Biografia
Emil Zola urodził się w 1840 roku w Paryżu, w rodzinie włoskich emigrantów. Kształcił się w Liceum Aix-en-Provence, gdzie poznał malarza Paula Cézanne’a, z którym przyjaźnił się następnie przez całe życie. Zola dość wcześnie musiał zarabiać na siebie i pomagać finansowo matce. Pierwszym znaczącym zajęciem twórcy była praca w wydawnictwie Librairie Hachette. W 1871 roku Zola zadebiutował jako powieściopisarz. Początkowo był niedoceniany przez krytykę, jednak z czasem osiągnął znaczącą pozycję w literackim świecie. Jego dzieła propagowały idee niezgodną z duchem nauczania Kościoła, dlatego umieszczono je na indeksie ksiąg zakazanych.
Znanym epizodem w biografii Zoli jest fakt, że otwarcie bronił Alfreda Dreyfusa, francuskiego oficera oskarżonego o zdradę. Twórca napisał w tej sprawie list otwarty do samego prezydenta Felixa Faure i nie zawahał się użyć ostrych słów.
Zola zmarł w 1902 roku w Paryżu w wyniku zatrucia tlenkiem węgla. Dokładnych przyczyn jego śmierci jednak nigdy nie zbadano, a wokół tego wydarzenia narosło wiele różnych teorii.
Charakterystyka twórczości
Cała twórczość Zoli wpisuje się w założenia naturalizmu, którego to kierunku zresztą sam był twórcą. Pisarz uważał, że na kartach powieści można z dokładną precyzją odmalować otaczającą go rzeczywistość, a także odkrywać ukryte mechanizmy społeczne. W tym zakresie Zola inspirował się przede wszystkim dziełami Gustawa Flauberta.
Jego cykle powieściowe „Rougon-Macquartowie” (1871 – 93), „Teresa Raquin” (1867) oraz trylogia „Trzy miasta” (1894 – 97) stanowią realizację naturalistycznych postulatów. Najdoskonalsze z dzieł Zoli to „W matni”, „Germinal”, „Ziemia”, „Nana” i „Klęska”. Pisarz posłużył się w nich metodą scjentystyczną, a więc w sposób naukowy (rozumiany jako skrajnie obiektywny) próbował wyjaśnić świat. Bohaterowie Zoli są mocno uwikłani w dziedziczone po przodkach skłonności, ze względu na inspiracje pisarza teorią darwinowską.
Co więcej, twórcę interesowały grupy społeczne (zwłaszcza z klasowych nizin: górnicy, prostytutki, chłopi), w czym widać zainteresowanie ideą socjalizmu. Niebagatelną rolę w twórczości Zoli odegrał również impresjonizm – skłonność do ujęć epizodycznych i fragmentaryzacji fabuły.