Adam Ważyk był postacią ważną w polskiej kulturze XX wieku, chociaż dzisiaj o autorze „Poematu dla dorosłych” pamiętają głównie historycy literatury (i badacze dziejów politycznych naszego kraju!). Przyszły poeta urodził się w 1905 roku, w zamieszkującej w Warszawie rodzinie żydowskiej. Prawdziwe nazwisko Adama brzmiało Wagman. Jego bratem był Chaim Lejb, który jako Leon Trystan zdobył w okresie międzywojennym pewną pozycję w rodzimej branży filmowej, jednak zginął w 1941 roku, w trakcie działań militarnych.
Czas II Rzeczypospolitej to dla Adama początek działalności pisarskiej i krytycznej. Związany z różnymi ugrupowaniami awangardowymi, autor opublikował wówczas tom opowiadań „Człowiek w burym ubraniu” (1930) oraz powieść „Mity rodzinne” (1938). Pisał również teksty publicystyczne do prasy, analizując nową wówczas sztukę, jaką było kino. Zważywszy, że wtedy większość ludzi kultury uważało je za rozrywkę jarmarczną, dobrą dla ludzi prostych, zajęcie się filmem przez młodego krytyka uznać można za rodzaj deklaracji ideowej.
Po wybuchu wojny Ważyk trafił do Lwowa. Miasto to zostało w 1939 roku przyłączone do Związku Radzieckiego, który razem z Niemcami dokonał rozbioru Polski (pakt Ribbentrop-Mołotow). Nasz bohater poparł komunistyczne władze – tej „nowej wierze” pozostał wierny przez następnych kilkanaście lat. Byłem w domu wariatów, wspominał później ten okres, zestawiając swój komunizm z obłędem.
W 1943 roku opublikował ważny dla swej twórczości tom „Serce granatu”. W czasie II wojny światowej Ważyk działał jako politruk (oficer polityczny – tzn. zajmujący się propagandą) w Wojsku Polskim w Związku Radzieckim. W latach czterdziestych, już po zakończeniu konfliktu, poeta wspierał wysiłki władz, dążących do przebudowy społeczeństwa i kultury na sowiecką modłę. Stefan Kisielewski wspominał: świetny znawca poezji francuskiej, nowoczesnego malarstwa, nagle zrobił się politrukiem od sztuki i heroldem socrealizmu. Niszczył nas wszystkich okropnie.
Połowa lat pięćdziesiątych przyniosła Ważykowi rozczarowanie w stosunku do komunizmu. Jak sam to ujął, „wyleczył się” z ideologicznego „szaleństwa”. W 1955 roku opublikował „Poemat dla dorosłych”. Utwór ten opisywał w naturalistyczny sposób cierpienia robotników, wznoszących Nową Hutę. Był to cios w dotychczasową propagandę władz, które uznawały budowę miasta za jedno z najważniejszych dokonań Polski Ludowej. W Związku Radzieckim literackim dokonaniem, które symbolizowało koniec stalinizmu stała się powieść Ilii Erenburga „Odwilż”. W Polsce tę rolę spełnił utwór Ważyka. Trzeba dodać, że w kolejnych latach autor coraz bardziej odchodził od swoich niegdysiejszych przekonań. W 1957 roku wystąpił z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – na ten gest zdecydowało się wówczas stosunkowo niewielu ludzi kultury. Z kolei w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Ważyk poparł szereg inicjatyw wymierzonych w cenzurę i zależność Polski od Związku Radzieckiego.
Byłoby jednak błędem widzieć w poecie wyłącznie twórcę „politycznego”. Był on również autorem subtelnych esejów literackich („Dziwna historia awangardy”, 1976), a także wielu przekładów poetyckich z języka francuskiego i rosyjskiego.
Poeta zmarł w ukochanej Warszawie w 1982 roku.
Carlo Collodi naprawdę nazywał się Carlo Lorenzini i urodził się we Florencji w 1826 roku. Pochodził z chłopskiej rodziny i miał dziesięcioro rodzeństwa chociaż większość...
Biografia Zbigniew Nienacki (właśc. Zbigniew Tomasz Nowicki) – polski pisarz i publicysta urodzony 1 stycznia 1929 r. w Łodzi (zmarł w Morągu 23 września 1994 r.);...
Janina Porazińska – polska pisarka autorka baśni i wierszy dla najmłodszych czytelników a także tłumacz literatury szwedzkojęzycznej. Urodziła się 29 września...
Biografia Horacy (Quitus Horatius Flaccus) żył w latach 65 – 8 p.n.e. Był jednym z najwybitniejszych poetów antycznego Rzymu. Żył i tworzył w czasach panowania...
Ewa Lipska z pewnością nie pasuje do powszechny wyobrażeń o postaci poety. Nie jest bowiem osobą która w odosobnieniu pisze pełne egzaltacji wiersze – zamiast...
Kazimierz Wierzyński należał do najbardziej aktywnych polskich twórców XX wieku – przy czym podkreślić trzeba że ta aktywność nie ograniczała się...
Antoni Słonimski urodził się w Warszawie w 1895 roku. Pochodził z rodziny żydowskiej co w późniejszym okresie sprowadziło na niego ataki prasowe ze strony antysemitów....
Biografia James Joyce urodził się w 1882 roku w Dublinie. Pisarz nie miał szczęśliwego dzieciństwa z powodu alkoholizmu ojca. Kształcił się w szkołach jezuickich a...
Obecnie Tytus Czyżewski pamiętany jest przede wszystkim jako malarz i osoba szukająca informacji o nim natrafia przede wszystkim na analizę jego twórczości plastycznej....
