Miron Białoszewski – biografia i charakterystyka twórczości

Spośród wszystkich poetów pokolenia „Twórczości” (debiutujących w okolicach 1956 roku) jednym z najsłynniejszych był Miron Białoszewski. Urodzony w Warszawie w 1922 roku, dorastał w okresie II wojny światowej. W czasie powstania warszawskiego znajdował się w przeżywającej koszmar stolicy, czego świadectwem będzie wydany po latach tom wspomnień.

Po końcu konfliktu i zwolnieniu z niemieckiej niewoli, przyszły poeta pracował na poczcie, a później jako dziennikarz. W 1953 roku został on jednak wyrzucony z redakcji czasopisma młodzieżowego, gdy wyszedł na jaw jego homoseksualizm. W owych czasach było to źle widziane zarówno przez władzę, jak i przez większość ludzi. Warto jednak odnotować, że uczucie poety przetrwało te przeciwności i do końca życia pozostał on związany ze swoim ówczesnym partnerem, malarzem Leszkiem Solińskim.

Rok 1955 Białoszewski uznawał za datę swojego debiutu. Chociaż wcześniej publikował niewielkie prace literackie, to dopiero wówczas zamieścił w prasie swój pierwszy dojrzały utwór – „Karuzelę z Madonnami”. W 1956 roku miała miejsce publikacja pierwszego tomu wierszy „Obroty rzeczy”.

Kolejne lata okazały się równie pracowite. Białoszewski pozostawił po sobie obfitą spuściznę, zawierającą zarówno poezje, jak i prozę, dramaty oraz reportaże. „Utwory Zebrane” autora, wydawane przez Państwowy Instytut Wydawniczy od końca lat osiemdziesiątych, liczą dwanaście tomów.

Twórczość Białoszewskiego zalicza się do tak zwanej poezji lingwistycznej. Kładł on wielki nacisk na język swoich utworów, podkreślał też związki słowa pisanego z mową potoczną. Stąd w jego dziełach tyle pozornych – bo zamierzonych – błędów gramatycznych, będących w gruncie rzeczy grami intelektualnymi z czytelnikiem.

Inną istotną cechą dzieł Białoszewskiego jest zwrócenie uwagi na codzienność. Autor podkreślał wielką wagę zarówno zwykłych ludzi, jak i przedmiotów, z jakich oni korzystają. Dotyczy to zresztą nie tylko poezji – w „Pamiętniku z powstania warszawskiego” (1970) kładł on wielki nacisk na przeżycia ludności cywilnej, odchodząc od wizji II wojny światowej, koncentrującej się na działaniach militarnych.

W swoich utworach Białoszewski niejako uświęca zwykłego człowieka i szarą rzeczywistość, dowodząc, iż w szarości kryje się prawdziwa magia. Stąd zapewne wynika jego nieustająca popularność. Poeta zmarł w 1983 roku, ale nadal pozostaje żywy w pamięci czytelników.