Geneza
„Medaliony” to zbiór reportaży Zofii Nałkowskiej, który pisarka napisała po II wojnie światowej. Bezpośredni wpływ na powstanie książki miała praca Nałkowskiej w Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce. Pojedyncze teksty były drukowane na przełomie lat 1945/1946, całość ukazała się zaś w 1946 roku.
Czas i miejsce akcji
Akcja wszystkich opowiadań/reportaży rozgrywa się w czasie II wojny światowej. Bohaterami książki Nałkowskiej są autentyczne postaci – ludzie, którzy przeżyli wojnę – świadkowie tragicznych wydarzeń i masowych mordów, a także byli więźniowie obozów koncentracyjnych. Miejscem akcji są Instytut Anatomii profesora Spannera, Las Żuchowski, Oświęcim oraz inne miejsca, które odwiedza Komisja badająca zbrodnie hitlerowskie oraz które pojawiają się w opowieściach rozmówców: np. obóz w Ravensbruck czy w Majdanku.
Problematyka
„Medaliony” Zofii Nałkowskiej, poprzedzone mottem „Ludzie ludziom zgotowali ten los”, to książka pokazująca przerażający obraz holocaustu i masowych mordów, jakie miały miejsce w Polsce podczas II wojny światowej. Dzieło należy do literatury faktu, wszystkie występujące tu postaci i ich historie są autentyczne. Dodatkowo pisarka zastosowała formę reportażu, z którego całkowicie wymazała autorski komentarz, by oddać całą prawdę o opisywanych wydarzeniach. Książka nie posiada wyraźnych znamion literackich, dzięki czemu Nałkowska wyraża zwątpienie w sensowność istnienia wszelkich struktur starego świata: tradycyjnych zasad moralnych, ale także sztuki i literatury. II wojna światowa jawi się bowiem jako doświadczenie, które podważyło wszystkie filary zachodniej kultury. Wydała bowiem tak potworny owoc jak masowa eksterminacja ludzi.
Motywy
Motyw wojny – akcja opowiadań rozgrywa się podczas II wojny światowej.
Motyw cierpienia (martyrologii) – wszyscy bohaterowie „Medalionów” są naznaczeni piętnem wojny – fizycznie lub psychicznie. Są to ofiary przemyślanej hitlerowskiej zbrodni.
Motyw zbrodni – książka demaskuje cynizm, okrucieństwo i rozmyślność hitlerowców w dokonywaniu masowych morderstw, zwłaszcza Żydów i ludności słowiańskiej. Dokładnie opisuje się tu przerażające techniki uśmiercania ludzi: katowania, rozstrzeliwania i gazowania, a następnie palenia ciał.
Motyw obozu koncentracyjnego – kilka z opowiadań rozgrywa się w obozach koncentracyjnych: w Ravensbruck („Dno”), Majdanek („Dwojra Zielona”).
Opisy bohaterów
Profesor Spanner – lekarz, który w czasie wojny zgłosił się do pracy w SS. Kierował Instytutem Anatomii, gdzie zajmował się przerażającą procedurą produkowania mydła z ludzkich ciał.
Więźniarka Ravensbruck – kobieta, która w czasie wojny straciła całą rodzinę. Wraz z córką przebywała w obozie w Ravensbruck, gdzie musiała pracować w fabrykach broni w nieludzkich warunkach.
Kobieta cmentarna – stała bywalczyni cmentarza, opowiada o historii tego miejsca i wywożeniu oraz paleniu mieszkających nieopodal Żydów.
Uciekinierka z transportu do obozu – Żydówka, która podczas ucieczki rani się w nogę, pomocy udziela jej młody mężczyzna, który na końcu ją zabija.
Dwojra Zielona – młoda Żydówka, która w czasie II wojny światowej straciła oko. Była również więźniarką obozu w Majdanku.
Kaleka więźniarka obozu – Żydówka, która czuje się Polką, w obozie straciła zdrowie i była świadkiem niewyobrażalnych okrucieństw.
Michał – Żyd, który pracował w Lasach Żuchowskich przy pochówku masowo mordowanych Żydów, udało mu się uciec.
Lekarz z Oświęcimia – człowiek, który ocalił dwójkę dzieci przed śmiercią gazową.
Streszczenie Druga część „Dziadów” rozpoczyna się cytatem zaczerpniętym z „Hamleta” Williama Szekspira: Są dziwy w niebie i na ziemi o których...
Makbet jest tytułowym bohaterem tragedii Williama Szekspira. Dzielny tan Glamis i Kawdoru podniósł rękę na karmiącą go królewską dłoń i zamordował Dunkana...
Księga pierwsza – Gospodarstwo „Pan Tadeusz” rozpoczyna się inwokacją do Litwy, w której kraj ten porównany zostaje do zdrowia. Następn
W okresie renesansu niezwykłą popularność zdobyły w Europie dzieła zwierające wskazówki jak prowadzić godne i dobre życie. Autorzy analizowali jaka edukacja jest...
W literaturze XVIII-wiecznej wielką popularność zdobył motyw zakochanych pasterzy (pojawiający się już wcześniej). Życie wiejskie przedstawiano jako arkadyjski ideał...
Geneza „Kwiatki świętego Franciszka” powstały w drugiej połowie XIV wieku. Spisane zostały pierwotnie w języku łacińskim dopiero później przetłumaczono...
Geneza „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy opublikowana została w lipcu 1958 r. w paryskiej „Kulturze”. Opowiadanie to powstało...
Hymn to uroczysta pieśń która chwali w niniejszym utworze Boga. Charakteryzuje się wzniosłym nastrojem a podmiot liryczny wypowiada się by zaprezentować jakieś...
„Podłogo błogosław” to wiersz Mirona Białoszewskiego pochodzący z 1957 roku. Już tytuł sugeruje że mamy do czynienia z typowym dla poety łączeniem sacrum...