Tadeusz Borowski w „Opowiadaniach” nie tylko przedstawia drobiazgowy obraz funkcjonowania obozów koncentracyjnych, ale także dokonuje głębokiej refleksji nad kulturą europejską, która wydała tak zatrute owoce. Rozważania narratora Tadka niejednokrotnie mają charakter filozoficzny. Bohater przebywając w obozie jako więzień doświadcza skrajnie ciężkich warunków, jednocześnie jednak jest wnikliwym obserwatorem zachowań innych ludzi, zarówno katów, jak i ofiar. Jego wizja człowieczeństwa i cywilizacji poraża gorzkim pesymizmem.
W opowiadaniu „U nas w Auschwitzu” Tadek oglądając upiorne sceny masowego ludobójstwa, zaczyna dostrzegać analogię pomiędzy rzeczywistością obozu i wydarzeniami, które legły u podstaw europejskiej cywilizacji. Uświadamia on sobie, że od zarania dziejów wielkie imperia wznoszono na krwi i wyzysku jednych narodów przez inne. Eksterminacja i reifikacja człowieka jest niejako wpisana w kulturę. Egipcjanie zbudowali bowiem wspaniałe piramidy, wykorzystując niewolniczą pracę podbitych ludów. Rzymianie zaś dokonali zagłady Etrusków. Współcześnie nikt nie pamięta o ofiarach, natomiast wszyscy podziwiają geniusz i wspaniałość starożytnych dzieł.
Z perspektywy obozowej pryczy bohaterowi wydaje się, że to samo czeka hitlerowskie Niemcy. Wielkie niemieckie koncerny wykorzystują niewolniczą pracę więźniów, a w przyszłości wszyscy zapomną o ich strasznych zbrodniach, będą zaś jedynie skupiać się na wyprodukowanym przez nich bogactwie. Co więcej, Borowski dostrzega, że granice między katem i ofiarą bywają płynne. Więźniowie obozów, by przeżyć, czasami muszą dopuszczać się strasznych czynów: matki zostawiają swoje dzieci, przyjaciele donoszą na siebie i okradają się, wszyscy stają się narzędziami zagłady. Kultura jest zatem przestrzenią zakłamania, w której pod pozorem ogłady i dobrych manier kryją się zbrodnicze ludzkie instynkty. Pisarz np. w opowiadaniu „Bitwa pod Grunwaldem” pokazuje, że obozowe prawa obowiązują również na wolności, są jedynie bardziej zakamuflowane.
Olejny obraz Maxa Ernsta „Ubu imperator” pochodzi z 1923 roku. Zaliczany bywa do dadaizmu chociaż niektórzy krytycy sądzą że zapowiada on już pojawienie...
Stanisław Wokulski pokochał Izabelę Łęcką od pierwszego wejrzenia. W dniu w którym dostrzegł ją w teatralnej loży postanowił uczynić wszystko by zdobyć jej...
Do cech najbardziej podziwianych przez większość ludzi należy odwaga. Pragniemy być dzielni stawiać czoła największym przeciwnością losu. Literatura i kino oferują...
Każdy z nas pewnie nie raz słyszał utyskiwania starszego pokolenia na młodzież która staje się coraz gorsza. Nie inaczej jest z młodymi ludźmi narzekającymi na...
Dom to nie tylko ściany. Pojęcie to można rozumieć także w sposób szerszy przenośny. Oznacza wtedy ono przestrzeń w której żyjemy – jej cechy postaci...
Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...
Don Kichot i jego giermek Sancho Pansa to bodaj najbardziej znana para literatury światowej. W literackich odniesieniach czy w ikonografii postacie te stanowią swego rodzaju...
Dramatyczna scena ukazana przez Jana Matejkę na obrazie „Rejtan upadek Polski” rozgrywa się na Zamku Królewskim w Warszawie trzeciego dnia sejmu rozbiorowego...
Romeo i Julia - obok Tristana i Izoldy – stanowią najbardziej rozpoznawalną parę tragicznych kochanków. Wypełniona emocjami historia ich życia wywarła olbrzymi...
