„Dawid” Michała Anioła jest jedną z najbardziej cenionych rzeźb, prawdziwym arcydziełem uznanym na całym świecie. Wybitny twórca pracował nad nim przez kilka lat, powstawało ono najprawdopodobniej w okresie 1501 – 1504. Figura ma aż 434 cm wysokości (517 wraz z podstawą), dzięki czemu jawi się jako monumentalna, potężna.
Opis
Dzieło przedstawia biblijną postać Dawida na chwilę przed podjęciem decyzji o pojedynku z Goliatem. Muskularne, silne nogi dźwigają dobrze zbudowaną klatkę piersiową o wyraźnie zaznaczonej muskulaturze. Prawa ręka posągu ułożona jest wzdłuż ciała, dłoń dotyka prawego uda. Natomiast lewa ręka jest zgięta w łokciu i uniesona. Dzierży ona skórzaną procę, która jest przerzucona nad barkiem Dawida. Jego ozdobiona kręconymi i bujnymi włosami głowa zwrócona jest w lewą stronę. Przedstawiony mężczyzna zdaje się wypatrywać rywala, a na jego regularnej twarzy maluje się pewność siebie, przekonanie o wsparciu udzielonym przez samego Boga.
Dawid jest nagi. Uwagę przykuwają doskonale oddane szczegóły anatomiczne (wypukłości i wklęsłości mięśni, naczynia krwionośne) i niezachwiane proporcje, co sprawia, że dzieło w pełni wpisuje się w estetykę klasyczną, spełnia wymagania kanonów ówczesnego piękna.
Interpretacja
Król Izraela ukazany został w kontrapoście, co oznacza, że ciężar jego ciała oparty jest na jednej nodze (w tym wypadku lewej). Mocno stojący na ziemi i wpatrujący się najprawdopodobniej w szeregi nieprzyjaciela, próbując zlokalizować swego rywala, mężczyzna zdaje się spoglądać w przyszłość z pewnością. W tym wypadku kluczowym okazuje się kontekst biblijny. Dawid, zanim został królem Izraela, pokonał olbrzymiego Filistyna – Goliata. Nagrodą za zwycięstwo była ręka córki króla Saula. Młodzieniec szybko przerósł władcę, stając się ulubieńcem ludu, jego wybawicielem. Dlatego postać ta może być odczytywana jako symbol wolności, odwagi i gotowości do stawiania czoła nawet najbardziej wymagającym przeciwnikom i trudnościom. Z kolei wsparcie Boga (obecne w życiu Dawida także po zwycięstwie) zdaje się akcentować fakt, iż mądrość i wiara są wartościami o szczególnym znaczeniu.
Uwagę zwraca także innowacyjność koncepcji Michała Anioła. W większości przedstawień Dawida ukazywano jako dumnego zwycięzcę, często dzierżącego głowę Goliata. Realizując swój zamysł artystyczny w określony sposób, dostosował on powstałe dzieło do wartości chrześcijańskich i renesansowych.
Rzeźba Michała Anioła postawiona została na placu della Signoria (Florencja), mając symbolizować wolność mieszkańców miasta, jej umiłowanie oraz gotowość do jej obrony.