Mitologia była czymś, co w czasach starożytności i średniowiecza (w przypadku terenów pogańskich) porządkowało ludziom obraz świata. Nie wszyscy oczywiście uznawali ją za źródło nieomylnej prawdy– w antycznych religiach nie było odpowiednika katolickich dogmatów, rzeczy nie podlegających dyskusji. Co więcej, wielu starożytnych filozofów oburzało się na mity, uznając, że to niegodne, by przedstawiać bogów w ten sposób. Jak można – pytali – ukazywać Zeusa, jako kobieciarza? Skoro potępia się pewne wady u ludzi, to nie należy przypisywać ich bogom. Jednak głosy tych sceptyków nie przeszkadzały ludziom cieszyć się sztuką i literaturą opowiadającą o bardziej i mniej chwalebnych czynach bogów i herosów. Może właśnie dlatego, że ich postępowanie było tak skomplikowane, a charaktery tak barwne, mitologia pozostała inspiracją dla sztuki nawet wtedy, gdy pogaństwo zostało zastąpione przez religię wyznawców Chrystusa.
W „Boskiej Komedii” Dante obficie korzysta z motywów mitologicznych. Jednym ze strażników piekła jest przykładowo Cerber. Dante i Wergiliusz natykają się również na Arachne, kobietę-pająka. Do owego wątku mitologii greckiej odniósł się również Gustav Dore, autor jednej z najsłynniejszych kolekcji ilustracji do „Boskiej Komedii”. Na klimatycznej grafice widzimy podróżujących przez piekło poetów, obserwujących Arachne, wijącą się w mieszaninie bólu i ekstazy. Mitologia często otwierała pola do różnorodnych interpretacji – klątwa mogła być uznana za łaskę i na odwrót.
Dante połączył starożytne podania z wizją świata średniowiecznego chrześcijaństwa. Z kolei współczesny pisarz fantasty, Neil Gaiman, osadził pogańskich bogów we współczesnych Stanach Zjednoczonych. „Amerykańscy bogowie” opowiadają o dawnych władcach świata, którzy pozbawieni wyznawców, stracili moc. Teraz przypominają oni starców, wspominających dobre czasy. Żebrzą o odrobinę ludzkiego podziwu, próbują sił, jako gwiazdy estrady, biznesmeni, nawet jako prostytutki (bogini Isztar, którą w starożytności czczono przy pomocy tak zwanej „sakralnej prostytucji”). Gaiman wykorzystuje motywy mitologiczne, by wywołać nastrój melancholii – cóż może być trwałego w świecie, w którym nawet bogowie zostali strąceni z Olimpu? Ale autorowi chodzi również o satyrę na współczesną Amerykę, pogubioną wśród apokaliptycznych sekt, wyznawców New Age i dziwnych kultów. Gaiman skłania Amerykanów do zastanowienia się nad tym, czy w sprawach duchowych nie idą na łatwiznę i czy nie uznają kwestii metafizycznych za kolejny produkt, który można kupić w supermarkecie razem z mrożoną pizzą i kawą rozpuszczalną.
Motywy mitologiczne były i są wykorzystywane w literaturze. Twórcy chętnie sięgają do wątków znanych wszystkim, by wyciągnąć z nich nową treść. Dante przywoływał barwne postacie mitologiczne, by tym większe wrażenie wywierała jego wizja chrześcijańskich zaświatów. Z kolei Neil Gaiman odwoływał się do starożytnych bogów, by zadać kilka istotnych pytań o kondycję współczesnego świata. Pewne pozostaje jedno – wątki mitologiczne będą jeszcze długo wykorzystywane w literaturze i sztuce.
Po zniszczeniu Troi pragnąłem wrócić do kraju ojczystego Itaki oraz do swych bliskich – żony Penelopy i syna Telemacha. Niestety gniew Posejdona powodował że...
Moje wakacje były naprawdę wspaniałe. W tym roku miałem okazje z moimi rodzicami zwiedzić Turcję. Podczas naszych wakacji przeżyłem niesamowite rzeczy. Przede wszystkim...
Batman i Superman należą do najbardziej znanych postaci amerykańskiej kultury masowej (popkultury). Są to bohaterowie komiksów które doczekały się mnóstwa...
Szanowni Państwo chciałem dzisiaj poruszyć pewne zagadnienie moralne. Wybitny komediopisarz francuski Molier zawarł w dramacie „Świętoszek” celną uwagę. Mianowicie...
Romeo i Julia - obok Tristana i Izoldy – stanowią najbardziej rozpoznawalną parę tragicznych kochanków. Wypełniona emocjami historia ich życia wywarła olbrzymi...
Nazwisko znaczące w literaturze to zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego „nazwisko bohatera utworu literackiego które stanowi aluzję do charakteru lub...
Wielu z nas słyszało nieraz mądrość „człowiek uczy się przez całe życie”. Zazwyczaj nie przywiązujemy do tej myśli specjalnej uwagi. Stwierdzamy że to...
Drogi Romeo od naszego ostatniego spotkania sprawy potoczyły się gwałtownie i w zupełnie niespodziewany sposób. Gdy Twoje ostrze przebiło Tybalta a książę skazał...
Motyw utopii przewijał się przez literaturę już w starożytności chociaż sama nazwa pochodzi od utwory Tomasza Morusa. Wątek odległej krainy (zazwyczaj wyspy) na którą...