Utylitaryzm – definicja, przedstawiciele, opis | wypracowanie

Definicja

To koncepcja, której nazwa oznacza użyteczność. Powstała w XVIII wieku w Anglii. Filozofia, która mierzyła uczynki miarą użyteczności była popularna przede wszystkim u twórców pozytywistycznych.

Opis

Koncepcja zakłada, że człowiek w swoim dążeniu nie powinien skupiać się jedynie na swoim szczęściu, ale i działać na rzecz dobra innych. Uczynek jest właściwy wtedy, kiedy służy także dobru innych, ich szczęściu. Człowiek jest częścią większej zbiorowości, na której rzecz powinien pracować. Co równie ważne, dążenie do szczęścia własnego nie stoi w opozycji do dążenia do pracy na rzecz dobra wielu osób. Czyn powinien być osądzany w kontekście dobra większości. Postawy zgodne z tego typu rozumowaniem niejednokrotnie pojawiały się w twórczości pozytywistów. Jednym z przykładów jest przedstawienie poczynione przez Elizę Orzeszkową w lekturze „Nad Niemnem”. Poszczególni bohaterowie scharakteryzowani są również poprzez przedstawienie postaw. Przykładem osoby, która realizowała założenia utylitaryzmu w swoim życiu jest bohaterka noweli Stefana Żeromskiego pod tytułem „Siłaczka”. Kobieta chce nauczać dzieci, znajduje prace w wiejskiej szkole. Realizuje tym samym również koncepcję
pracy u podstaw.

Przedstawiciele:

John Stuart Mill, podstaw utylitaryzmu należy również szukać w dziełach Jeremego Benthama. Postawy zgodne z założeniami koncepcji widoczne były przede wszystkim w literaturze okresu pozytywizmu.