Dzieje Andrzeja Kmicica | wypracowanie

Andrzej Kmicic – główny bohater „Potopu” – często uważany jest za jedną z najbardziej interesujących i najbarwniejszych postaci w historii polskiej literatury. Jego droga życiowa – pełna błędów, zaskakujących zwrotów akcji i niespodziewanych wydarzeń – sprawia, że powieść Sienkiewicza czyta się z zapartym tchem.

Herakliusz Billewicz – pułkownik i podkomorzy upicki – zamieścił w swoim testamencie zapis, zgodnie z którym jego wnuczka, Aleksandra Billewiczówna, zobowiązana była poślubić Andrzeja Kmicica, chorążego orszańskiego i syna dawnego przyjaciela pułkownika Herakliusza.Przeznaczona sobie para spotyka się w Wodoktach po upływie 10 lat od ich ostatniego widzenia. Szybko przypadają sobie do gustu, a data ślubu zostaje ustalona w taki sposób, by uszanować żałobę. Andrzej Kmicic i Aleksandra Billewiczówna mają stanąć przed ołtarzem po sześciu miesiącach.

Szczęście głównego bohatera jest chwilowe. Okoliczna szlachta szybko poznaje jego mroczną stronę awanturnika i warchoła. Zakrapiana uczta w Lubiczu, zniszczenie portretów Billewiczów i krwawy odwet za los kompanów (spalenie Wołmontowicz) – wszystko to sprawia, że Kmicic staje się największym wrogiem laudańskich rodów. Przed pewną śmiercią ratuje go panna Billewiczówna, która następnie stanowczo wypędza narzeczonego. Gotowa jest mu przebaczyć tylko wtedy, kiedy uczyni to szlachta laudańska.

Główny bohater działa pod wpływem emocji. Porywa Oleńkę, najeżdżając Wodokty z niewielkim oddziałem Kozaków. Okoliczne oddziały przeprowadzają skuteczną akcję odbicia Billewiczówny, a Wołodyjowski rani mężczyznę, którego uważał za zdrajcę (mówiono, że Kmicic sprzymierzył się z kozackim atamanem Zołtareńką).

Kiedy Szwedzi przekraczają granicę Rzeczpospolitej, Kmicic, podobnie jak większość litewskich oficerów, udaje się do Kiejdan. Tam przysięga wierność i posłuszeństwo Hetmanowi Wielkiemu Litewskiemu Januszowi Radziwiłłowi. Wkrótce na jaw wychodzą prawdziwe intencje księcia, który dołącza do najeźdźcy. Znaczna część polskich oficerów wypowiada posłuszeństwo, czego nie może uczynić główny bohater, a to ze względu na złożoną przysięgę.

Kmicic, choć z ciężkim sercem, pozostaje pod komendą wielkiego hetmana litewskiego. Wkrótce Radziwiłł wysyła go z listami do oficerów i księcia Bogusława. Spotkanie z młodszym magnatem przynosi dla litewskiego rodu tragiczne skutki. Główny bohater poznaje ich motywy, uświadamia sobie, że są zdrajcami. Próbuje więc porwać Bogusława, by udowodnić swą niewinność i oddać go w ręce stronników króla. Księciu udaje się jednak uciec, a Kmicic zostaje z kilkoma wiernymi ludźmi i poważną raną. Postanawia wtedy zmienić nazwisko, wiedząc, że będzie poszukiwany zarówno przez ludzi Radziwiłła, jak i stronników króla, gdyż rozpuszczone zostały plotki, jakoby celem bohatera było porwanie Jana Kazimierza.

Odzyskawszy zdrowie w chacie smolarzy, Babinicz wyruszył do króla Jana Kazimierza, a jego kompanię zasiliło trzech Kiemliczów. Zanim bohater spotkał się z władcą, wziął udział w bohaterskiej obronie Jasnej Góry. Jego zapał i poświęcenie pomogły ocalić klasztor, gdyż mężczyzna zdecydował się na heroiczny czyn, jakim było wysadzenie kolubryny. Później znalazł się w niewoli Kuklinowskiego, a z pomocą przyszli mu właśnie Kiemliczowie.

Podróż do króla zajęła bohaterowi wiele czasu. W czasie spotkania z władcą szybko zyskał on jego przychylność, a później wykazał się męstwem, gdy Szwedzi napadli orszak króla nieopodal Nowego Targu. Właśnie wtedy, przed samym Janem Kazimierzem, bohater wyznał swe prawdziwe nazwisko.

Zrehabilitowany Kmicic stanął na czele oddziału tatarskiego, który brał udział w najważniejszych dla Rzeczpospolitej bitwach. Dla samego chorążego orszańskiego największe znaczenie miała ta pod Tykocinem, w czasie której pojmał Bogusława Radziwiłła, a następnie oddał go Tatarom (księcia wykupił krewny, uznając, że nie godzi się, by był więźniem ludu niemalże dzikiego).

Długo jeszcze Kmicic krążył po ziemiach Rzeczpospolitej i Prus, tępiąc szablę na pancerzach nieprzyjaciela. Pod Magierowem odniósł ciężką ranę i spodziewając się śmierci, udał się do Lubicza. Jednakże dzięki trosce Billewiczówny bohater wrócił do zdrowia, a wkrótce list potwierdzający jego zasługi wojenne do Wodoktów przysłał sam Jan Kazimierz (za pośrednictwem Zagłoby i Wołodyjowskiego). Oleńka rzekła do niego: Jędruś, ran twoich nie godnam całować!, a wszyscy patrzyli nań od tego momentu z wielkim szacunkiem.

Kmicic i Oleńka wiedli po wojnie długie i szczęśliwe życie. Były chorąży został starostą upickim i rządził mądrze i rozsądnie, a żona służyła mu radą.