Definicja
To koncepcja, której nazwa oznacza użyteczność. Powstała w XVIII wieku w Anglii. Filozofia, która mierzyła uczynki miarą użyteczności była popularna przede wszystkim u twórców pozytywistycznych.
Opis
Koncepcja zakłada, że człowiek w swoim dążeniu nie powinien skupiać się jedynie na swoim szczęściu, ale i działać na rzecz dobra innych. Uczynek jest właściwy wtedy, kiedy służy także dobru innych, ich szczęściu. Człowiek jest częścią większej zbiorowości, na której rzecz powinien pracować. Co równie ważne, dążenie do szczęścia własnego nie stoi w opozycji do dążenia do pracy na rzecz dobra wielu osób. Czyn powinien być osądzany w kontekście dobra większości. Postawy zgodne z tego typu rozumowaniem niejednokrotnie pojawiały się w twórczości pozytywistów. Jednym z przykładów jest przedstawienie poczynione przez Elizę Orzeszkową w lekturze „Nad Niemnem”. Poszczególni bohaterowie scharakteryzowani są również poprzez przedstawienie postaw. Przykładem osoby, która realizowała założenia utylitaryzmu w swoim życiu jest bohaterka noweli Stefana Żeromskiego pod tytułem „Siłaczka”. Kobieta chce nauczać dzieci, znajduje prace w wiejskiej szkole. Realizuje tym samym również koncepcję
pracy u podstaw.
Przedstawiciele:
John Stuart Mill, podstaw utylitaryzmu należy również szukać w dziełach Jeremego Benthama. Postawy zgodne z założeniami koncepcji widoczne były przede wszystkim w literaturze okresu pozytywizmu.
Edyp wychował się w Koryncie na dworze Polybosa i Merope. Wydawać by się mogło że wiódł tam szczęśliwe spokojne życie. Niestety nazywano go podrzutkiem co sprawiało...
Jedną z cech dramatu antycznego jest przekonanie że nad ludzkim losem ciąży fatum którego nie można cofnąć ani zmienić. Nie da się też mu zapobiec. O życiu...
„Pamiętniki” Jana Chryzostoma Paska napisane zostały najprawdopodobniej w okresie pięciolecia między 1690 a 1696 r. Obejmują one wydarzenia rozgrywające się...
Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...
„Zdążyć przed Panem Bogiem” to bodaj najsłynniejsza książka Hanny Krall. Sama autorka uznawana jest za „królową polskiego reportażu” lub...
Wysoki sądzie zasiadający dziś na ławie oskarżonych Zenon Ziembiewicz to człowiek który nie sprostał pokładanym w nim nadziejom. Jako prezydent zawiódł...
Mitologia była czymś co w czasach starożytności i średniowiecza (w przypadku terenów pogańskich) porządkowało ludziom obraz świata. Nie wszyscy oczywiście uznawali...
W „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego pobrzmiewają różne koncepcje filozoficzne zarówno epoki pozytywizmu jak i całego dziedzictwa europejskiej...
„Chłopi” Władysława Reymonta posiadają wiele cech impresjonistycznych. Impresjonizm to kierunek wywodzący się z malarstwa powstały w drugiej połowie XIX wieku....