Adam Ważyk był postacią ważną w polskiej kulturze XX wieku, chociaż dzisiaj o autorze „Poematu dla dorosłych” pamiętają głównie historycy literatury (i badacze dziejów politycznych naszego kraju!). Przyszły poeta urodził się w 1905 roku, w zamieszkującej w Warszawie rodzinie żydowskiej. Prawdziwe nazwisko Adama brzmiało Wagman. Jego bratem był Chaim Lejb, który jako Leon Trystan zdobył w okresie międzywojennym pewną pozycję w rodzimej branży filmowej, jednak zginął w 1941 roku, w trakcie działań militarnych.
Czas II Rzeczypospolitej to dla Adama początek działalności pisarskiej i krytycznej. Związany z różnymi ugrupowaniami awangardowymi, autor opublikował wówczas tom opowiadań „Człowiek w burym ubraniu” (1930) oraz powieść „Mity rodzinne” (1938). Pisał również teksty publicystyczne do prasy, analizując nową wówczas sztukę, jaką było kino. Zważywszy, że wtedy większość ludzi kultury uważało je za rozrywkę jarmarczną, dobrą dla ludzi prostych, zajęcie się filmem przez młodego krytyka uznać można za rodzaj deklaracji ideowej.
Po wybuchu wojny Ważyk trafił do Lwowa. Miasto to zostało w 1939 roku przyłączone do Związku Radzieckiego, który razem z Niemcami dokonał rozbioru Polski (pakt Ribbentrop-Mołotow). Nasz bohater poparł komunistyczne władze – tej „nowej wierze” pozostał wierny przez następnych kilkanaście lat. Byłem w domu wariatów, wspominał później ten okres, zestawiając swój komunizm z obłędem.
W 1943 roku opublikował ważny dla swej twórczości tom „Serce granatu”. W czasie II wojny światowej Ważyk działał jako politruk (oficer polityczny – tzn. zajmujący się propagandą) w Wojsku Polskim w Związku Radzieckim. W latach czterdziestych, już po zakończeniu konfliktu, poeta wspierał wysiłki władz, dążących do przebudowy społeczeństwa i kultury na sowiecką modłę. Stefan Kisielewski wspominał: świetny znawca poezji francuskiej, nowoczesnego malarstwa, nagle zrobił się politrukiem od sztuki i heroldem socrealizmu. Niszczył nas wszystkich okropnie.
Połowa lat pięćdziesiątych przyniosła Ważykowi rozczarowanie w stosunku do komunizmu. Jak sam to ujął, „wyleczył się” z ideologicznego „szaleństwa”. W 1955 roku opublikował „Poemat dla dorosłych”. Utwór ten opisywał w naturalistyczny sposób cierpienia robotników, wznoszących Nową Hutę. Był to cios w dotychczasową propagandę władz, które uznawały budowę miasta za jedno z najważniejszych dokonań Polski Ludowej. W Związku Radzieckim literackim dokonaniem, które symbolizowało koniec stalinizmu stała się powieść Ilii Erenburga „Odwilż”. W Polsce tę rolę spełnił utwór Ważyka. Trzeba dodać, że w kolejnych latach autor coraz bardziej odchodził od swoich niegdysiejszych przekonań. W 1957 roku wystąpił z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – na ten gest zdecydowało się wówczas stosunkowo niewielu ludzi kultury. Z kolei w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Ważyk poparł szereg inicjatyw wymierzonych w cenzurę i zależność Polski od Związku Radzieckiego.
Byłoby jednak błędem widzieć w poecie wyłącznie twórcę „politycznego”. Był on również autorem subtelnych esejów literackich („Dziwna historia awangardy”, 1976), a także wielu przekładów poetyckich z języka francuskiego i rosyjskiego.
Poeta zmarł w ukochanej Warszawie w 1982 roku.
Biografia Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku. Zamieszkiwała Suwałki do 7 roku życia. Wtedy przeprowadziła się razem z ojcem prawnikiem oraz matką która...
Biografia Janusz Korczak (właśc. Henryk Goldszmit) urodził się w Warszawie 22 lipca 1878 lub 1879 r. a zmarł 6 sierpnia 1942 r. w Treblince. Był pedagogiem twórcą...
Biografia Władysław Broniewski urodził się w 1897 roku w Płocku. Ojciec poety Antoni Broniewski był kasjerem bankowym; niestety wcześnie osierocił rodzinę. Matka Broniewskiego...
Biografia Maciej Wojtyszko to polski reżyser dramatopisarz autor sztuk scenariuszy i filmów animowanych a także utworów dla dzieci. Urodził się 16 kwietnia...
Biografia Wiktor Gomulicki (właśc. Wiktor Teofil Gomulicki pisał pod pseudonimem Fantazy) – polski poeta i prozaik kolekcjoner a także badacz historii Warszawy; czołowy...
Mark Twain uznawany jest powszechnie za jednego z ojców literatury amerykańskiej. Pamiętać należy że Stany Zjednoczone Ameryki powstały dopiero w XVIII wieku i musiało...
Jarosław Iwaszkiewicz to zapewne jedna z najbardziej skomplikowanych postaci polskiej literatury XX wieku. Potomek rodziny szlacheckiej (urodzony w 1892 w Kalniku) w okresie...
Biografia Lucy Maud Montgomery to pisarka której twórczość przyniosła jej wieloletnią sławę a jej utwory znane są wśród rzesz czytelników...
Biografia Barbara Kosmowska – polska pisarka i poetka. Urodziła się 24 stycznia 1958 r. w Bytowie. Mimo młodego wieku szybko zaskarbiła sobie sympatię odbiorców...