Unikalne i sprawdzone teksty

Opowiadania – streszczenie ogólne cyklu

Geneza

„Opowiadania” Tadeusza Borowskiego ukazały się drukiem w 1947 roku pod tytułem „Pożegnanie z Marią”; rok później został zaś wydany zbiór „Kamienny świat”. Autor opisał w nich rzeczywistość hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, sięgając do własnych wspomnień. Tadeusz Borowski był bowiem więźniem Auschwitz w latach 1943 – 1944. Potem pisarz został przewieziony do Dachau.

Czas i miejsce akcji

Akcja „Opowiadań” rozgrywa się podczas II wojny światowej. Kilka historii obejmuje początek wojny i ma miejsce w okupowanej Warszawie („Matura na Targowej”, „Pożegnanie z Marią” i „Chłopiec z Biblią”). Większość opowiadań rozgrywa się w obozach w Oświęcimiu i w Brzezince, np. „U nas w Auschwitzu”. „Śmierć powstańca” toczy się w Wittenberdze, a „Bitwa pod Grunwaldem” we Freimanie.

Interpretacja

„Opowiadania” Tadeusza Borowskiego należą do prozy z pogranicza literatury dokumentalnej. Narratorem jest tu bowiem Tadek, postać obdarzona cechami z biografii samego autora, dzięki czemu opowiadania zyskują walor realizmu i wiarygodności. Jest to jednak kreacja literacka, którą początkowo mylono z Borowskim, co powodowało ataki na postawę pisarza wobec hitleryzmu. Autor wyposażył bowiem narratora w cechy człowieka zlagrowanego. Tadek z „Opowiadań” całkiem dobrze sobie radzi w rzeczywistości obozowej, nie odczuwa współczucia względem współwięźniów i sam bierze czynny udział w całej machinie totalitarnej przemocy.

Dzięki tej postaci Borowski pokazuje mechanizm działania hitlerowskiego totalitaryzmu. Jednostka odarta z więzi społecznych i rodzinnych, pozbawiona podstawowych środków do życia, walcząca o przeżycie każdego dnia zostaje zredukowana niemal jedynie do poziomu biologicznego. Za pomocą oddziaływania systemu kar i nagród oprawcy przekształcają ludzi w doskonale sterowane maszyny, numery wykonujące niewolniczą pracę na rzecz III Rzeszy.

„Opowiadania” Borowskiego posiadają również wymiar filozoficzny. Autor stawia tu bowiem  pytania o istotę człowieczeństwa, a także podstawowe wartości, na których oparte są cywilizacja i kultura.

Motywy

Motyw wojny – akcja opowiadań rozgrywa się w czasie II wojny światowej, głównie w obozach koncentracyjnych, ale także w okupacyjnej Warszawie. Borowski pokazuje wszystkie okrucieństwa, jakich ludzie dopuszczają się w warunkach wojennych.

Motyw miłości – występuje głównie w opowiadaniu „Pożegnanie z Marią” i ma charakter autobiograficzny. Narrator opowiadań podobnie jak autor jest zakochany w pięknej Marii, z którą rozdziela go wojna. Dziewczyna podobnie jak on zostaje aresztowana i wywieziona do obozu.

Motyw obozu – opowiadania należą do prozy dokumentalnej opisującej rzeczywistość obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i w Brzezince.

Motyw zagłady – zagłada to jeden z głównych wątków opowiadań. W obozach koncentracyjnych na zagładę skazani są przede wszystkim więźniowie narodowości żydowskiej. Większość z nich ginie w komorach gazowych zaraz po trafieniu do obozu. Obóz koncentracyjny to jednak w całości wielka machina nastawiona na powolne niszczenie człowieka. Więźniowie masowo umierają z głodu, chorób lub zostają zamordowani przez hitlerowców.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Ziemia obiecana – streszczenie

Tom I Akcja powieści rozgrywa się w Łodzi w latach 80. XIX wieku. Głównym bohaterem jest Karol Borowiecki. Mężczyzna dowiaduje się że spłonęła fabryka Goldberga...

Konopielka – streszczenie plan...

„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...

Raki - interpretacja i analiza

Fraszka „Raki” to pozornie hymn na część kobiet. Poeta zaleca służyć im wiernie ponieważ bogate są we wszelkie cnoty – są szczere nie zwracają uwagi...

Jądro ciemności – streszczenie...

Część I Akcja powieści rozgrywa się na statku „Nellie” w okolicach Gravesend podczas rejsu po Tamizie. Głównym bohaterem jest marynarz – Charlie...

Ojciec Goriot – streszczenie plan...

Streszczenie Akcja powieści toczy się w Paryżu w 1819 roku. Historia rozpoczyna się w podrzędnym pensjonacie pani Vauquer przy ulicy Neuve-Sainte-Geneviève gdzie...

U wrót doliny – interpretacja...

„U wrót doliny” to wiersz Zbigniewa Herberta który dotyka problematyki eschatologicznej. Tekst przedstawia poetycką wizję sądu ostatecznego. Wskazuje...

Miło szaleć kiedy czas po temu...

Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...

Kot w butach – streszczenie

Dawno temu żył sobie pewien młynarz. Był bardzo bogaty i miał trzech synów między których postanowił podzielić swój majątek. Gdy zmarł jego dwaj...

Pamiętnik narkomanki – streszczenie...

Streszczenie 1973 Akcja książki zaczyna się 21 marca 1973 r. Pierwszego dnia wiosny narratorka zrobiła coś zupełnie dla siebie - wzorowej uczennicy - niewyobrażalnego:...