Unikalne i sprawdzone teksty

Konflikt pokoleń w „Nad Niemnem” – opracowanie | wypracowanie

Jednym z kluczowych wątków w powieści Elizy Orzeszkowej „Nad Niemnem” jest konflikt pokoleń. Uwidacznia się on szczególnie w relacji między Benedyktem Korczyńskim i jego synem Witoldem, a także między panią Andrzejową Korczyńską i jej synem Zygmuntem. Starsze pokolenie uosabia przede wszystkim załamanie wartości romantycznych. Młodość przedstawicieli tej generacji przypadła na okres powstania styczniowego, które zrodziło się z idei buntu i wiary w zwycięstwo. Jednocześnie pokolenie to doznało jednak dotkliwej klęski: powstanie zostało krwawo stłumione, na wspierające je ziemiaństwo spadły zaś dotkliwe represje w postaci konfiskat majątków i zsyłek na Sybir.

Benedykt Korczyński bardzo mocno przeżył upadek młodzieńczych ideałów. Jego brat Andrzej zginął podczas powstania, a rodzinny majątek został uszczuplony i obłożony karami. Korczyński musiał zaciekle walczyć i ciężko pracować, by udało mu się zatrzymać ziemię. Stało się to przyczyną jego zgorzknienia i frustracji. Mężczyzna całkowicie skupił się na pracy, zwątpił w dawne idee zbratania z ludem, a oznaką jego zagubienia było znaczące powiedzonko „to… tamto… tego”, którego używał w chwilach konsternacji.

Witold to z kolei przedstawiciel pokolenia, które nie pamięta już powstańczej klęski, należy do generacji zrodzonej w niewoli i mającej dość obcego ucisku. Jednocześnie syn Korczyńskiego to typowy pozytywista, nie tylko głosi, ale realizuje idee pracy organicznej i pracy u podstaw. Wierzy, że właśnie praca na rzecz prostego ludu, współdziałanie z nim i edukacja stanowią receptę na narodowe odrodzenie w przyszłości. Co więcej, Witoldowi nie jest obca również idea walki; podczas rozmowy z ojcem wyraźnie sugeruje bowiem, że nie boi się ponieść najwyższej ofiary dla dobra sprawy. Jednocześnie zarzuca on ojcu obojętność na powstańczą mogiłę i brak miłości do ludu i ziemi.

Postawa młodego Korczyńskiego stanowi zatem syntezę ideałów pozytywistycznych i romantycznych. Benedykt nazywa jego poglądy „powracającą falą”. Płomienna przemowa młodzieńca przełamuje niechęć Korczyńskiego i doprowadza do pojednania ojca i syna.

Z kolei Zygmunt Korczyński to przedstawiciel młodego pokolenia arystokracji, która całkowicie odcięła się od narodowej tradycji. Jego konflikt z matką, wdową po powstańcu styczniowym, dotyczy stosunku do rodzinnej ziemi, przeszłości i ludu. Wszystko, co dla pani Andrzejowej posiada najwyższą wartość: ofiara męża za wolność kraju, utrzymanie rodowego majątku, praca na rzecz edukacji chłopów, dla Zygmunta jest synonimem zacofania i śmieszności.

Młody Korczyński nie chce być ograniczony przez historyczne zaszłości, nie czuje się w obowiązku poświęcać dla idei narodowej, którą uważa za bezwartościową. Sam czuje się bowiem nie tyle Polakiem, co Europejczykiem i to właśnie za granicą, a nie w kraju chce prowadzić ciekawe i dostatnie życie.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy warto być emigrantem? Rozprawka...

Sprawa emigracji jest niezwykle aktualna w naszych czasach – w końcu setki tysięcy naszych rodaków opuszczają Polskę i udają się do innych krajów w...

Sarmatyzm – charakterystyka

W okresie Oświecenia sarmatyzm stał się wręcz synonimem zacofania i ciemnoty. Kojarzono go ze szlacheckim konserwatyzmem niechętnym edukacji nowym ideom i reformom politycznym...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Akademizm – cechy opis założenia...

Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...

Monolog Kordiana na szczycie Mont...

Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Opis tarczy Achillesa – środki...

Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

Dramat symboliczny – definicja...

Definicja wyznaczniki gatunku Dramat symboliczny to specyficzny rodzaj dramatu który pozwala na szersze i niedosłowne przedstawienie zamierzonego przekazu. Sama nazwa...