Unikalne i sprawdzone teksty

Etos pracy w „Nad Niemnem” | wypracowanie

Jedną z najważniejszych płaszczyzn ideowych powieści „Nad Niemnem” jest etos pracy. Praca stanowi tu bowiem wzorzec kulturowy usankcjonowany przez tradycję i realizowany przez całe społeczeństwo, a szczególnie przez najniższe warstwy. Jest ona powołaniem człowieka, przyczynia się do powszechnego dobra oraz do budowania społecznych więzi.

Kondycja człowieka jako istoty pracującej funkcjonuje w powieści w roli archetypu. Mityczny wzorzec stanowią Jan i Cecylia, protoplaści rodu Bohatyrowiczów, którzy w odległych czasach przybyli do nadniemeńskiej puszczy i zbudowali wspaniałą osadę. Znamienne jest, że właśnie dzięki ciężkiej pracy para została nobilitowana przez króla Zygmunta Augusta i zyskała nazwisko Bohatyrowiczów. Król uznał bowiem ich postawę za bohaterstwo i docenił niezwykły trud, wskazując go jako wzór godny naśladowania.

Tym samym praca zyskuje w powieści głębsze sensy; nie jest tylko zwykłym działaniem człowieka, ale także źródłem istotnych humanistycznych wartości. Dzięki pracy realizuje się ludzka godność – jednostka może czuć się potrzebna, wykorzystywać swoje zdolności, pomnażać bogactwo, a także budować wspólnotową więź. Szczególne znaczenie ma w powieści praca na roli, która opiera się na kontakcie z naturą i uczestnictwie w jej odwiecznym porządku. Ów etos pracy najbardziej wyraźnie widać w zaścianku Bohatyrowiczów.

Justyna Orzelska odwiedzając sąsiadów, również zaczyna angażować się w prace polowe, co staje się źródłem jej wewnętrznej przemiany. Niemal symboliczne znaczenie zyskuje w powieści scena, w której delikatna panna ze dworu kaleczy swoją dłoń sierpem i poznaje trud uprawiania ziemi oraz zbierania jej plonów. Początkowo Justyna odczuwa jedynie ból i zmęczenie, ale potem dostrzega, że staje się silniejsza, a ciało przyzwyczaja się do wysiłku. Co więcej, w miarę jak ręce dziewczyny twardnieją, hardzieje również jej dusza. Orzelska zyskuje wewnętrzną siłę i odwagę.

Ideał pracy bliski jest również Korczyńskim – Benedyktowi i Witoldowi. Pierwszy z nich postrzega pracę nieco zbyt jednostronnie, izoluje się bowiem od sąsiadów i działa tylko na rzecz własnego majątku. Z kolei Witold dostrzega błędy ojca i wskazuje, że jedynie praca w oparciu o wspólnotę ma sens i niezaprzeczalną wartość. Co więcej, młody Korczyński kieruje się pozytywistycznym hasłem pracy u podstaw i uważa, że jego obowiązkiem, jako przedstawiciela uprzywilejowanej warstwy społecznej, jest edukowanie i przekazywanie wszelkiej wiedzy prostemu ludowi. Dzięki temu istnieje bowiem szansa na zbudowanie silnego i zamożnego społeczeństwa, które będzie zdolne oprzeć się zewnętrznym zagrożeniom.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Etos pracy w „Nad Niemnem”

Jedną z najważniejszych płaszczyzn ideowych powieści „Nad Niemnem” jest etos pracy. Praca stanowi tu bowiem wzorzec kulturowy usankcjonowany przez tradycję i...

Tomasz Judym jako pozytywista

Tomasz Judym jest bohaterem powieści Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni”. Powieść została opublikowana w roku 1900 w okresie gdy rozkwitały w Polsce ideały...

„Człowiek bez ojczyzny jest jak...

Stare przysłowie mówi że „człowiek bez ojczyzny jest jak drzewo bez korzeni”. Niektórzy twierdzą że w dzisiejszych czasach maksyma ta staje się...

Opis mojej drogi z domu do szkoły...

Moja droga z domu do szkoły jest długa i wiedzie przez całe miasto. Część z niej muszę przejść pieszo a część pokonuje autobusem. Obok mojego domu skręcam w alejkę....

Satyra – definicja i wyznaczniki...

Słowo „satyra” bardzo często pojawia się w prasie i telewizji. Przywykliśmy do niego tak bardzo że często sami nie zastanawiamy się jakie są cechy satyry...

„Kto czyta książki żyje podwójnie”...

Wielki włoski intelektualista Umberto Eco stwierdził że kto czyta książki żyje podwójnie. Uważam że ten profesor a przy tym wspaniały pisarz (autor „Imienia...

Recenzja książki „W 80 dni dookoła...

Juliusz Verne to według mnie jeden z najciekawszych pisarzy jacy żyli w XIX wieku! Była to epoka obfitująca w wielkich literatów – wtedy tworzyli Henryk Sienkiewicz...

Teoria Czystej Formy

W historii polskiej kultury Stanisław Ignacy Witkiewicz zapisał się nie tylko jako wybitny twórca ale także jako autor jednej z najciekawszych i najbardziej nietypowych...

Jaki obraz wsi i jej mieszkańców...

Jeszcze do czasów po II wojnie światowej Polska była krajem rolniczym – większość społeczeństwa pracowała na roli. Temat życia na wsi pojawiał się więc...