Unikalne i sprawdzone teksty

Przypadki Robinsona Crusoe - opracowanie

Najsłynniejsze dzieło Daniela Defoe ukazało się w 1719 roku – jego popularność okazała się tak duża, że jeszcze w tym samym roku doczekało się czterech dodruków, zaś autor napisał jego kontynuację. Powieść owa do dzisiaj ma grono zagorzanych wielbicieli i jest często adaptowana na potrzeby kina lub telewizji – chociaż obecnie pomija się niektóre drażliwe fragmenty, takie jak cel wyprawy Robinsona (zakup niewolników). Samo imię Robinsona to obecnie synonim człowieka oderwanego od cywilizacji, a powieść Deofe stała się istotnym punktem odniesienia dla literatury i sztuki – np. czeski pisarz František Běhounek napisał książkę fantastyczno-naukową „Robinsonowie kosmosu”, zaś bohaterami hollywoodzkiego filmu „Zagubieni w kosmosie” jest rodzina Robinsonów.

Uwagę zwraca rozwlekły tytuł – dzisiaj książka ukazuje się zazwyczaj jako „Przypadki Robinsona Crusoe”, ale pełen angielski tytuł to: „The Life and Strange Surprizing Adventures of Robinson Crusoe, Of York, Mariner: Who lived Eight and Twenty Years, all alone in an un-inhabited Island on the Coast of America, near the Mouth of the Great River of Oroonoque; Having been cast on Shore by Shipwreck, wherein all the Men perished but himself. With An Account how he was at last as strangely deliver'd by Pyrates”.

Przez długi czas sądzono, iż inspiracją dla autora były losy Alexandra Selkirka, żeglarza ze Szkocji, który po awanturze ze swoim kapitanem został porzucony na bezludnej wyspie w pobliżu Chile (obecnie znanej jako Isla Robinsón Crusoe – wyspa Robinsona Crusoe). Jednak współcześnie literaturoznawcy utrzymują, iż nie można mówić, iż źródłem natchnienia dla Defoe były wyłącznie losy Selkirka. Zwraca się uwagę, że w owym czasie (tzn. przełom XVII i XVIII wieku) w Anglii znano wiele dzieł o podobnej tematyce – tzn. dotyczących rozbitków lub ucieczek z niewoli (Robinson jest przez dwa lata więziony przez Maurów, zanim rozbija się na bezludnej wyspie).

Główny bohater to syn handlarza z Anglii. Ojciec pragnie, by obrał on ścieżkę kariery prawniczej, jednak Robinsona ciągnie do żeglugi. Jeszcze jako nastolatek ucieka z domu i dołącza do zagłosi żaglowca. W czasie jednego z rejsu zostaje porwany przez muzułmańskich piratów, jednak udaje mu się uciec. Dociera do Brazylii, gdzie zakłada plantację – by ów interes mógł się rozwijać, Robinson potrzebuje niewolników. Udaje się więc w drogę do Afryki, jednak jego statek rozbija się i bohater trafia na wyspę u wybrzeży Wenezueli. Tu sam musi odbudować sobie „cywilizację” z resztek przedmiotów, jakie znajdują się we wraku. Tworzy kalendarz, oswaja zwierzęta (m.in. papugę) i uczy się znosić samotność. W pewnym momencie na jego wyspę trafiają kanibale i Robinson ratuje z ich rąk młodzieńca z jednego z plemion amerykańskich. Chłopca poznaje w piątek, stąd nadaje mu nazwę owego dnia, jako imię (w oryginale nazywa się on Friday – Piątek, ale w polskich przekładach utarło się imię Piętaszek). Robinson uczy Piętaszka zasad swojej cywilizacji.

Wreszcie po 28 latach, jakie Crusoe spędził na wyspie, bohaterom udaje się dostać na statek, który odwozi ich do ojczyzny rozbitka. Okazuje się, że plantacja Robinsona przyniosła mu majątek – bohaterowie odbierają pieniądze w Portugalii (pamiętajmy, że Brazylia była wówczas kolonią portugalską) i ruszają do Anglii, jednak nie morzem, którego się obawiają, ale lądem.

Dzisiaj dzieło Defoe budzić może pewne wątpliwości moralne – choćby w kwestii posiadania przez bohatera niewolników. Z drugiej jednak strony, Robinson zauważa, że kanibale nie wiedzą, że czynią coś złego, bowiem w ich kulturze ludożerstwo nie uchodzi za grzech. Warto przeczytać powieść choćby właśnie dlatego, że pokazuje, jak ludzie owych czasów odnosili się do innych kultur. Sama zaś wizja człowieka żyjącego całe lata w osamotnieniu pobudza do refleksji nad naszą osobistą kondycją, tak psychiczną, jak fizyczną.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Stepy akermańskie – interpretacja...

Utwór zatytułowany „Stepy akermańskie” to sonet który otwiera cały cykl „Sonetów krymskich” napisanych przez Adama Mickiewicza....

Wakacje z duchami – opracowanie...

Geneza „Wakacje z duchami” to powieść Adama Bahdaja która ukazała się w 1962 r. w Warszawie. Książka ta należy do literatury typowo młodzieżowej....

Herostrates – interpretacja i...

Wiersz Jana Lechonia „Herostrates” nawiązuje do tytułowego Greka który w starożytności spalił świątynie Artemidy by zdobyć wieczną sławę. Jest to...

Psalm 130 – interpretacja i analiza...

Psalm 130 to utwór znajdujący się w biblijnej „Księdze psalmów” noszący tytuł „Z otchłani grzechu ku Bożemu miłosierdziu” co wskazuje...

Metamorfoza Makbeta – jaki był...

Makbet - główny bohater dzieła Williama Szekspira - to postać dynamiczna. W trakcie rozwoju fabuły przechodzi on metamorfozę stając się zupełnym zaprzeczeniem...

Odyseja Homer – streszczenie i...

Streszczenie Pieśń I. Zgromadzenie bogów. Rady Ateny dla Telemacha. Odyseusz jest więziony przez nimfę Kalipso. Pragnęła ona aby więzień został jej mężem i...

Skarga umierającego – opracowanie...

Autorstwo i czas powstania Wiersz zwany „Skargą umierającego” został odnaleziony w dwóch różnych rękopisach: wrocławskim i płockim. Kapituła...

Pamiętnik Felka Parerasa – streszczenie...

Streszczenie 1. Najdalej jak ogonem sięgam Felek Pareras to mały kudłaty i pocieszny piesek którego imię oznacza szczęśliwy a nazwisko Pareras – parę ras.Trzydziestego...

Syzyfowe Prace - streszczenie plan...

Powieść Stefana Żeromskiego ukazała się w 1897 roku. Jej akcja rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku na terenach zaboru rosyjskiego. Streszczenie Utwór rozpoczyna...