Unikalne i sprawdzone teksty

Motywy mitologiczne w literaturze i sztuce | wypracowanie

Mitologia była czymś, co w czasach starożytności i średniowiecza (w przypadku terenów pogańskich) porządkowało ludziom obraz świata. Nie wszyscy oczywiście uznawali ją za źródło nieomylnej prawdy– w antycznych religiach nie było odpowiednika katolickich dogmatów, rzeczy nie podlegających dyskusji. Co więcej, wielu starożytnych filozofów oburzało się na mity, uznając, że to niegodne, by przedstawiać bogów w ten sposób. Jak można – pytali – ukazywać Zeusa, jako kobieciarza? Skoro potępia się pewne wady u ludzi, to nie należy przypisywać ich bogom. Jednak głosy tych sceptyków nie przeszkadzały ludziom cieszyć się sztuką i literaturą opowiadającą o bardziej i mniej chwalebnych czynach bogów i herosów. Może właśnie dlatego, że ich postępowanie było tak skomplikowane, a charaktery tak barwne, mitologia pozostała inspiracją dla sztuki nawet wtedy, gdy pogaństwo zostało zastąpione przez religię wyznawców Chrystusa.

W „Boskiej Komedii” Dante obficie korzysta z motywów mitologicznych. Jednym ze strażników piekła jest przykładowo Cerber. Dante i Wergiliusz natykają się również na Arachne, kobietę-pająka. Do owego wątku mitologii greckiej odniósł się również Gustav Dore, autor jednej z najsłynniejszych kolekcji ilustracji do „Boskiej Komedii”. Na klimatycznej grafice widzimy podróżujących przez piekło poetów, obserwujących Arachne, wijącą się w mieszaninie bólu i ekstazy. Mitologia często otwierała pola do różnorodnych interpretacji – klątwa mogła być uznana za łaskę i na odwrót.

Dante połączył starożytne podania z wizją świata średniowiecznego chrześcijaństwa. Z kolei współczesny pisarz fantasty, Neil Gaiman, osadził pogańskich bogów we współczesnych Stanach Zjednoczonych. „Amerykańscy bogowie” opowiadają o dawnych władcach świata, którzy pozbawieni wyznawców, stracili moc. Teraz przypominają oni starców, wspominających dobre czasy. Żebrzą o odrobinę ludzkiego podziwu, próbują sił, jako gwiazdy estrady, biznesmeni, nawet jako prostytutki (bogini Isztar, którą w starożytności czczono przy pomocy tak zwanej „sakralnej prostytucji”). Gaiman wykorzystuje motywy mitologiczne, by wywołać nastrój melancholii – cóż może być trwałego w świecie, w którym nawet bogowie zostali strąceni z Olimpu? Ale autorowi chodzi również o satyrę na współczesną Amerykę, pogubioną wśród apokaliptycznych sekt, wyznawców New Age i dziwnych kultów. Gaiman skłania Amerykanów do zastanowienia się nad tym, czy w sprawach duchowych nie idą na łatwiznę i czy nie uznają kwestii metafizycznych za kolejny produkt, który można kupić w supermarkecie razem z mrożoną pizzą i kawą rozpuszczalną.

Motywy mitologiczne były i są wykorzystywane w literaturze. Twórcy chętnie sięgają do wątków znanych wszystkim, by wyciągnąć z nich nową treść. Dante przywoływał barwne postacie mitologiczne, by tym większe wrażenie wywierała jego wizja chrześcijańskich zaświatów. Z kolei Neil Gaiman odwoływał się do starożytnych bogów, by zadać kilka istotnych pytań o kondycję współczesnego świata. Pewne pozostaje jedno – wątki mitologiczne będą jeszcze długo wykorzystywane w literaturze i sztuce.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Lekarz – zawód czy posłannictwo?...

Zawód lekarza to jedna z najbardziej interesujących profesji. Nieustannie styka się on ze śmiercią ratuje ludzi przed chorobami i przynosi im ulgę w cierpieniu –...

Niezapomniana przygoda - opowiadanie...

Nigdy nie sądziłam że niezapomniana przygoda przytrafi mi się podczas drogi do szkoły. Od zawsze przecież chodziłam tą samą ścieżką przez las. Jednak do ostatniej...

Czy bohaterów „Dywizjonu 303”...

Arkady Fiedler w swojej książce „Dywizjon 303” nazywa polskich pilotów biorących udział w bitwie o Anglię współczesnymi rycerzami. Porównanie...

Czy kultura polska jest kulturą...

Odpowiedź na pytanie czy kultura polska jest kulturą o cechach mieszczańskich nie jest odpowiedzią łatwą. Można bowiem w polskiej kulturze dostrzec elementy twórczości...

Sens przypowieści biblijnych

Zazwyczaj gdy mowa o Biblii mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden obszerny tom....

„Jądro ciemności” - znaczenie...

Tytuł „Jądro ciemności” ma znaczenie symboliczne. Po pierwsze odnosi się do Afryki jako kontynentu czarnych ludzi – w sensie dosłownym – ale również...

Biedota w „Lalce” – opracowanie...

„Lalka” Bolesława Prusa jest dziełem w którym ukazana została szczegółowa panorama polskiego społeczeństwa. Co charakterystyczne dla powieści...

Motyw vanitas w literaturze i sztuce...

Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...

O czym mówią moje książki nocą...

„Książka nie jest tak fajna jak film!” – powiedział ostatnio mój kolega. „W filmie widzisz co robią bohaterowie słyszysz jak rozmawiają....