Mitologia była czymś, co w czasach starożytności i średniowiecza (w przypadku terenów pogańskich) porządkowało ludziom obraz świata. Nie wszyscy oczywiście uznawali ją za źródło nieomylnej prawdy– w antycznych religiach nie było odpowiednika katolickich dogmatów, rzeczy nie podlegających dyskusji. Co więcej, wielu starożytnych filozofów oburzało się na mity, uznając, że to niegodne, by przedstawiać bogów w ten sposób. Jak można – pytali – ukazywać Zeusa, jako kobieciarza? Skoro potępia się pewne wady u ludzi, to nie należy przypisywać ich bogom. Jednak głosy tych sceptyków nie przeszkadzały ludziom cieszyć się sztuką i literaturą opowiadającą o bardziej i mniej chwalebnych czynach bogów i herosów. Może właśnie dlatego, że ich postępowanie było tak skomplikowane, a charaktery tak barwne, mitologia pozostała inspiracją dla sztuki nawet wtedy, gdy pogaństwo zostało zastąpione przez religię wyznawców Chrystusa.
W „Boskiej Komedii” Dante obficie korzysta z motywów mitologicznych. Jednym ze strażników piekła jest przykładowo Cerber. Dante i Wergiliusz natykają się również na Arachne, kobietę-pająka. Do owego wątku mitologii greckiej odniósł się również Gustav Dore, autor jednej z najsłynniejszych kolekcji ilustracji do „Boskiej Komedii”. Na klimatycznej grafice widzimy podróżujących przez piekło poetów, obserwujących Arachne, wijącą się w mieszaninie bólu i ekstazy. Mitologia często otwierała pola do różnorodnych interpretacji – klątwa mogła być uznana za łaskę i na odwrót.
Dante połączył starożytne podania z wizją świata średniowiecznego chrześcijaństwa. Z kolei współczesny pisarz fantasty, Neil Gaiman, osadził pogańskich bogów we współczesnych Stanach Zjednoczonych. „Amerykańscy bogowie” opowiadają o dawnych władcach świata, którzy pozbawieni wyznawców, stracili moc. Teraz przypominają oni starców, wspominających dobre czasy. Żebrzą o odrobinę ludzkiego podziwu, próbują sił, jako gwiazdy estrady, biznesmeni, nawet jako prostytutki (bogini Isztar, którą w starożytności czczono przy pomocy tak zwanej „sakralnej prostytucji”). Gaiman wykorzystuje motywy mitologiczne, by wywołać nastrój melancholii – cóż może być trwałego w świecie, w którym nawet bogowie zostali strąceni z Olimpu? Ale autorowi chodzi również o satyrę na współczesną Amerykę, pogubioną wśród apokaliptycznych sekt, wyznawców New Age i dziwnych kultów. Gaiman skłania Amerykanów do zastanowienia się nad tym, czy w sprawach duchowych nie idą na łatwiznę i czy nie uznają kwestii metafizycznych za kolejny produkt, który można kupić w supermarkecie razem z mrożoną pizzą i kawą rozpuszczalną.
Motywy mitologiczne były i są wykorzystywane w literaturze. Twórcy chętnie sięgają do wątków znanych wszystkim, by wyciągnąć z nich nową treść. Dante przywoływał barwne postacie mitologiczne, by tym większe wrażenie wywierała jego wizja chrześcijańskich zaświatów. Z kolei Neil Gaiman odwoływał się do starożytnych bogów, by zadać kilka istotnych pytań o kondycję współczesnego świata. Pewne pozostaje jedno – wątki mitologiczne będą jeszcze długo wykorzystywane w literaturze i sztuce.
Należę do osób które mają w zwyczaju przywiązywać się do różnych przedmiotów. Mam kilka kolekcji które bardzo sobie cenię i których...
Epopeja oznacza rozbudowany utwór poetycki o charakterze epickim który ukazuje ważne doniosłe z punktu widzenia danej zbiorowości wydarzenia historyczne kreując...
Literatura może zmienić życie na dobre lub na złe – taki wniosek wydaje się nasuwać po lekturze „Lalki” Bolesława Prusa oraz „Innego świata”...
Zima to najpiękniejsza pora roku. Jest też porą najbardziej tajemniczą i pobudzającą wyobraźnię. Zimą wcześniej zapada zmrok i na niebie szybko pojawiają się gwiazdy....
„Potop” roztacza przed czytelnikiem bogaty krajobraz Rzeczpospolitej z lat 1655 - 1660. Był to okres bujnego rozkwitu baroku epoki kojarzonej w historii polskiej...
Tomek Sawyer to chyba największy łobuz w dziejach literatury! Ten bohater książek amerykańskiego pisarza Marka Twaina przeżył tyle przygód i spłatał tyle psikusów...
Pisarze i filozofowie przekonują nas że przyjaźń to jedna z najważniejszych rzeczy w życiu. Przyjaciel wysłucha nas wspomoże w trudnych chwilach poradzi jak zachować...
Odpowiedź na pytanie czy Tezeusz jest bohaterem bez skazy nie jest odpowiedzią łatwą. Odbiorca mitu widzi obraz człowieka którego po śmierci czczą rzesz ludzi....
„Oblicze wojny” to obraz namalowany techniką olejną na płótnie o wymiarach 100 x 79cm. Powstał on w czasie pobytu Salvadora Dalego w Stanach Zjednoczonych...