka...

Streszczenie Główną bohaterką osiemnastego – ostatniego tomu „Jeżycjady” pt. „Sprężyna” jest Łucja Pałys – córka Idy...

Kazania sejmowe - opracowanie

„Kazania Sejmowe” Piotrka Skargi przez lata uznawano za dzieło o proroczym wręcz charakterze. Ich autor przewidzieć miał upadek i rozbiory Rzeczypospolitej a...

Miło szaleć kiedy czas po temu...

Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...

Hymn o miłości – interpretacja...

Hymn to uroczysta pieśń która chwali w niniejszym utworze Boga. Charakteryzuje się wzniosłym nastrojem a podmiot liryczny wypowiada się by zaprezentować jakieś...

Kazania sejmowe - streszczenie

Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...

Wieża – opracowanie problematyka...

Geneza „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy opublikowana została w lipcu 1958 r. w paryskiej „Kulturze”. Opowiadanie to powstało...

But w butonierce – interpretacja...

„But w butonierce” to bodaj najbardziej znany wiersz jaki spisał poeta-futurysta Bruno Jasieński. Już po tytule widać sposób w jaki autor zamierza obchodzić...

Kazanie o miłości ku Ojczyźnie...

Opublikowane w 1597 roku „Kazania sejmowe” Piotra Skargi należą do arcydzieł literatury staropolskiej. Wśród kazań szczególne znaczenie ma kazanie...

To lubię – interpretacja i analiza...

Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...